Platgewalst door de schaduw van Plath

(voor Assia Esther Gutmann (1927 - 1969))

Je bent geboren op 15 mei 1927 in Berlijn. Je vader was Dr. Lonya Gutmann, een joodse arts van Russische afkomst. Je moeder was Elizabeth Gaedeke, een Duitse, lutherse vrouw. Je bent grotendeels opgegroeid in Tel Aviv, want je familie vluchtte voor de nazi-terreur. Je was een vrijgevochten jongedame en tijdens een dansfeest met Engelse soldaten ontmoette je sergeant John Steel, met wie het meteen klikte. Je trouwde met John en in 1946 verhuisde je met hem naar Londen. Na de scheiding ging je naar Canada, Vancouver, waar je studeerde aan de Universiteit van British Columbia. Je hertrouwde met Richard George Lipsey, een gelauwerde econoom, nu professor emeritus. Op je negenentwintigste zat je op de boot naar Londen en aan boord ontmoette je de 21-jarige dichter David Wevill, met wie je een liefdesrelatie begon. Je scheidde van Richard en je trouwde met David, die lid was van de literaire beweging 'De Groep' en van het 'Austin Anthology Project'. Ook was hij redacteur van het literaire tijdschrift 'Delos'. Je was taalkundig uitermate begaafd en je publiceerde gedichten naast je werk in de reclame-wereld. Je schreef een Engelse vertaling van het dichtwerk van Yehuda Amichai, die de grootste, moderne dichter van Israël was. Dat verscheen in het eerste nummer van 'Moderne Poëzie in Vertaling', onder redactie van o.a. Ted Hughes. Ted was getrouwd met Sylvia Plath, een schizofrene dichteres, en zij woonden dichtbij David en jou. Ze kregen twee kinderen, Frieda Rebecca en Nicholas Farrar.

Op 11 februari 1963 pleegde Sylvia op 23 Fitzroy Street zelfdoding met haar hoofd ver in de oven. Koolmonoxide-vergiftiging. Dat was vijf maanden na haar scheiding met Ted, die door velen als schuldige werd aangewezen, omdat hij haar geestelijk tot zover had gedreven. Hun zoon Nicholas verhing zichzelf in 2009, na een leven vol depressies. Jouw relatie met Ted was de reden van hun scheiding. Toen Sylvia overleed, was jij zwanger van Ted en niet lang daarna had je een abortus. Je verhuisde met Ted en zijn twee kinderen naar het huis 'Court Green' in North Tawton, wat hij samen met Sylvia had gekocht. Hij woonde daar de rest van zijn leven en het wordt momenteel bewoond door zijn weduwe, de twintig jaar jongere verpleegster Carol Orchard. Maar wat ging daar allemaal aan vooraf?

In een weekend in mei 1962 logeerden David en jij bij Sylvia en Ted in North Tawton. Toen ontdekte Sylvia de erotische aantrekkingskracht tussen Ted en jou. Hij was nogal een ontrouwe, onbetrouwbare rokkenjager, maar hij obsedeerde jou en andersom ook. Jij droeg een oranje jurk van zijde, donkere mascara bij je gitzwarte haren en gouden armbanden. De mysterieuze erotiek hing om je heen. Sylvia liet jullie vroegtijdig vertrekken en ze gooide Ted terecht op straat, waarna ze met de kinderen naar Londen vertrok. Jij wilde graag trouwen met Ted, maar Ted bleef die boot afhouden. Er was veel geruzie en het wrede spel van aantrekken en afstoten. Op 3 maart 1965 werd jullie dochter Alexandra Tatiana Elise geboren, terwijl je nog steeds met David was getrouwd. Jij zorgde voor haar en voor Ted en zijn kinderen. Je leefde met de droevige herinnering aan Sylvia en je gebruikte vaak bewust haar spullen om het huishouden gevoelsmatig ingevoegd te runnen. Voor de familie en vrienden van Ted was je een persona non grata en dat lieten ze venijnig merken, zo werd bijvoorbeeld jouw poëzie belachelijk gemaakt. Pure treiterij. De schaduw van Sylvia's leven overlapte jouw leven en je werd geteisterd door paranoia en de angst dat Ted vreemd zou gaan. Die angst werd bewaarheid, want hij kreeg relaties met de getrouwde Brenda Hedden en de al genoemde Carol Orchard.

Op 23 maart 1969 had je een laatste, naargeestig telefoongesprek met Ted. Je zou samen met hem naar Schotland reizen om daar een gezamenlijk huis te kopen, maar Ted heeft dat plan opeens afgelast. Je was uitgeput en je zei, dat je voorgoed zonder hem verder wilde. Ineens snapte je Sylvia tot op het bot. Wat een meedogenloze, ook literaire vampier! Wat hoop van zijn kant was niet genoeg geweest, want je kende inmiddels zijn leugenachtige inborst. Je sleurde een matras naar de keuken van je flat in Clapham Common en je had Alexandra bij je. Je gaf eerst haar een beker opgeloste slaaptabletten en daarna jezelf. Je had alle kieren gedicht en je draaide de gaskranen open. Je omarmde Alexandra, terwijl jullie langzaam overleden. Dat je je eigen leven beëindigde was je goed recht, maar dat je daarbij ook het onschuldige leven van Alexandra met je meenam, is een onvergeeflijke moord. Medea in het kwadraat van het kwaad. Als zelfzuchtige wraakzucht op Ted zeker niet goed te praten. Dat was geen moederliefde, maar een walgelijke, egoïstische manier om Ted de genadeslag te geven. Niet dat het juist was om Ted te vermoorden, maar dat was wel de intentie, die je lafhartig uit de weg ging!

Je zus Chaikin had tenminste Alexandra kunnen redden, maar ze was te laat en jij te snel in je impulsieve reactie om de boosheid op jezelf en je onschuldige kind af te vuren. Chaikin was ervan overtuigd, dat je Alexandra had afgestaan aan haar, als ze maar op tijd was gekomen, want je had haar twee jaar eerder tot voogd aangewezen. Je had haar ooit originele, gestolen manuscripten van Sylvia toegestuurd, als onderpand voor Alexandra's toekomst. Ted wist dat en je zus heeft het naar hem teruggestuurd. Hoe gek kun je gemaakt worden? In hoeverre is Ted werkelijk schuldig aan de zelfdodingen van twee vrouwen en de moord op zijn en jouw kind? Chaikin vroeg hem eens waarom hij op zieke, instabiele vrouwen viel, maar dit ontkende hij ten zeerste, want dat zou hem innerlijk helse conflicten opleveren. Ik zie het voor me: in de hemel omhels jij Sylvia innig en onder tranen, terwijl jullie beiden Alexandra al jullie liefde schenken.

Assia Esther Gutmann Platgewalst door de Ted Hughes

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.7 met 3 stemmen 1.063