Guus blijft staande
Hoe wreed is deze tijd voor dichters. Vanuit hun natuur overgevoelig ongewoon breek- en kwetsbaar en met extra antennes voor leed. Waaraan zij eerder sterven hoewel dat met statistiek niet valt te bewijzen. Misschien omdat anderen pas laat hun entree in het vak doen.
Neem vriend Guus, dichter in hart en nieren. Schrijft poëzie op gelinieerde papieren. Al heel lang. Geen tijd en te onrustig om het uit te geven, hij gaat voor eeuwig na dit leven. Voor tijdelijk Guus blijft liever geheim voor grote publieken. Die naam is voor nu afgesproken werk.
Guus is archetypisch. Raakt een gewone dichter bij een kleuter die op het ijs valt licht van slag, Guus zit al te vernikkelen buiten in de bomen. Kijkt daarom alleen naar vrede op de buis. Sesamstraat, klassieke concerten, Koninginnedag en engelenkoren. Raakte eergisteren bij de beelden uit Apeldoorn compleet hoteldebotel. Zat erboven op en keek ernaar. Geloofde eerst zijn ogen niet zoals zo velen.
De verbijstering kwam met golven schrik binnen. Hij verstijfde van de panische angst. Durfde niet naar buiten waar de zon scheen. De zo aangrijpende woorden van medeleven en intens verdriet van Koningin Beatrix, wat kwam ze dichtbij, brachten enige verlichting. Uit zijn hart gegrepen. Hij kwam een beetje tot zichzelf met een uur koude douche. Daarna bij Pauw&Witteman zag hij de fotograaf die zijn toestel neersmeet om mensenlevens te redden. Die zich volgens hem daarmee de ware dichter toonde. En dat gaf Guus weer echt lucht.
Om zich vandaag te verdiepen in de Mexicaanse griep en zich te oriënteren op die pandemie. Te vergelijken met de Spaanse in 1918 waaraan zijn oom en tante overleden waarna zijn vader in 1919 geboren werd. Daar moet lering uit te trekken zijn uit de bibliotheek. Een kleine om niet te verzuipen in de materie. Die bij het Oosterpark van Amsterdam, bij het groen van bomen en grassen dat de mens positief stemt.
Minstens veertig miljoen mensen blijken aan ‘dat spook’ gestorven. Meer nota bene dan in de Eerste Wereldoorlog.
Waarom Spaans? Er werd over gezwegen vanwege de oorlogssituatie. Behalve in Spanje – dat was neutraal. De eerste ziekteplek blijkt achteraf het Franse Etables winter 1916/17. De Spaanse griep stak vooral sterke jonge mensen aan en dat wekte wantrouwen. Van de Amerikaanse soldaten in 1918 stierf de helft aam deze ziekte.
Misschien daardoor, ziet Guus in, bleef Jan Slauerhoff gespaard. Meerdere van zijn gezonder Friese vrienden niet. En ook bij voorbeeld Guillaume Apollinaire niet, de bikkel die wel van een granaatscherf in zijn hoofd herstelde. Ook Slauerhoffs biograaf Wim Hazeu noemt zijn overleven een wonder.
Wellicht minder opzienbarend gezien de ‘snijzaal’ van Anatomie bij zijn Studie Medicijnen. Waar een ‘roodgesnorde cadaverbediende’ met repen in zijn achterzak al organen uitdelend riep ‘Kwatta mijne Heren?’
Dat soort practica maakt de mens mentaal weerbaar.
Naar schatting zijn een half miljard mensen er ziek van geweest. Eén op de 250 Nederlanders overleed aan de Spaanse griep. Antibiotica waren er nog niet, men werkte met hoestdrankjes, pastilles en soortgelijke middeltjes.
Een firma uit Rotterdam adverteerde:
‘Kerels als boomen worden in één dag door de Griep weggemaaid. DE GRIEP IS EEN WINDVLAAG DES DOODS. Moeders, waakt over Uwe kinderen en Uwe huisgenooten. Eén flesch Abdijsiroop heeft reeds duizenden beschermd voor ernstiger ziekten. Verschaf U de Abdijsiroop vóór Woensdag. Eén minuut kan te laat zijn. Napoleon verloor den slag bij Waterloo, doordat hij even te laat was. Weest gij op tijd!'
Neemt niet weg dat ook toen vroege herkenning hielp. In het OLVG hier dichtbij te Amsterdam werden van de 145 verpleegsters 112 ziek, van wie er tien overleden. Vroeg gediagnosticeerd. Ook Nescio lag daar en overleefde ternauwernood. In kleinere gemeenschappen onder slechte leef- en woonvoorwaarden waren de sterftecijfers het hoogst. Dicht op elkaar leven in tehuizen em slaapkamers speelde ook een grote rol. Nu anderszins een gevaarlijke factor: we leven met meer dichter op elkaar. Niet zo alledaags dicht als toen weliswaar speciaal onder de meer behoeftigen. Nu volgens de experts door de toegenomen mobiliteit en concentratie van sociaal verkeer.
Guus vindt hoop bij hoe het Slauerhoff verging. Gaarne spiegelt hij zich constitutioneel aan die grote dichter. Voelt zich ook uitermate kwetsbaar. Gesteund door de gedachte dat harde feiten zijn gedichten ten goed komen plus dat hij zich niet zo zal laten meeslepen. De dichter Guus wil niet alleen absorberen en alarmeren, hij wil zich ook engageren. Door meer afstand nemen voorbereid zijn op onverhoopte noodsignalen.
Geplaatst in de categorie: sterkte
griep
590
Geef je reactie op deze inzending: