Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Mischa de Vreede: Omstandigheden

Omstandigheden

door omstandigheden
laat ik zo die oorlog maar noemen -
te vroeg opgetild uit de tuin
van mijn kindertijd
misschien niet zo'n fraaie tuin
maar een tuin die ik kende
geheime plekken kon ik de mijne
noemen
zelf had ik er bloemen gezaaid
en nu moest ik weg

we mochten meenemen wat we
dragen konden
mijn rugzak was klein

(...)
door omstandigheden
laat ik zo die oorlog maar noemen -
werd ik genoodzaakt een tuin mee te dragen
een kleine tuin
misschien niet zo'n fraaie
maar vol van geheime plekken
die ik als enige ken
een tuin waar ik de baas ben
en een kind gebleven tegelijk

waar ik buig voor mezelf
en voorovergebogen
bloemen zie staan en geniet

Mischa de Vreede is geboren in 1936 achter de Willemskerk te Batavia, het voormalige Nederlands-Indië. Haar doopnaam was Henny, wat ook de naam was van de eerste vrouw van haar vader, die op Ambon is overleden.
Haar vader was dominee en haar moeder - Lena Cornelia De Vreede-Varenkamp - was lerares.
Ze heeft een oudere broer Erik, die in 1934 is geboren en nu in Groningen woont. Haar jongste broer Mathijs is in 1939 geboren en hij is in 2000 overleden.
In 1939 werd haar vader beroepen in Medan en na een Hollands verlof ging hij daar aan de slag. Terwijl Holland overspoeld werd door Duitse soldaten, werd het in Indonesië ook onrustig en was er jaren voordien al sprake van Japanse spionagepraktijken. De Japanse invasie begon en haar vader verstopte zijn kostbare boeken in de kerk en het collectegeld en tafelzilver in een brandkluis. De soldaten droegen petten met achterflappen tegen zonnesteken. Terwijl de Zwitserse kinderen ongemoeid gelaten werden, werd haar gezin zonder hun vader naar een Jappenkamp gebracht. Haar moeder zei hen te gaan huilen, waardoor ze op een kar mochten zitten. In het interneringskamp waren twee matrassen voor vier mensen en ze kreeg last van difterie. Haar moeder was eigenwijs en anti-autoritair en ze steunde de anderen zoveel mogelijk.
Door een niervergiftiging lag Mischa een jaar op sterven. Na die drie jaar in Noord-Sumatra keerde ze terug naar Medan, waar haar moeder etenswaren van het collectegeld wilde kopen, maar dat bleek vals geld.

In 1946 gingen ze als gezin terug naar Nederland, waar ze in Emmen gingen wonen. Daar ging Mischa naar het lyceum en in Nijmegen ging ze naar het gymnasium. Haar vader is na de oorlog overleden aan een hartaanval, hoogstwaarschijnlijk door de geleden frustraties. Haar moeder heeft in heel Indonesië doveninstituten opgericht.
Ze ging in Arnhem naar de kunstacademie. Ze onderhield een briefwisseling met Lucebert.
Op haar achttiende veranderde ze haar voornaam in Micha en ging ze in Amsterdam op zichzelf wonen, vastbesloten om een schrijfster te worden. Ze trouwde en op haar twintigste werd Catelijne van Faassen geboren.
Vier jaar later was ze opnieuw getrouwd en werd Tobias Thomas Oudejans geboren.

In 1957 debuteerde ze samen met twee anderen in de dichtbundel 'Morgen mooi weer maken' nadat ze al een kort verhaal in 'Podium' gepubliceerd had.
Als moeder en huisvrouw blijft ze schrijven over kinderboeken en televisieprogramma's. In 1959 verscheen haar solodichtbundeldebuut 'Met huid en hand', in datzelfde jaar won ze de Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam voor haar gedicht 'Een jong meisje droomt' uit 'Met huid en hand'.

Tien jaar later verscheen 'Binnen en buiten' en in diezelfde tijd moest ze leven van haar schrijfwerk, waardoor ze columns schreef voor de VARA-radio, kinderliteratuur recenseerde voor de NRC en reisverslagen schreef voor Vrij Nederland, Intermagazine en Elégance. Ook hield ze vele lezingen in het land.

Mischa is beïnvloed door schrijvers als Gezelle, Rilke, Lucebert, Nabokov, Greene, Hughes en Tournier.
Ze was een knappe jonge vrouw met sierlijke wenkbrauwen. Ze kreeg een relatie met de uitgever Geert Lubberhuizen - die twintig jaar ouder was, meerdere keren getrouwd was en vader was - die 13 jaar geduurd heeft.
Ze vertaalde o.a. 'Herzog' van Saul Bellow en 'De geverfde vogel' van Jerzy Kosinski.

In Amsterdam woonde ze aan de Oudezijds Achterburgwal.

Ze is geen lid van een kerkgenootschap, maar wel gelovig en bij het klimmen van de jaren krijgt ze steeds meer behoefte aan vergeving.

In 1983/1984 woonde ze in Ann Arbor, waar ze writer-in-residence was aan de University of Michigan.
In 1987 kwam 'In plaats van praten' uit, het beste uit haar twee eerdere bundels.

In 1991 ging Mischa van Amsterdam naar Camperduin verhuizen, waar ze heel dicht bij de Noordzee woont, net als haar collega Elly de Waard. Ze ging zichzelf specialiseren in de orale vertelkunst, de bron van alle schrijverij. Ze wil nooit meer onder stress gebukt schrijven en enkel over zelfgekozen, geliefde onderwerpen.

In 2001 verscheen 'Zeestenen' bij uitgeverij De Prom, over haar jeugd tijdens de tweede wereldoorlog, mensen, dieren, dingen, verliefdheden en de zee.

Haar stem klinkt helder, serieus, diepdoorleefd en optimistisch.

Ze kreeg ooit een kus van Joop den Uyl en Coretta King.

Ze woont samen met de teckel Lodewijk, de kater Radja en de poes Freya.

In 2012 komt Kristine Groenhart met een boek over haar ouders in Indonesië.

'door omstandigheden altijd geneigd om naast mezelf te staan, dit ben ik niet, dat was ik niet, mij raakt het niet, mij kunnen ze schoppen en slaan, ik voel er niks van, zelfs als ik meetel ben ik er niet bij en toch moet ik me steeds laten gelden, daarom juist'

Schrijver: Joanan Rutgers, 26 januari 2012


Geplaatst in de categorie: literatuur

4.0 met 1 stemmen 432



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
mischa de vreede
Datum:
6 februari 2012
Email:
m.de.vreedequicknet.nl
Heel mooi en zorgvuldig gedaan.
Verrast en vereerd!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)