Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Galante feesten van Paul Verlaine

De vertaling is van ene Arjaan van Nimwegen. Dat zeg ik even, omdat vertalers vaak onderbelicht worden. Verlaine's boezemvriend Rimbaud was vijftien toen deze dichtbundel op de markt verscheen. Dus hij heeft deze gedichten zeker gelezen. Hij is er misschien een beetje door geïnspireerd en gestimuleerd, op een spoor gezet, vooruit geduwd. Toch vermoed ik ronduit het tegendeel. De bundel staat bol van de nostalgie, een melancholisch verlangen naar de achttiende eeuw, zo van 'vroeger was alles beter' en 'zo zal het nooit meer worden'. Maar de bundel beschrijft juist de tragische eindtijd van de geïdealiseerde glorie, de tijd waarin het grootse en decadente gewoel ineenstort. Het is de ontmaskering van de met veel moeite voortspelende komedie: terwijl de zaal al is leeggelopen, slaat Verlaine nog eenmaal het doek open om de vermoeide en verlopen spelers gade te slaan en om ze voorgoed te omarmen. Wat niet meer is dan de weergave van zijn eigen spiegelbeeld, want hij had een sterke verwantschap met zijn beminde voorgangers in het verval. De wereld was aan het aftakelen en de beste remedie was de effectieve verdringing door de zoete vergetelheid, die weldra bitter werd en die tenslotte ontaardde in onherstelbare verzuring. Paul creëert mist en mystificaties in een toon die bedwelmt als muskus. Hij plaatste vluchtige aanzetten, als het ingehouden geflirt van bange teenagers. Poezelig gedoe van een loopse markies, met een flauwe climax. 'De laan' vind ik heel levendig, maar om nu te gaan zeggen dat dit geweldige poëzie is, nee hoor. Hier lees ik dat de tijd poëzie werkelijk kan doen verouderen, al drukt men de woorden in gouden letters af, de sierlijkheid is aangevreten door de mot, vergane stof geworden. 'In de grot' en 'Colombine' zijn echter adembenemend mooi. Er danst frivoliteit, waarbij ik dit couplet bijzonder waardeer om zijn voyeuristische vrijmoedigheid:

'Soms heft het moortje, kleine schelm, zijn rijke last omhoog, want dan ontvouwt zich aan zijn oog wat 's nachts hem in zijn droom bewelmt.'

Hij onthult zo hier en daar lichtvoetige erotiek, maar het geheel gaat toch stijfjes ten onder in een uitgesmeerde hoempapa-muziek en stijgt niet uit boven de oppervlakkigheid van een Tiroler sexfilm. Het laat een leegte achter, die ik ook ervaar bij de brave burgerij op een lome zondagmiddag, te zwak, te week, te banaal en vooral te belangrijk gemaakt. Mythologie, amahoela! Verlaine was een belachelijke snol, die zich verkleedde als de koningin van letterland! En waar zo af en toe zijn maskerade niet te onderscheiden is van echtheid, ligt er toch weinig gewicht in de schaal.

Schrijver: Joanan Rutgers, 22 september 2010


Geplaatst in de categorie: literatuur

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 95



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)