Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

De Ziel van Sven

Vandaag een kleine filosofische beschouwing.
Is dat een column? Kan dat als column? Ik vind van wel.
Mits je de overweging kunt koppelen aan een voor iedere lezer herkenbare, relateerbare gebeurtenis.
Zo’n gebeurtenis is in dit geval de Olympische 10 kilometer van ùs Sven, de schaatsster.
Van de talloze facetten die samenkomen in deze fysieke en psychologische krachttoer, was er één speciaal aandachtspunt dat me opviel. Hoe zal ik dat noemen? Wat is het juiste woord ervoor?
Ik denk dat ’t woord ZIEL is.
We kennen dat woord in ons taalgebruik het best in samenstellingen als bezieling, het ontzielde lichaam, zielepiet, zielig, zielloos etc.

De Duitsers gebruiken hetzelfde woord in de betekenis van DOEL.

Hoewel dit woord en de entiteit waar dit woord onze aandacht op wil vestigen, in de alledaagse wereld bijna een taboe is geworden, is het oorspronkelijk bedoeld om een heel concrete, maar complexe, tastbare werkelijkheid te benoemen. Het staat voor het totaal van gecoördineerde, in elkaar grijpende, gesynchroniseerde ‘handelingen’ die tezamen als één organische geïntegreerd geheel functioneren. En de ‘entiteit’ die dat ‘programma’ dirigeert.

Als een sporter traint, dan traint of programmeert hij/zij de ZIEL.
Hetzelfde geldt voor een dichter, een pianist, een spreker, een balletdanser, een schilder, een ambachtsvrouw, een kok; bij iedereen is het herhalen van een handeling (oefenen, instuderen, inslijpen) bedoeld om het ‘programma’ ervan aan de ziel te leren, zodat die het uiteindelijk kan ‘doen’. Terwijl de monitor van de persoon, in de cockpit van het zelf, toekijkt en dit programma kan bijstellen als nodig. Daarom staat de coach met verschillende schema’s klaar als een soort tweede ziel of souffleur van de sporter.

Al voor de start van zijn rit besefte Sven dat het programma van zijn voorgangers (zijn rit was de laatste) buiten het bereik lag van zijn krachten. Als hij dat zou afdraaien (als een soort film), zou hij na 5 kilometer (zijn meest favoriete, bezielde afstand) al zijn energieën hebben opgebruikt, wat hem zou nopen roofbouw te plegen op zijn lichaam.
Daarom zag je van te voren bij deze topsporter al de tekenen van een cocktail aan innerlijke knagers: moedeloosheid, wanhoop, wilskracht, twijfel, hoop, eergevoel etc. Deze cocktail omgaf zijn hele presentie en bepaalde de staat van zijn ziel.
Zichtbaar was de overdwarse greppel die het Friese voorhoofd doorkliefde als het zwaard van Grutte Pier uit Kimswerd, die de splitsing liet zien tussen wat het persona deel van zijn brein probeerde vast te houden (de wens om deze Olympische titel nu te winnen) en datgene wat zijn ziel al wist: vandaag gaat het gewoon niet lukken; vandaag zit het er gewoon niet in.

Gelukkig hebben de Friezen voor dit soort fatalistische spelingen van het noodlot een passend spreekwoord klaarliggen dat in elke Friese huishouding ergens aan een roestige spijker hangt:

As it net kin sa't it moat, dan moat it mar sa't it kin
(Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan)

Schrijver: Ton Hettema, 24 februari 2018


Geplaatst in de categorie: actualiteit

3.0 met 2 stemmen 182



Er zijn 2 reacties op deze inzending:

Naam:
Joanan Rutgers
Datum:
25 februari 2018
Nóh, dan gooi ik er ook nog een Fries spreekwoord tegenaan: 'Mei in blier herte, kin men it libben oan'. (Met een blij hart, kun je het leven aan). Speciaal voor Sven, die inmiddels maar eens moet toegeven, dat de 10 kilometer niet zijn ding is. Ook hij kan niet overal in uitblinken. Dat heet menselijkheid.
Naam:
Bjarne
Datum:
24 februari 2018
Hij heeft zoveel gewonnen, maar die titel ontbrak nog op zijn erelijst. Juist de momenten van falen waren voor de sportpsychologen interessant om te zien.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)