Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Slimme Middeleeuwers

Ergens in de renaissance gingen schilders weer drie dimensionaal schilderen. De gezichten waren niet langer plat. Achter de mensen kwam een landschap met figuren die volgens geometrische regels kleiner waren afgebeeld en daardoor een kloppend beeld gaven.

Was, na de platte Middeleeuwen, ineens een derde dimensie opgestaan? Natuurlijk niet. De schilders voor de renaissance zagen in het dagelijks leven ook diepte, maar wisten niet hoe ze dat op het doek konden vastleggen. Maar dat was niet de echte reden waarom ze het niet vastlegden. Althans dat vermoed ik. De echte reden was, dat ze het niet eens wilden. Ze probeerden het niet eens. Hun schilderijen waren niet bedoeld om de werkelijkheid af te beelden, maar om te laten zien wat belangrijk was: Jezus was belangrijk, Maria was belangrijk, vorsten waren belangrijk en aan het eind waren er ook belangrijke koopmannen. Er werd veel tijd en kunde besteed aan het schilderen van zaken die niet te zien waren: halo’s, symbolen die de kijker vertelden welke heilige nu weer te zien was, de geschilderde wereld diende niet om de waarheid in beeld te brengen, maar om de bijbel in beeld te brengen. Het waren strips voor mensen die niet konden lezen.

En strips zijn ook vandaag de dag nog niet echt drie dimensionaal. De wereld wordt platter voorgesteld. De spiergroepen van de held worden weggelaten, tenzij moet worden benadrukt dat de held erg sterk is. De renaissance ging op zoek naar de waarheid, maar de middeleeuwse schilder schilderde een andere waarheid – een waarheid die je niet met het blote oog kunt zien. En om die waarheid goed in beeld te brengen, liet de middeleeuwse schilder veel van wat het blote oog zag, weg. Ze hielden zich aan de spreuk van de Duitse geograaf Von Humboldt: ‘Nur Leer scheinende Karten prägen dem Gedachtnisse hinein’. Door weglaten kun je beter laten zien wat je wilt vertellen.

Dat snapten ze in de Middeleeuwen beter dan in de Renaissance.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 10 augustus 2017


Geplaatst in de categorie: kunst

3.0 met 1 stemmen 93



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)