Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Suzanne stond model

(La Nymphe surprise)


Zie ook: 'De verraste nimf', mijn netgedicht van 19 november jl.


Een eeuw voor ik op deze aarde het levenslicht zag, werkte de schilder Manet aan 'Mevrouw Manet aan de piano'. Manet was een 19de-eeuwse Franse kunstschilder en één van de personen om wie alles draaide in de overgang van het realisme naar het impressionisme. Meesterwerken uit Manets jonge jaren, zoals daar zijn 'Lunch op het gras' en 'Olympia' zijn werken die in 1863 zijn gerealiseerd. Zijn 'Le déjeuner sur l'herbe' had na verwezenlijking reeds voor meningsverschillen gezorgd. Na het exposeren van 'Olympia' echter is een rel ontstaan, waarbij mensen van de oude stempel het werk immoreel, dus onzedelijk en verdorven, maar ook vulgair hebben genoemd. Natuurlijk, wij spreken tweede helft negentiende eeuw, had dit prachtig doek ook toen al, wél voorstanders.

Eén van de liefhebbers was Emile Zola. Terwijl een journalist schreef dat het doek behouden is gebleven, louter dankzij voorzorgsmaatregelen van de directie, was naar de mening van deze schrijver en pamflettist (1840-1902) dit topstuk van Manet op tegengestelde wijze te interpreteren: 'Wanneer andere kunstenaars de natuur verbeteren door Venus te schilderen dan liegen zij. Manet vroeg zichzelf af waarom hij zou liegen. Waarom niet de waarheid vertellen'? Het is een klassiek werk dat voor wat betreft de aard lijkt op 'De naakte Maja' van Francisco Goya.

SUZANNE LEENHOFF, die in Zaltbommel opgroeide, alwaar haar vader beiaardier was, vertrok aan het eind van de jaren 1840 met haar moeder, broers en zussen naar Parijs, waar haar oma woonachtig was. Op advies van Franz Liszt heeft Suzanne in de Franse hoofdstad haar studie voortgezet. De meesterpianist had haar in 1842 tijdens een reis door Nederland horen spelen en was stante pede overrompeld door haar magische klanken... .

'Mevrouw Manet aan de piano' is de titel van een werk van Manet dat hij in 1868 schilderde. Dit werk van de Franse schilder, die van 1832 tot 1883 leefde, luidde het impressionisme in. Hij schilderde menselijke figuren en portretten in heldere kleurvlekken, zonder schaduwpartijen. Zijn eerder door mij in deze beschouwing aangehaalde werken veroorzaakten een schandaal door de niet-geïdealiseerde presentatie van de naakten. Dit werk van Manet is deel van de collectie van het Musée d'Orsay in Parijs.

Vijf jaar daarvoor, 28 oktober 1863, hebben Suzanne en Edouard, Manets voornaam, elkaar het ja-woord in Zaltbommel gegeven. Later die dag volgde de kerkelijke inzegening van hun huwelijk in de Sint Maartenskerk van dit stadje aan de prachtige rivier Waal.

Artistiek talent zat in de familie van Suzanne; als begenadigd pianiste, had zij een broer, Ferdinand, die een geprezen beeldhouwer is geworden. Dankzij de reis van Liszt over de Waal in combinatie met het mooie spelen op het klokkenspel van de Bommelse Gasthuistoren door vader Leenhoff, heeft het talent van Suzanne zich verbazingwekkend mogen ontwikkelen... .

Schrijver: Annejan Kuperus, 25 november 2014


Geplaatst in de categorie: kunst

3.5 met 2 stemmen 110



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Gabriëla Mommers
Datum:
25 november 2014
Email:
gabrielamommersyahoo.com
Emile Zola heb ik gekend. Maar ik word een dagje ouder, dus mijn geheugen begint me in de steek te laten. Was het eind negentiende eeuw Parijs, of eind twintigste eeuw geschiedenisles, waar ik aan de lippen hing van de geschiedenisleraar. Of was het de Franse les waardoor ik zijn werk heb gelezen. In ieder geval heeft hij me geraakt, in een of ander leven.

Al lezend liep ik door musea in Parijs, met Zola even naar Engeland en weer terug, en dan lijkt het volkomen onwaarschijnlijk opeens op een bruiloft in Zaltbommel te zijn. Zaltbommel. Of all places. Volkomen surrealistisch. En toch is het waar.

Mooi geschreven beschouwing, Annejan. Ik ben met plezier langs de galerij met schilderijen gelopen. Ook maar even een dansje gemaakt in het Bommelse.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)