De verftovenaar op de Oudegracht 341 te Utrecht

(voor Pyke Koch (1901 - 1991))

Je bent geboren als Pieter Frans Christiaan Koch op 15 juli 1901 in Beek (Ubbergen), nabij Nijmegen. Je vader was de dorpsdokter. De dichter Cees van der Pluijm woonde ook in Beek, waar hij 50 gedichten over schreef.
Je had drie oudere zussen. Na de lagere school ging je naar het gymnasium in Nijmegen en daarna naar het christelijk Jongensinternaat in Zeist, waar je de bijnaam Pike (= snoek) kreeg. Je veranderde de spelling in Pyke. In Utrecht studeerde je rechten. Je speelde viool en je speelde bij het studentenorkest Tzigane, opgericht in 1910.

Je raakte bevriend met Taecke Jitze Botke, die zich later als tandarts in Maastricht vestigde en de belangrijkste verzamelaar van jouw schilderijen werd. Via je oudste zus en haar man, de psychiater August Stärcke, ontmoette je Charley Toorop, die jou tot de liefde voor de schilderkunst inspireerde. Bovendien werd je geraakt door het werk van Carel Willink en werd je net als hij één van de belangrijkste vertegenwoordigers van het magisch realisme.

In de zomer van 1927 maakte je jouw eerste schilderij 'Dolores' Ontbijt', met een model uit een café. De schilder Cor Postma was onder de indruk en hij introduceerde je bij Amsterdamse kunstenaarsbeweging De Onafhankelijken. Je hebt geen opleiding of leermeester gehad, waardoor Paul Citroen over jou schreef 'Die is, om zo te zeggen, als uit de hemel gevallen. Met tekortkomingen natuurlijk hier en daar, maar toch een meester. Hij is een fenomeen.' Toch kreeg je praktische adviezen over materiaalgebruik en wellicht techniek van de schilder Erich Wichmann.

Je volgde ook colleges aan het Kunsthistorisch Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht, o.a. van J. Lijnst-Zwikker, over de chemische kant van de schilderkunst. Je gebruikte ook het boek 'Malmaterial und seine Verwendung im Bilde' (1925) van Max Doermer. Je werd sterk beïnvloed door Piero della Francesca, Tommaso Masaccio, Andrea Mantegna, Giorgio de Chirico, Gino Severini en René Magritte. In 1931 kocht Museum Boijmans van Beuningen je schilderij 'De schiettent', waarmee je meteen een Nederlandse grootmeester werd.

In 1934 trouwde je met Hedwig de Geer en na een korte tijd in Den Haag woonde je met haar op de Oudegracht 341 in Utrecht, waar ook je atelier was. De schrijver Cola Debrot en zijn vrouw, de danseres Estelle Reed, woonden een tijd bij jou in. Je huis was een ontmoetingsplaats voor bevriende kunstenaars, zoals Martinus Nijhoff, Adriaan Roland Holst en Charley Toorop. Gerrit Rietveld verbouwde je zolderatelier. De bankier Jacob Mees steunde je financieel en via de kunsthistoricus George Labouchère kwam je in contact met de politicus Ernst Voorhoeve, die een fascistische beweging oprichtte, die opging in de NSB. Je sympathiseerde met je fascistische vrienden, maar in 1941 brak je met hen.

Je maakte een portret van de Deense actrice Asta Nielsen en de meesterwerken volgden elkaar op. Je ontwierp ook decors, postzegels en andere grafische ontwerpen. Je had een Bed & Breakfast in Fiesole. Na de oorlog kreeg je enkele jaren een expositieverbod, omdat je weigerde jezelf tegen de beschuldiging van collaboratie te verdedigen. Je vernielde uit onvrede veel werken, vandaar je relatief kleine oeuvre. Je kreeg Alzheimer en in 1980 stopte je met schilderen. Je leefde teruggetrokken op kasteel Huis Oudegein en in Wassenaar.
Je overleed op 27 oktober 1991 in Den Haag; je werd 90 jaar.