Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Jacques Perk: Eerste aanblik

Eerste aanblik

En, peinzend, zie 'k uw zee-blauwe ogen pralen,
Waarin de deernis kwijnt, de liefde droomt, -
En weet niet, wat mij door mijn adren stroomt:
Ik zie naar u, en kan niet ademhalen:

Een gouden waterval van zonnestralen
Heeft nooit een zachter aangezicht bezoomd...
't Is, of me een engel heeft verwellekoomd,
Die met een paradijs op aard kwam dalen.

'k Gevoel mij machtig tot u aangedreven
En buiten mij. 'k Was dood, ik ben herrezen,
En voel mij tussen zijn en niet-zijn zweven:

Wat hebt gij, toveres, mij goed belezen!
Aan u en aan uwe ogen hangt mijn leven:
Een diepe rust vervult geheel mijn wezen. -

Jacques Fabrice Herman Perk was geboren in 1859 te Dordrecht.
Zijn vader was Marie Adrien Perk, een dominee van de Waalse Kerk, dat was een onderdeel van de Nederlandse Hervormde Kerk. De thuissfeer was kosmopolitisch en deftig. Zijn vader was een verwoed literatuurliefhebber en hij had vele letterkundige vrienden. Ooit had hij Victor Hugo gestrikt om een lezing te houden.
Jacques was tien jaar toen hij zijn eerste verzen schreef. Na negen jaren Dordrecht verhuisden ze voor vier jaren naar Breda en in 1972 verhuisden ze naar Amsterdam. Hij ging naar de HBS (Keizersgracht), maar omdat hij in zijn verwachtingen van deze school teleurgesteld werd verliet hij de school in 1877, waarna hij ging werken bij het Algemeen Handelsblad als Franse vertaler.
Hij was in die tijd smoorverliefd op zijn eerste grote jeugdliefde Marie Champury, de dochter van zijn ex-leraar Frans. Hij schreef hoogst romantische liefdesgedichten voor haar, deels om haar hart te winnen, maar haar ouders staken daar valselijk een stokje voor.
Hij werd sterk beïnvloed door de sonnetten van Shakespeare, Petrarca, Goethe en Lamartine.
Hij dwaalde af van zijn geloof en hij begon zijn identiteit in zijn kleding uit te drukken, apart en opvallend. 's Nachts boomde hij met o.a. Frank van der Goes over literaire zaken. De wijn ontbrak zeker niet. Hij werd ontslagen bij de krant, omdat hij al te literair begon te vertalen.

In 1879 ging hij op vakantie in de Ardennen, waar Oscar Wilde hem nog ontmoet had en zijn schoonheid roemde. Maar belangrijker, hij ontmoette daar de Franstalige beauty Mathilde Thomas, hij was direct verkocht en verknocht aan haar. Ze was 20 jaar, blond, vrij aardig en verloofd met ene graaf De Block. Hij verafgoodde haar, iedere seconde van zijn leven draaide vanaf toen om haar. Hij was zes dagen in de zevende hemel met haar, omringd door ontzagwekkende rotsen, eindeloze bossen en bruisende beekjes. Tijdens het afscheid in La Roche droeg Mathilde een sonnet voor, in Lamartine-stijl. Meteen weer in vuur en vlam voor zijn muze van vlees en bloed. Hij nam zich voor om haar te overtreffen. Thuis schreef hij meer dan 100 sonnetten, geïnspireerd door zijn bezeten liefde voor haar of was het meer voor het ideaalbeeld van de vrouw, dat hij destijds in zich droeg en dat hij dus op haar projecteerde. Hoe dan ook, het werd een alles overstijgende, intense Mathilde-cyclus.

In 1880 ging hij een rechtenstudie in Amsterdam beginnen, hij moest toch wat, en daar ontmoette hij toen de dichter Willem Kloos. Ze raakten intiem bevriend en in 'Spectator' en 'Nederland' verschenen 9 sonnetten van hun hand. Jacques schreef vlot en moeiteloos en zeer bedreven in de sonnetvorm, waar Kloos wel een tikkeltje jaloers op was, die vloeiende woordenstroom van zijn verliefde vriend. Kloos ging met hem op reis naar Brussel en La Roche. De echte Mathilde hoefde hij nooit meer terug te zien, hij had haar vergoddelijkt en wilde daar geen eventuele afbreuk aan doen.

In 1881 kwam er een nieuwe liefde in zijn romantische dichtersbestaan, hij ontmoette Joanna Blancke, aan wie hij al snel idealiserende liefdesbrieven schreef. Maar een nieuwe soort Mathilde-methode lukte niet, wel verwerkte hij enkele Mathilde-sonnetten en droeg ze op aan haar. Zat de klad erin? Was zijn inspiratie tanende? Nou, niet echt, want hij bleef schrijven, zo ontstond nog het unieke gedicht 'Iris' voor Joanna.
Toch was het leeuwendeel al wel geschreven. Hij verbrak overigens zijn relatie met Kloos, wat Kloos erg veel verdriet heeft gedaan. Ook Joanna was verloofd, hij wist ze wel uit te zoeken, maar ze verbrak de verloving wel, maar dat had minder met Jacques te maken, dan hij wenste.
Verliefd worden op een onbereikbare vrouw is een typisch kenmerk van de ware romanticus, die hij zeker was. Er bleef slechts een knagende, pijnlijke afstand tussen hem en Joanna. Beiden eenzaam gebleven. Jacques werd alsmaar zieker, getergd door koortsen en hoestaanvallen stierf hij uiteindelijk aan een longaandoening.

Amsterdam en Nederland verloren die dag de voorloper van de Tachtigers, zoals Kloos hem later zo mooi en liefdevol beschreven heeft.

Schrijver: Joanan Rutgers, 11 november 2010


Geplaatst in de categorie: literatuur

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 340



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)