De gedoemde geliefde van een tragische transgender

(voor Gerda Wegener (1886 - 1940))

Je bent geboren als Gerda Marie Frederikke Gottlieb op 15 maart 1886 in Kopenhagen. Jouw vader Emil Gottlieb was een roomse priester. Jouw moeder heette Justine Osterberg. De andere kinderen overleden voor hun volwassenheid. Je stamde af van de Franse Hugenoten. Je begon op jonge leeftijd kunstlessen te nemen. Je woonde in Hobro, nabij het voormalige Viking-kasteel Fyrkat. Daarna verhuisde je naar Kopenhagen terug en studeerde je aan de Koninklijke Deense Academie voor Schone Kunsten.

In 1904 trouwde je met de kunstschilder Einar Wegener, die je op de kunstacademie hebt ontmoet. Jullie waren beiden homoseksueel. In 1912 verhuisden jullie naar het Parijse Eiffelkwartier, waar jullie als twee vrouwen leefden. Jullie vertoefden in het decadente kunstenaarsmilieu van art nouveau en art deco. In jullie zomerverblijf aan de Loire ontvingen jullie de vrijgevochten, internationale artiesten.

Je exposeerde geregeld in de Ole Haslunds Gallery in Kopenhagen. Je deed aan orgieën en je had extravagante, bizarre en biseksuele relaties. Je werd populair door jouw fijnbelijnde, soms erotische jugendstilprenten. Je gewaagde, erotische prenten waren zeer kunstzinnig, zoals de serie 'Les Délassements d'Eros' uit 1925. Je schilderde op linnen, je maakte portretten, aquarellen en genummerde litho's. Je was een illustratrice voor bladen als Vogue, La Vie Parisienne, Fantasio, de Rire en La Baîonnette. Je illustreerde ook in boeken, zoals in 'De Fabels van Jean de La Fontaine' uit 1930.

In 1920 schilderde jij 'Lili met een verenwaaier'. Einar ging van 1920 tot 1930 vaak als vrouw verkleed en hij noemde zichzelf Lili Elbe en hij speelde dan dat hij jouw zus was. Lili was jouw favoriete model, vanwege zijn kleine borsten, die destijds in de kunst in de mode waren. Rond 1928 maakte jij een heel mooi portret van hem als vrouw en in 1928 schilderde je 'Queen of Hearts (Lili)'. In 1930 was Einar de eerste, die een transseksuele operatie onderging. In de Frauenklinik in Dresden werden zijn mannelijke genitaliën verwijderd. Er werden eierstokken getransplanteerd, maar door ernstige complicaties werden die verwijderd.

Je was bevriend met de beroemde, Deense ballerina Ulla Poulsen, die vaak voor jou poseerde. Je was ook bevriend met de Deense beeldhouwer Rudolph Tegner en zijn vrouw, de schilderes Elna Jorgensen.

In oktober 1930 verklaarde koning Christiaan X van Denemarken jouw huwelijk met Einar ongeldig. Op 13 september 1931 overleed Einar in Dresden. Dat was na een vijfde operatie en door een longembolie. Hij werd 48 jaar.

In 1931 hertrouwde jij met een vriend van Einar en jou, Fernando Porta, een hoge officier bij de Italiaanse luchtmacht en een diplomaat. Je ging met hem in Marokko wonen en in 1936 zijn jullie gescheiden. Hij onderdrukte jouw artistieke gaven en hij heeft jou financieel opgelicht en bestolen.

In 1938 ging je naar Denemarken terug. In 1939 was jouw laatste expositie, die totaal niet succesvol was, omdat je uit de mode was geraakt. Vervolgens verkocht je door jou beschilderde ansichtkaarten om te overleven. Je leefde in armoede en eenzaamheid en je was zwaar aan de alcohol. Op 28 juli 1940 overleed je in Frederiksberg. Je werd 54 jaar en je bent op de Solbjerg Park begraafplaats in Kopenhagen begraven.

In 2015 verscheen de biografische film 'The Danish Girl' van Tom Hooper, gebaseerd op de debuutroman van David Ebershoff. Het gaat over het leven van Lili Elbe, waar jij natuurlijk een groot deel van uit maakte. Eddie Redmayne speelde Lili en de Zweedse actrice Alicia Vikander speelde jou.

Gerda Wegener Einar Einar Wegener Lili Elba

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.5 met 2 stemmen 72