Over de muziek van Jean Sibelius II

Korte karakteristiek van de 7 symfonieën van Jean Sibelius

1. Symfonie 1 in e klein. Opus 39.

Na de succesvolle Kalevalasymfonie een prima voortzetting. Weens klassieke opbouw. Nog niet opvallend in vormopbouw. Elk deel heel karakteristiek in instrumentatie (klarinet en pauken) expressief, beheerst en met een gevreesde klarinetsolo in deel 1. Goed gevonden expressie. Tsjaikofski-invloeden. Heel populair geworden. Vierdelig.

2. Symfonie 2 in D groot. Opus 43.

Voortzetting van 1, maar meer aangezet. Soms wat baldadig en ijdel met schetterende fanfares. Enige ballast in de klassieke vorm is uitgeworpen. Finale zonder gêne. Brutaal maar innemend. Voorbeeld van een "apotheose"symfonie. Vierdelig. Zeer populair.

3. Symfonie 3 in C groot. Opus 52.

Connecties met Groot-Brittanië. Nog steeds klassieke opbouw, hoewel het motief het wint van het thema. Tweede thema deel 1. Deel 2 is heel knap gerealiseerd. Sterk pastoraal in klankkleur. Ontspannen. Invloeden van Vaughan Williams. Mooie fanfare deel 3. Driedelig.

4. Symfonie 4 in a klein. Opus 63.

Heroriëntatie in stijl en bouw. De meest "moderne". Overmatige kwart als destructief interval centraal. Vormt de basis van Sibelius' nieuwe techniek "van contrast naar transformatie". Uiterste expressie in Adagio.
Niet de meest populaire, maar wel karakteristieke symfonie. Vierdelig.

5. Symfonie 5 in Es groot. Opus 82.

De bekronng van wat de Vierde aankondigde. Volgens Sibelius zijn beste Symfonie. Zeer sterk deel 1. Voortdurende onderlinge motivische band. De kleine eenheid wordt belangrijker dan het voldragen thema. Schitterede suggestieve finale. Vierdelig.

6. Symfonie 6 in d klein. Opus 104.

Verwantschap met Symfonie 3, maar ranker en verfijnder. Rijp en expressief.
Er is rust gekomen in het componeerproces. Er ontstaat een nieuwe monumentaliteit. Sterk pastoraal. Prachtig "ouderdomswerk". Instrumentatie doorzichtig en fragiel. Vierdelig.

7. Symfonie 7 in C groot. Opus 105.

Direct na de Zesde gecomponeerd. Eéndelig. De kroon op het proces dat in de Vijfde begon. Sterk geconcentreerde muziek en "verdicht". In 20 minuten is alles gezegd. Soms etherisch van karakter. In de zin van motieftransformatie het hoogtepunt van het totale symfonie-oeuvre.