Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Dankzij een filantropische kunstkoningin

(voor Helene Emma Laura Juliane Kröller-Müller (1869 - 1939))

Je bent geboren op 11 februari 1869 in Horst. Je ouders waren Wilhelm Müller en Emilie Neese.
Op je zevende verhuisde je naar Düsseldorf. Je vader handelde in mijnbouw- en hoogovenproducten. Zijn bedrijf had een filiaal in Rotterdam, waar Willem Kröller de scepter zwaaide. Zijn jongste broer Anton logeerde bij jou.
Op je negentiende trouwde je met Anton Kröller en jullie woonden in Rotterdam. Een jaar later werd Anton directeur van de fabriek en het werd een belangrijk, internationaal bedrijf in de scheepvaart, de graanhandel en goud- en ertsmijnen. Jullie kregen vier kinderen: Helene, Toon, Wim en Bob.

Het hoofdkantoor van Wm H. Müller & Co was aan de Lange Voorhout 3 in Den Haag. Je woonde jarenlang in Den Haag.
Vanaf je 37-ste gaf de kunstcriticus H.P. Bremmer je les in de kunstbeschouwing. Je verzamelde kunst uit de 15-de, de 17-de, de 19-de en het begin van de 20-ste eeuw. Bremer adviseerde je en reisde met je mee voor de inkopen.
In 1907 was je eerste aankoop 'Trein in landschap' van Paul Gabriël. Je kocht schilderijen, tekeningen en beelden van o.a. Van Gogh, Redon, Seurat, Picasso en Mondriaan. Je kocht ook Griekse keramiek en Japanse/Chinese schilderijen.
In 1911 was je bijna overleden toen kwaadaardige kankergezwellen in je baarmoeder werden weggehaald, waarna je een museum wilde nalaten.

In 1916 verhuisde je naar de buitenplaats 'Groot Haesebroek' in Wassenaar en daarna woonde je in het jachthuis St. Hubertus, ontworpen door Berlage. Dit ligt op de Veluwe en Anton kocht er 6800 hectare bosgrond en enkele boerderijen.
Je correspondeerde dertig jaar met de Zwolse zielsverwant Sam van Deventer. Hij was in Bremen vertegenwoordiger van de firma en hij deelde jouw passie voor de moderne kunst, wat Anton niet deed, want die joeg liever op dieren. Sam werd je nieuwe kunstadviseur en hij had zijn eigen woongedeelte in het jachthuis, incluis een eigen badkamer en een smal trapje, dat naar jouw slaapkamer leidde. Hij was dan ook je minnaar, wat Anton prima vond.
De architect Henry van de Velde had er ook zijn eigen woongedeelte. Henry ontwierp het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Hij was getrouwd met Maria Sèthe.
In de eerste wereldoorlog was je gekwetst door de anti-Duitse Nederlanders en je was verdrietig door de verwijdering tussen jou en je kinderen, die de aanwezigheid van Sam niet tolereerden en geen kunstpassie hadden.

Je was een hautaine stijfkop en zoals jij het wilde, moest het gebeuren. De architecte Ludwig Mies van der Rohe heb je ontslagen en je maakte zoveel ruzie met Berlage, dat hij wegvluchtte, waardoor Henry het museum mocht bouwen.
Je laatste grote aankoop was 'Le Chahut' van Georges Seurat. Al met al kocht je pakweg 11500 kunstwerken.
Je gaf je kunstcollectie aan de Nederlandse Staat, op de voorwaarde, dat die er een museum voor liet bouwen. In 1938 is het museum geopend en was jij de eerste directrice.
Je had sympathie voor het nazisme, net als Sam, die belangrijke nazi's als Arthur Seyss-Inquart in het jachtslot ontving. Hij was SS-er, collaborateur en hij stal drie schilderijen.

Op 14 december 1939 overleed jij in Otterlo. Je werd zeventig jaar en je bent begraven op de zuidelijke kant van de Franse Berg. Twee jaar later werd Anton naast jou begraven. Later is de as van Sam en zijn vrouw Ethel apart bijgezet.
Op je graf staat 'Ik geloof aan het volmaakte van al het gebeuren'.

Schrijver: Joanan Rutgers, 28 februari 2014


Geplaatst in de categorie: idool

2.8 met 4 stemmen 59



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)