Liever kwijt dan rijk

Er was een hoop te beleven, gisteren tijdens de rechtstreekse televisie-uitzending van het VVD-congres. Je kon zien dat spreken in het openbaar een gave is die niet iedereen is gegeven, dat informeel leiderschap de doorslag geeft, maar dat de kern van de zaak eigenlijk onbenoemd is gebleven.

De ene spreker wist moeiteloos de aandacht van de zaal vast te houden, terwijl een ander verzandde in herhalingen en nietszeggende praat. Onverwacht stond er een Beverwijkse conferencier op ("De kat heeft twee kilo vlees opgegeten. Ik leg de kat op de weegschaal. Hij weegt twee kilo. Als dit de kat is, waar is het vlees? En als dit het vlees is, waar is de kat?"); en ook het Zeeuwse Statenlid Jan van Harmelen kreeg de lachers op z'n hand door de oproep van voorzitter Van Zanen om toch vooral met nieuwe elementen te komen, te beantwoorden met een lofrede op het Zeeuws-Vlaamse land.

Moedig waren ook de bijdragen van een vrouw van buitenlandse afkomst die haar warme liberale nest terugeiste, en van een uitkeringsgerechtigde die zich hoe langer hoe meer afvroeg wat ze bij de VVD te zoeken had.

Uiteindelijk was de verklaring van ere-lid Frits Bolkestein doorslaggevend voor de uitkomst van de stemming. Als hij zich niet achter Rutte had geschaard, zou de fractieleider het veld hebben moeten ruimen, is mijn inschatting. Het sterke van zijn betoog was dat hij duidelijkheid en teleurstelling met elkaar wist te verenigen. Zodoende klonk het niet als een verdediging van iets of iemand, maar had zijn betoog een constaterend karakter waar eigenlijk niemand meer omheen kon. Toen hij aan het woord was, daalde er een instemmende stilte neer.

De discussie is tot in detail gevoerd, maar de vraag die onbeantwoord bleef was deze: wat zijn nou eigenlijk die 'bijzondere kwaliteiten' van Rita Verdonk waarvoor zij koste wat kost voor de partij behouden moet worden? De oud-gevangenisdirecteur heeft als minister een stringent toelatings- en integratiebeleid gevoerd, maar wat zijn haar standpunten inzake buitenlands beleid, financieel-economisch beleid, onderwijs? Toch heeft een electoraat ter grootte van 27 zetels geen partijprogramma nodig om haar te steunen. Wat zijn dat voor mensen? Ik denk dat ze veel lijken op de aanhangers die ten tijde van Pim Fortuyn uit hun spelonken kropen.

Slechts één spreekster wist gisteren de vinger op de gevoelige plek te leggen: de populariteit van Verdonk is een uiting van xenofobie. Haar aanhang komt voort uit de sluimerende, duistere sentimenten onder de Nederlandse bevolking. Als ik de VVD was, zou ik blij zijn die kiezers kwijt te raken.

Verdonk xenofobie xenofobie

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

2.5 met 4 stemmen 524