Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Terug naar de Engelse Symfonie (1)

In deze kolommen heb ik mij enige tijd geleden over de Engelse Symfonie uitgelaten terwijl ik het volgende citaat nog niet kende. U weet hoe dat gaat, het prangde mij en het komende citaat schoof mij zo maar op de schoot! Vanaf nu geloof ik in voortekenen!
Het bedoelde citaat is van de Amerikaanse componist Aaron Copland, een vriendelijke man met een open en eerlijk karakter en een tijdgenoot van Ralph Vaughan Williams (VW).

Hij schrijft:
"We kunnen redelijk voorspellen dat VW tot het soort plaatselijke componisten die een grote bijdrage hebben geleverd aan de muzikale ontwikkeling van hun eigen land, maar wier muzikale vernieuwingen zich niet voor export lenen. Daar komt nog bij dat zijn muziek in wezen niet echt modern is - in ieder geval niet moderner is dan die van Rimski Korsakoff. Dat is vanzelfsprekend geen gebrek, maar het betekent wel dat VW in een wereld leeft die niet langer de onze is, een omstandigheid die tot muziek leidt die geen verband houdt met het leven zoals wij dat kennen. Zijn muziek is die van een gentleman-boer, edel van inspiratie, maar volslagen saai".

Ik denk niet dat het een gevaarlijke uitspraak is en ook zeker geen lelijk bedoelde. Maar het heeft lang geduurd eer Copland zijn mening wijzigde. Schreef hij wat ik citeerde in 1931, in 1960 herzag hij zijn mening toen hij VW's Vierde Symfonie gehoord had. Hij zei toen:
"de Vierde heeft mijn eerdere veklaring gelogenstraft".
Ik weet niet of het ooit weer goed gekomen is tussen die twee.
Dat is eigenlijk ook niet nodig. Ik vind Coplands uitspraak ook niet zo schadelijk voor voor VW. Zoveel componisten als er zijn, zoveel meningen, stijlen, instellingen en zoveel verschillende karakters in muziek. Dat houdt het muziekbedrijf levendig.

VW is de meest Britse componist van de vorige eeuw. Britser kan het niet! Er bestaat typisch Engelse muziek. Uitgevonden door VW. Maar een beetje zonderling klinkt deze muziek toch wel. Ik zeg het maar eerlijk: net zo zonderling als wij aankijken tegen dat spelletje dart, pijltjes gooien op een bord zonder ophouden, met een bewonderenswaardige vlijt en ijver.
Of snooker, waarin saaiheid tot een kunstvorm verheven is en waarin de dans rond de tafel de zinnen begoochelt en tot eindeloos kijken uitnodigt.

Laat er geen twijfel over bestaat: de muziek van VW ís Engeland, net zoals de muziek van Sibelius Finland is. Het is Engelse geschiedenis, Engelse esprit, Engelse literatuur, Engelse geografie, Engelse traditie en Engelse keuken. En wat zei VW? "Als je kunst stevig in eigen boden wortelt kan je de hele wereld winnen zonder je eigen ziel te verliezen".

Ik schreef net over Sibelius, wiens kunst zo Fins is. En wat doet VW? Hij draagt zijn Vijfde Symfonie aan Sibelius op met de woorden "Zonder toestemming en met de meest oprechte vleierij opgedragen aan Jean Sibelius, wiens grote voorbeeld het navolgen waard is". Wat is de verwantschap tussen die twee? Het zijn beiden grote symfonici die weten welke traditie zij in stand houden en beiden zijn muzikale symbolen van het landschap, de geest en de sfeer van hun geboorteland.

Negen Symfonieën componeert VW, en wat bezingt hij in de eerste drie?
De zee, de stad en het land. "The Sea", "The London" en "The Pastoral".
Ik ken nog een Pastorale! U ook!
Beethovens Zesde. Schreef trouwens ook negen symfonieën.
Is het niet grappig in de Tweede "The London"? Beethoven is een stadsmens en componeert over het landschap. VW is een buitenman en componeert over de stad! Gecomponeerd in 1913 en twee keer herzien. Het werk is omschreven als een stadsbeeld van de metropool. Dat wil zeggen dat het Londense stadsleven en alle geluiden en taferelen van de straat in muziek tot uitdrukking komen. De symfonie draagt Theemsgeluiden, laat de Big Ben horen en flarden van kroegmuziek. De Symfonie is gekozen als de meest Engelse ooit!

(wordt vervolgd)

Schrijver: Wim Brandse, 28 december 2009


Geplaatst in de categorie: muziek

3.0 met 6 stemmen 265



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)