Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Jeugdliefde verbleekt nooit

In mijn jeugd verslond ik alles wat ik te pakken kon krijgen over de Tachtigers en hun schrijfwerken. In de Letter & Geest van dagblad Trouw (30 sept. '17) staat een recensie over 'Hemelbestormers' van Bart Slijper. Rob Schouten schreef het vluchtige, weinig diepgaande artikel. De titel is 'Tachtigers doen denken aan jaren '60', wat echt nergens op slaat en uit zijn duim gezogen is. Bovendien was dat een volksbeweging en de Tachtigers waren een literaire beweging. Zoiets met elkaar vergelijken is op zich al platvloers. Bart steelt zijn titel van Nescio, denk aan 'Titaantjes'. Bart schijnt zelfs de biograaf van Willem Kloos te zijn. De biografie, die ik over Kloos heb gelezen, was in ieder geval niet van hem. Dat zijn populair geschreven boekje bij Prometheus is uitgegeven, zegt ook veel over de beweegreden ervan. Uitgever Spijkers is geen diepgraver, maar een kapitalistische hoogvlieger, die puur voor de kick/sensatie gaat, zeg maar een soort Henk van der Meijden.

Rob schrijft over 'onze eigen jaren zestig', alsof hij zich daarmee bij de Tachtigers wil en kan voegen, maar de Tachtigers blijven een verhaal apart. Bart stelt dat Albert Verwey zich na de verloving met de domineesdochter Kitty van Vloten van Kloos losscheurde. Daarvoor hadden Verwey en Kloos een homoseksuele relatie gehad. In 1889 verliet Verwey 'De Nieuwe Gids' en in 1890 trouwde hij met Kitty. Bart stelt dat door deze breuk de Tachtigers één voor één uit elkaar vielen, maar dat is klinkklare onzin, want Kloos ging nog heel lang door als redactielid van 'De Nieuwe Gids' en de ware reden heeft met meer individuen te maken. De Tachtigers gingen nog lange tijd met elkaar door één deur. Ze verloren enkel hun wilde haren.

Als je dan toch een markeerpunt van de Tachtigers wilt zoeken, dan is Willem's huwelijk in 1900 met de burgerlijke Jeanne Reyneke van Stuwe een veel betere uitleg. Zij heeft de dichter in hem gesmoord en al zijn zogenaamde schandplekken geprobeerd uit te wissen. Maar dat is het niet alleen, want Willem leed al jarenlang aan zware depressies en hij was een zware alcoholist. Verder was hij herhaaldelijk psychotisch en is hij in psychiatrische klinieken terecht gekomen. Waar hij de drank door vrienden als Willem Witsen liet binnen smokkelen. Witsen heeft hem persoonlijk altijd zeer lief geholpen, hoe erg de zenuwzieke Kloos er ook aan toe was. Zijn geheugen was grotendeels verwoest door de drank en psychoses. Hij eindigde zijn literaire loopbaan met scheldsonnetten. Het residu was een boze gnoom in een burgerlijke cocon. Zeer triest. Opgebrand, dat zeker.

Ik wil maar zeggen, je moet schrijvers niet altijd klakkeloos geloven, want zij doen ook vaak aan geschiedvervalsing en lui maar wat beweren. Toevallig ben ik een Tachtigers-expert en zie ik het niet anders dan mijn zaak om deze leugens te weerspreken. Hoe troebel mijn geheugen inmiddels ook is, dit heb ik nog graag willen leveren. Parate kennis wordt immers steeds zeldzamer.

Schrijver: Joanan Rutgers, 3 oktober 2017


Geplaatst in de categorie: literatuur

3.3 met 3 stemmen 92



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Hans Mooi
Datum:
4 oktober 2017
Tja, goed lezen blijft een kunst.
De prachtige, ingetogen en heldere boekbespreking van Rob Schouten wordt in de hierboven typering op gratuite en af en toe boosaardige manier benaderd. De titel 'Tachtigers doen denken aan jaren '60'is uiteraard een perfecte vlag voor de lading, want gebaseerd op de makkelijk te onderkennen "associaties met onze eigen jaren zestig: alles op de schop, overal revolutie..." Het gaat hier over de geest van de tijd en niet of de ene periode naar literatuur leidt en de andere niet. Misschien kan Rutgers (die gelukkig zelf lijkt te beseffen dat zijn geheugen troebel is) zich eerst eens écht verdiepen in de beweging van '80 en in de achtergronden van de jaren '60 voor hij een perfecte boekbespreking aangrijpt om eigen frustratie en onvermogen tijdgeesten te doorgronden te ventileren. Gelukkig is de parate kennis die Rutgers blijkt te missen, nog wél aanwezig bij schrijvers als Slijper en Schouten.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)