Ik zeg niets meer...

“Toe maar, zeg ’t maar… Ik weet zeker dat je het antwoord weet”.
Vriendelijk en met veel geduld probeerde meneer Mudema mij aan het praten te krijgen. Een paar minuten daarvoor had hij mij gevraagd wat konijn was in het Engels. Rabbit, natuurlijk wist ik het antwoord. Maar ik zei niks. Meneer Mudema wilde het niet zomaar opgeven. Hij liep naar mijn tafeltje, keek me nogmaals vriendelijk aan en zei zachtjes: “Fluister het maar, als je het niet hardop durft te zeggen”.
Ik staarde naar het tafelblad en zei niets. Om me heen hoorde ik gegniffel in de klas. Ik wist dat ik nu het middelpunt van de aandacht was. Aandacht, iets waar ik doodsbenauwd voor was. Maar meer nog dan aandacht was ik op dat moment doodsbang voor mijn eigen stem. Zo bang, dat ook al zou ik het willen, ik mijn stem niet meer kon vinden.

Later die dag hadden we Frans talenpracticum. Iedereen zette z’n koptelefoon op om hardop Franse zinnen te oefenen. Plotseling hoorde ik de stem van de docent in mijn oor: “Je mag wel wat luider spreken hoor, ik kan je zo niet verstaan”. Ik bleef zwijgen in alle talen.

Niet alleen op school, ook thuis zweeg ik. Het verschil was dat het thuis niet werd opgemerkt en op school soms wel.
Ik weet niet meer wanneer ik besloot te zwijgen. Op een gegeven moment was het gewoon zover, het was op of zo. Praten, mezelf laten horen, het ging niet meer. Waarschijnlijk had het iets te maken met de onveilige buitenwereld. En dan vooral met de onveiligheid thuis. Mijn zwijgzame buitenkant stond in schril contrast met mijn binnenwereld. Door te zwijgen en me af te sluiten kreeg ik meer helderheid in mijn hoofd. Ik voelde me super alert. Niets ontging me. Alle geluiden en geluidjes, alle geuren, iedere blik, iedere kraak op de trap, elke piep, elke zucht, iedere voetstap… Het gaf me een gevoel van controle.

Tientallen jaren later kom ik toevallig ergens in een winkel mijn moeder tegen. Inmiddels heb ik het contact met mijn ouders allang verbroken. Nadat ik jarenlang tevergeefs heb geprobeerd erkenning te krijgen voor mijn ervaringen, voor mijn bestaan zelfs. We staan tegenover elkaar en het is onmogelijk te doen alsof we elkaar niet hebben gezien. Met haar bekende ijskoude priemende ogen kijkt ze me doordringend aan en vraagt plotseling: “Is het echt waar, heeft ie je misbruikt?”
Met hartkloppingen hoor ik mezelf een ja uitkotsen. “Ja, ik heb het altijd wel gedacht”, antwoordt ze. “Wat?!” roep ik uit. “Nou ja, toen je een jaar of dertien, veertien was heb je maanden, misschien zelfs wel een paar jaar in totale stilzwijgendheid doorgebracht. Toen had ik wel een vermoeden ja”.
Ik schreeuw het bijna uit: “Je had een vermoeden?! En daar kom je nú pas mee?!”

Iemand komt aanzetten met een stoel voor de oude dame. Zodat ze even kan zitten. Hij heeft met haar te doen. Ik loop weg. Met stomheid geslagen.

zwijgen

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.7 met 7 stemmen 68