Inloggen
voeg je hartenkreet toe

Hartenkreten

Hoe je in de bijstand komt.

De bijstandswet gaat zich nu ook bemoeien met hoe uitkeringsgerechtigden zich kleden zag ik in 'Een Vandaag'. Op het eerstvolgende gesprek in de sociale dienst ga ik me eens extra mooi kleden.

Tegenwoordig is het een combinatie van een jurk met een herenhoed. Tweedehandse en zelfgemaakte draagbare kunstwerken. Toen ik mode ontwierp mocht ik de opleiding die ik deed niet afmaken van de sociale dienst omdat ik dan niet beschikbaar zou zijn voor betaald werk. Ik heb al 35 jaar een uitkering en nog nooit een betaalde baan gehad.
In Het Debat van de NCRV en de KRO van woensdag 18 december zag ik een van mijn oude collega‘s. Hij is 30 jaar werkloos.

‘Dat heeft een geschiedenis’, werd er gezegd. Ook mijn langdurige, zeg maar gerust levenslange bijstand heeft een lange geschiedenis. ‘In de bijstand leven is topsport’ zei de ex-bijstandsmoeder Erna Smeekens in Het Debat. Eigenlijk ben je voortdurend bezig met het bewijzen dat je mag bestaan. Ik kan mij niet herinneren dat ik ooit iets anders heb gedaan.

Als puber mocht ik kiezen voor een beroep en wilde ik naar de Mavo omdat ik Nederlands en talen wilde leren, ‘met papier wilde werken’, ik wilde dansen, had hoge cijfers voor tekenen en gymnastiek en won de tweede prijs is een zangwedstrijd met jodelen. Zo van die vage puberkunsten die zich in je volwassen leven zullen uitkristalliseren als je de keuzevrijheid hebt. Maar ik had niets te willen, zei zij, ik was té dom hadden de leraren gezegd, vertelde zij. Ik moest naar de Huishoudschool.
‘Mag ik het ook niet proberen?’ ‘Nee, dan moet je terug en dat is een afgang.’ ‘Maar dan heb ik het toch geprobeerd?’ ‘Nee!’

Een ex jehova-getuige zei: als je een kind de keuzevrijheid afpakt, verliest het zijn levenskracht. Veertig jaar heb ik moeten wachten op de harde waarheid.

Na twee jaar Huishoudschool moest ik naar een Internaat. Hij was tegen. Ik ook. Maar zij zette vol overtuigingskracht door. Zij is een sterke vrouw die weet wat ze wil en ze wordt gerespecteerd, want ze heeft hard gewerkt en is financieel welgesteld. De nonnen van het Internaat geloofden haar en ontvingen een ondankbaar en moeilijk meisje uit een perfect gezin, dat opgevoed moest worden.

Na drie jaar Huishoudschool waarvan een jaar intern met het diploma, wilde ik van het Internaat af. Er kwam een gesprek en zij vertelde me dat ik mocht zeggen wat ik wilde. Dat was modern begin de zeventiger jaren vorige eeuw, kinderen deden er ook toe. Ik was blij en geloofde haar. Eenmaal om tafel werd me op een ‘zachte begripvolle’ manier verteld wat ‘het beste’ voor me was. Ik moest intern door naar het vervolg onderwijs. Dat was een Spinazieacademie waar je op iets hoger niveau mocht poetsen wat schoon is en eindeloos pudding koken. Ik keek door de lange gang waarin wij zaten naar de klapdeuren en dacht: als ik niet meer eet heeft niemand macht over mij.

Twee jaar later had ik 1 van de 2 anorexia.

In het laatste jaar van de twee jarige vervolgopleiding, kwam de stage. Aan het einde van de stage kwam ik in een architectengezin om schoon te maken wat vies was. De hoofdnon had de vrouw des huizes gesmeekt toch alsjeblieft een moeilijk meisje uit een goede welgestelde familie te willen opnemen in hun gezin. En zij zwichtte al had ze genoeg problemen van zichzelf. Al vrij snel ontdekte dit echtpaar dat ik kon tekenen. En werd ik naar het creatief centrum gestuurd. Daar gaf een leraar van de Kunstacademie les. De allereerste ezel en een model werden voor me gezet. Ik mocht zijn portret tekenen met houtskool. En gehoorzaam deed ik wat mij was gezegd.

En zo werd ik met mijn - door een omgekeerde stofzuiger gefixeerde - rijtje houtskoolportretten naar de Kunstacademie gestuurd waar men mij direct aannam. Maar omdat ik geen Mavo-diploma had moest ik naar de avondacademie en dus RWW aanvragen. Den Uyl had zijn werk er net opzitten. Van een uitkering leven in die tijd was hip. Je had er recht op, zo werd gezegd.

Een vriend wees mij afgelopen week op de Volkskrant van 24-12-2013 die meldt dat uitkeringsgerechtigden worden gedwongen om onder andere te poetsen wat schoon is en ‘s avonds wordt schoongemaakt door een officiële schoonmaakdienst, om de modernste paria’s te leren uit bed te komen, met mensen om te gaan en gezag te aanvaarden. Dit zijn mensen die zelfstandig hebben gewerkt en door de crisis werkloos geworden zijn! Mensen met talenten! Is zíj bij de overheid gaan werken? Dan is ‘macht’ het woord. Geld genoeg. ‘Gehoorzaam, jij hebt niets te willen!’ Zo blijf je in de bijstand.

In het boek ‘In de beginne was er opvoeding’ van de psychologe Alice Miller, lanceert zij uitgebreid de term ‘zwarte pedagogie’. De zwarte pedagogie uit de vorige eeuwen had tot doel de wil van kinderen te breken, hun vitaliteit, hun ziel, hun geaardheid te doden. Zwarte pedagogie eist absolute gehoorzaamheid en onderwerping aan het ouderlijke gezag, zodat het kind later als het volwassen is, doet wat god en overheid hem zegt, zonder te vragen, zonder na te denken.

‘Wat een geluk voor de regeerders dat de mensen niet nadenken.’
Adolf Hitler.

Gelukkig heb ik de tijd om te denken.

Schrijver: Qieneke Elzenhout, 29 december 2013


Geplaatst in de categorie: werk

4.8 met 4 stemmen 174



Er zijn 2 reacties op deze inzending:

Naam:
Qieneke Elzenhout
Datum:
1 januari 2014
Dit vind ik een mooi compliment, Len Cornelis. Ik voel me thuis bij beide.
Naam:
Len Cornelis
Datum:
31 december 2013
Een leven met haken en ogen. Helder opgeschreven, met gevoel voor actualiteit. Een dergelijke bijdrage siert de schrijfsite. Niks mis met dichtkunst en poelen van gevoelens. Maar persoonlijke visies op realiteit, dat mag ook wel.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)