De literaire schrijver van het IJslandse volkslied

(voor Matthías Jochumsson (1835 - 1920))

Je bent geboren op 11 november 1835 in een arm gezin in Skógar, in het zuiden van IJsland. Het dorp heeft slechts 25 inwoners. Vroeger was het er bosrijk. Het ligt tussen de gletsjers Mýrdalsjökull en Eyjafjallajökull, die ieder een vulkaan bedekken. In maart/april 2010 kwam de laatstgenoemde vulkaan tot een uitbarsting. Je was de zoon van een arm boerenechtpaar, waardoor je pas laat een schoolopleiding kon volgen.

In 1865 ging je op de Latijnse school in Reykjavik theologie studeren. Daarna ging je naar het Europese vasteland om daar jouw opleiding voort te zetten. Je werd Evangelisch-Luthers predikant in het centrum van Reykjavik en later in Akereyri, in Noord-IJsland. In de 9-de eeuw werd deze plek door de Noorse Viking Helgi-magri Eyvindarson bestuurd. In 1562 werd er een vrouw vanwege overspel veroordeeld en in de 17-de eeuw streken er Deense handelaars neer.

Naast dichter was je vertaler, journalist, toneelschrijver, leraar en krantenredacteur. Je vertaalde o.a. patriottische gedichten, Scandinavische hymnes en werken van Shakespeare, zoals 'Hamlet', 'Macbeth', 'Othello' en 'King Lear'. In de kerstvakantie van 1861 schreef je het eerste, romantische toneelstuk van IJsland 'Útilegumennirnir' (The Outlaws), wat later 'Skugga-Sveinn' werd genoemd, naar de vogelvrijverklaarde hoofdpersoon Grettir Ásmundarson, wat nog steeds een populair, nationaal drama is. Je bent niet voor niets de schrijver van het volkslied van IJsland, de hymne 'Ó, Goed land!' of 'O, God van ons land!' ('Ó, guõ vors lands!'), geschreven voor de pionier Ingólfur Arnason.

De liefde voor de literatuur bepaalde jouw leven. Na het overlijden van jouw tweede vrouw heroverwoog je jouw religieuze overtuigingen en werd je een vrijzinnig denker, inplaats van een slaaf van het strenge dogmatisme. Je reisde veel en je aanbad de Romantiek en de hervormde bewegingen, zoals de Unitarische kerk. Je las de werken van Ralph Waldo Emerson en je was de meest bekwame voorstander van de liberale, religieuze positie. Je was de eerste dichter van IJsland, die de titel van Nationale Dichter en een pensioen kreeg. In 1903 bouwde je een huis in Akureyri, waar je tot jouw overlijden woonde.

Naast veel schrijfwerk van blijvende waarde, schreef je ook veel middelmatig werk. Het IJslandse volkslied 'Lofsöngur' (Lofzang) schreef je tijdens jouw reis naar Edinburgh en Londen. Je schreef het op een melodie van de componist Sveinbjörn Sveinbjörnsson (1847 - 1927), een leerling van de Duitse componist/dirigent/pianist Carl Reinecke, eveneens o.a. de leraar van Edvard Grieg, Basil Harwood, Christian Sinding, Walter Niemann en Max Bruch. Je vertaalde het werk van Lord Byron, Henrik Johan Ibsen en de dichter/hoogleraar/bisschop Esaias Tegnér, die een medewerker van het literaire tijdschrift 'Iduna' was en in zijn nadagen in een psychiatrische inrichting belandde.

Je schreef een hommage voor de dichter/natuurwetenschapper Eggert Ólafsson (1726 - 1768), die over het boerenleven dichtte. Eggert en zijn bruid verdronken tijdens hun huwelijksreis in de baai van Breiöafjörour. Eggert werd 41 jaar. Jij overleed op 18 december 1920 in Akureyri. Je werd 85 jaar en je bent in Akureyri begraven. Jouw voormalige huis is nu een museum en studiecentrum en geheel gewijd aan jouw leven en werk. In 1922 verscheen postuum jouw autobiografie 'Verhalen van mijn leven'.

Matthías Jochumsson Skugga-Sveinn Eggert Ólafsson

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.0 met 1 stemmen 18