Trots
Richard Sennett heeft een prachtig boek geschreven over de cultuur van nieuw kapitalisme. Het is een pleidooi voor organisatie van Max Weber. De bureaucratie van Max Weber. Een pleidooi om kunde weer te waarderen.
Nederlandse scholen zijn dramatisch doorgefuseerd tot grote onoverzichtelijke gehelen bijeengehouden door managers die van het werkveld zo weinig mogelijk weten. Sommige managers komen rechtstreeks van de universiteit bedrijfskunde, bestuurskunde of onderwijskunde en anderen zijn voormalige docenten. Een deel van hen is de klas uitgerend en wil er nooit meer heen, anderen waren goed en wilden eens wat anders.
Sennett verdeelt de geschiedenis van het werken in drie perioden.
Eerst was het bezit de doorslaggevende factor. Dat was de feodale tijd. De eigenaar van het land kon zich de vruchten van het land toeëigenen. De mensen die er werkten waren slaven of horigen. Het contract was, dat de eigenaar de ander betaalde door eten te geven en soms ook nog bescherming.
De tweede periode is werk op basis van een arbeidscontract, waarin staat wat je moet doen en wat je niet hoeft te doen. De Weberiaanse bureaucratie. Wie veel vaardigheden had, kon veel verdienen en wie weinig kon, kreeg ook weinig. In beginsel werkte je je hele leven voor een bedrijf, wat tot voordeel had dat als je als werknemer iets extra’s deed, de bedrijfsleiding je vijf of tien jaar later nog kon belonen. En omgekeerd. Een goede bedrijfsleiding kreeg soms iets extra’s terug van werknemers.
De derde periode vraagt een andere werknemer. Die is er nu tijdelijk. Hij brengt zijn netwerk mee en wordt op grond van dat netwerk betaald. Organisaties worden er flexibel van en zouden daardoor beter kunnen concurreren.
Maar, zo betoogt Sennett, veel werk kunnen deze organisaties niet aan. Ze belonen niet dat een werkgever een werknemer een opleiding biedt. Hoe slimmer de werknemer, hoe makkelijker hij vertrekt en zijn slimheid in dienst stelt van een concurrent!
Deze strijd zien we op onze doorgefuseerde scholen op dramatische wijze terug. De managers racen door hun carrière en kennen hun personeel niet meer, terwijl docenten een halve eeuw lang steeds beter worden en hun school beter maakten, maar daarvoor niets terugkrijgen. Terwijl ze vroeger trots waren op hun school, zien ze nu geen enkele reden meer om trots te zijn.
En dat was nu juist een belangrijk deel van hun beloning.
foto: Richard Sennett
home.nlGeplaatst in de categorie: school
Sennett
456
Geef je reactie op deze inzending: