Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

De schone, edele jonkvrouwe, die een heilige werd

(voor Marija Peckauskaite (1877 - 1930))

Je bent geboren op 8 maart 1877 in Medingenai, gemeente Rietavas, in Litouwen. Je was een humaniste, romantische schrijfster en pedagoge. Je pseudoniem was Satrijos Ragana, wat 'Heks van Satrija' betekent. Je behoorde tot een familie van kleine, Litouwse edelen en je bent opgegroeid in de Poolse cultuur. Je ouders waren Stanislava en Anupras Peckauskas en ze hadden een enorme bibliotheek. Je was de oudste van vier kinderen.

Je studeerde aan het St. Catherine Gymnasium in Sint-Petersburg, maar vanwege je slechte gezondheid en het dure collegegeld moest je daar vroegtijdig van af. Daarna studeerde je bij particulier onderwijs op een landgoed in Labunava, nabij Uzventis. Je vertaalde je eerste werken naar het Pools, die je publiceerde in de liberale, Litouwse periodieken, o.a. in 'Varpas' en 'Ukininkas', maar je was het oneens met hun seculiere agenda en dus publiceerde je liever in het pro-katholieke 'Tevynes sargas' en dergelijke kranten.

Je was bevriend met de lokale boeren en je bent beïnvloed door je mentor Polivas Visinskis, lid van de Litouwse Nationale Revival. Polivas was schrijver, journalist, regisseur en politicus. Hij overleed op zijn dertigste in Berlijn. In 1894 was je zwaar verliefd op de jonge priester Kazimierz Bukantas, maar dat was onmogelijk en bij voorbaat tragisch. Toch bleef je altijd van hem houden.

Je had ravenzwart haar en grote, zwarte ogen.
In 1896 debuteerde je met het korte verhaal 'Kleurrijke beelden'.

Je schreef over de sociale veranderingen in jouw tijd, over landgoederen, dorpen, voormalige edelen, boeren en de cultuur. Je personages zijn sterk romantische individuen, die leven volgens de christelijke idealen. Ze offeren zichzelf meestal op voor het welzijn van de samenleving. Je veroordeelde de ondeugden. Je was één van de eerste schrijfsters, die diepzinnige en complexe personages zowel psychisch als geestelijk analyseerde. Er is een personage, die zijn kunstcarrière opoffert voor het leraarschap in een stadje en een personage, die de boerderij van zijn vader succesvol overneemt.

In 1898 overleed je vader en verhuisde je als gezin naar Siauliai. Het oude landgoed moest vanwege de schulden verkocht worden. In 1905 ontving je een beurs via een door de schrijfster Gabriele Petkevicaite-bite opgerichte organisatie. Je studeerde pedagogiek aan de Universiteit van Zürich en de Universiteit van Fribourg. Tijdens je studie ontmoette je de Duitse pedagoog/filosoof Friedrich Wilhelm Foerster en je werd sterk beïnvloed door zijn visie op het onderwijs. Later vertaalde je enkele werken van hem naar het Litouws.
In 1907 keerde je terug naar Litouwen en je woonde in Saukotas en Vilnius. In 1909 werd je lerares op een meisjesschool in Marijampole. In 1915 verhuisde je naar Zidikai, waar je werkte als lerares.

In het dorp Zidikai was je actief betrokken bij het culturele leven. Je bevorderde de geheelonthouding, je organiseerde een jeugdkoor en je deed aan liefdadigheidswerk, zoals het organiseren van loterijen, waarbij de geldwinst naar de armen ging, en het gratis uitlenen van boeken.
In 1922 verscheen je meest bejubelde, deels autobiografisch roman 'Op het oude landgoed'.
In 1926 verscheen je belangrijkste, pedagogische werk 'Moeder - leraar'. In 1928 werd je voor je prestaties in de pedagogie bekroond met een eredoctoraat van de Universiteit van Litouwen.

Op 24 juli 1930 overleed je in het militair hospitaal in Kaunas, na zes weken van ernstige pijn. Je werd drieënvijftig jaar en je bent begraven op het kerkhof van Zidikai, waar later een grafkapel op gebouwd is. Je biechtvader Juozas Tumas-Vaizgantas, die de uitvaart leidde, noemde je een heilige.

Schrijver: Joanan Rutgers, 23 juni 2015


Geplaatst in de categorie: idool

4.0 met 2 stemmen 54



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)