De Belgische Jeanne d'Arc

(voor Gabrielle Alina Eugenia Maria Petit (1893 - 1916))

Je bent geboren op 20 februari 1893 in Doornik. Na het overlijden van je moeder heeft je vader je zus Hélène en jou naar een weeshuis in Ath gebracht. Op je zestiende verliet je het weeshuis en ging je in Brussel drie jaar bij tante Hélène Segard wonen. Daarna woonde je op een zolderkamer. Je had het als alleenstaande vrouw moeilijk, je leed aan depressies en je deed een poging tot zelfdoding.

In het begin van de Eerste Wereldoorlog was je verloofd met de militair Maurice Gobert. Je wou het liefste naast hem vechten, maar je werd vrijwilligster voor het Belgische Rode Kruis. In 1914 begon je met spionage-activiteiten. Maurice raakte gewond en je hielp hem naar Harderwijk te gaan, waar hij zichzelf bij zijn regiment kon voegen. Tijdens die reis vergaarde je informatie over het keizerlijke, Duitse leger, die je doorspeelde aan de Britse Geheime Inlichtingendienst. Daarna kwam je in dienst bij de Engelsen, die jou een korte training tot spoorwegspionage gaven, waarna ze jou op pad stuurden om de Duitsers te bespioneren.

Je had enkele valse identiteitspapieren bij je en je verzamelde gegevens over de vijandelijke troepenbewegingen per spoor. Daarnaast verspreidde je de illegale verzetskrant 'La Libre Belgique', in februari 1915 opgericht door de gebroeders Louis en Victor Jourdain. Je was ook assistente voor de ondergrondse postdienst 'Mot du Soldat'. Verder hielp je meerdere mannen naar Nederland ontsnappen. Je reisde o.a. via de schuilnaam Legrand, het omgekeerde van je echte achternaam.
Je rapportages schreef je op kleine blaadjes van zijdepapier, die je in je kleren verstopte. Je vermomde je als kindermeisje, handelsreiziger, dagbladverkoopster en zelfs als de Duitse officier Walter Henning. Je appartement in de Schouwburgstraat was zodanig ingericht, alsof daar de vriendin van Walter woonde.

In het begin van 1916 liep je in een val, want je was verraden door een Duitser, die deed alsof hij een Nederlander was. De politie-officieren Petermann en Pinkhof zaten al achter je aan. In februari 1916 werd je door Duitse soldaten gearresteerd en hebben ze jou in de gevangenis te St. Gilles, een Brusselse voorstad, opgesloten. Op 1 maart 1916 werd je berecht en veroordeeld voor spionage. Ze gaven jou de doodstraf.

Je verzweeg de namen van collega-agenten, ook al zouden ze jou dan amnestie verlenen, zeiden ze. Op je celmuur schreef je: 'Ik vraag geen genade, om de mof te laten zien, dat ik mijn voeten aan hem veeg!'.

Je goede vriendin Germaine Gabrielle Anna Scaron, de 23-jarige dochter van een magistraat, werd vanwege spionageverdenking gevangen genomen, maar wegens gebrek aan bewijs hebben ze haar laten gaan. Jij wist dat ze inderdaad een mede-spionne was, maar je hebt moedig gezwegen.

Op 1 april 1916 ben je door een Duits-militair vuurpeloton doodgeschoten. Dat gebeurde op de Nationale schietbaan in Schaarbeek. Je werd drieëntwintig jaar en je bent op het schietterrein begraven.
In mei 1919 kreeg je een staatsbegrafenis, samen met de overblijfselen van je mede-agenten A. Bodson en A. Smekens ben je op de Schaarbeek Begraafplaats herbegraven. Je kreeg de volledige, militaire eer, in aanwezigheid van koningin Elisabeth van België, kardinaal Desire-Joseph Mercier en premier Leon Delacroix.

Op het Place Saint-Jean in Brussel staat een prachtig standbeeld van jou, onthuld op 21 juli 1923, terwijl je postuum het Légion d'Honneur ontving. De beeldhouwer was Egide Rombaux. Met gebalde vuisten en opgeheven hoofd kijk je het Duitse vuurpeloton in de ogen. Je weigerde een blinddoek. Je wilde hen tonen, hoe een Belgische vrouw weet te sterven.
Je laatste woorden waren: 'Leve België! Leve de...'. Voordat je 'koning!' kon roepen, werd je met kogels doorzeefd. Jouw gevangeniscel in St. Gilles was lange tijd een bedevaartsoord en in 1920 en 1928 is je levensverhaal verfilmd. Er werden ook boeken, gedichten en toneelstukken over jou geschreven.

Gabrielle Alina E.M. Maurice Gobert Egide Rombaux

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.7 met 7 stemmen 104