Inloggen
voeg je column toe

Columns over natuur

Voortplantingstijd

De paartijd van dieren valt veelal in het voor- of najaar. Het is de periode waarin dieren zich voortplanten. Andere woorden voor paren zijn ook wel balts, bronsttijd, paaitijd of rammeltijd Een definitie die ik vond van de balts is de volgende: De balts is het geritualiseerde gedrag dat dieren vertonen voorafgaand aan het paren. Iedere soort heeft zijn typische balts. Vaak spelen kleuren, geluiden en zang, geuren en speciale bewegingen een rol.

Dat paringsdrang naast mooi kan zijn ook een keerzijde kent ondervond ik gistermiddag zo tegen het einde van mijn wandelronde. Wat ik zag was dat drie manlijke eenden een vrouwtje belaagden om hun voortbestaan een poging te geven. De drie woerden gingen om beurten zo tekeer in hun voortplantingsdrift dat het vrouwtje meerdere malen lang onder water werd gehouden. Een naburige koet nam het voor haar op en viel de mannetjes aan. Het vrouwtje dook onder water in een poging te ontsnappen aan haar belagers. Een van de mannetjes ging achter haar aan en kwam niet veel later weer boven, zonder haar. De koet verjaagde de mannetjes verder van de plek waar het vrouwtje was weggedoken. Voor een tijdje speurde ik het water af om te zien of zij elders weer boven was gekomen, ik heb haar niet meer gezien. In de paartijd is het een bekend gegeven van eenden dat wanneer vrouwtjes door meerdere mannetjes wordt belaagd, zij tragisch genoeg kan verdrinken. Volgens de jagersvereniging loopt de broedtijd van maart tot juni en bij verstoring van het legsel kan er een nieuw nest worden gemaakt. In stedelijke gebieden worden soms nog tot laat in het najaar eendjes met pullen gezien.

Sommige andere dieren zouden zich dood houden om aan de overmacht van mannetjes te ontsnappen. Uit onderzoek zou zijn gebleken dat dit bijvoorbeeld de vrouwelijke bruine kikker betreft. Ook voor hen kan de paringsdrift een dodelijke afloop hebben. Hun paartijd hangt af van het soort en zou in februari al beginnen tot in juli met de piek in mei.

In het najaar hebben de herten hun bronsttijd. Het geluid dat zij dan maken heet burlen. De functie hiervan is niet alleen het lokken van de vrouwtjes, maar ook het op afstand houden van de concurrentie. In deze tijd bepaalt het burlende mannelijk hert wie het sterkste is. De meeste gevechten die plaatsvinden tussen de mannetjes zijn niet op leven en dood maar veelal houden zij er wel verwondingen en afgebroken geweien aan over. Toch kan een gevecht soms wel met een dodelijke afloop eindigen. In de maanden mei en juni worden de jongen geboren.

Het broedseizoen is officieel begonnen. Deze start op 15 maart en duurt tot 15 juli. Staatsbosbeheer attendeert lezers van hun site dat we met veel mensen in Nederland zijn en relatief weinig natuur tot onze beschikking hebben. Dat het daarom van extra groot belang is dat mensen die te gast zijn in natuurgebieden zich ervan bewust zijn wat hun impact van hun gedrag is op de natuur en de dieren zie zich in dit seizoen voortplanten. Zij vragen dan ook om op de fiets- en wandelpaden te blijven, de hond aangelijnd te houden en (zwerf)afval mee naar huis te nemen. Laten we de dieren een onbekommerde kraamtijd bezorgen.

Schrijver: Jet Rood
3 april 2024


Geplaatst in de categorie: natuur

3.2 met 4 stemmen 53



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)