Liever een gebroken been

Aan de buitenkant is niet te zien hoe een mens zich innerlijk voelt. Een op het eerste oog vrolijk, opgewekt en energiek persoon kan van binnen kapot, opgebrand, zwaarmoedig en ten einde raad zijn. Op een gegeven moment kost het te veel inspanning om de schijn op te blijven houden en valt de persoon in een acute depressie, waarbij er niets anders overblijft dan een ontredderd stukje mens dat geen enkele zin meer heeft in behoud van het leven.

Zelf heb ik drie keer in mijn leven zo'n acute depressie gehad, de eerste keer toen ik 25 was. Ik voelde in een paar dagen alle kracht uit mijn lijf vloeien en werd bevangen door paniek omdat het me nauwelijks meer mogelijk leek, de straat op te gaan om boodschappen te gaan doen, een afspraak met een vriend na te komen, een sollicitatiebrief te schrijven of aan verplichtingen te voldoen die ieder bestaan nu eenmaal met zich meebrengt. Alles was me ineens teveel, mezelf op de eerste plaats, maar de hele maatschappij inbegrepen.

Slechts een opflakkerend besef van eigenwaarde bracht me na een aantal ellendige dagen zo ver, een afspraak te maken met de huisarts. Ik moest me ernaar toe slepen, letterlijk zelfs, want het lopen was onmetelijk zwaar geworden. Alle fysiologische mechanismen die mijn lijf normaal gesproken draaiende houden leken de kluts kwijt te zijn. De huisarts had aan een paar minuten genoeg om te zien dat ik diep in de put zat en geholpen moest worden bij een psychiatrisch centrum. Er werd meteen een afspraak geregeld voor dezelfde dag. Daar werd ik goed geholpen met medicatie en aangemeld voor psychotherapie. Tegen mijn zin moest ik weer naar huis, liever was ik een paar weken opgenomen om even de regie over mijn leven in andere handen te leggen. Maar achteraf gezien ben ik blij dat een opname niet nodig was, de oxazepam deed goed zijn werk en bracht dezelfde dag nog rust in de tent. Met slaap, heel veel slaap, heb ik de dagen erop doorgebracht en heel geleidelijk was er vooruitgang te bespeuren, dankzij therapie en dankzij antidepressieve geneesmiddelen (efexor en seroxat).

Ruim tien jaar na de bovenstaande episode gebeurde het me echter weer dat ik in een diepe depressie verzeild raakte. Ik was al een tijd zonder medicatie en had de psychotherapie al een paar jaar afgesloten. Ik was in dat jaar verhuisd en had problemen met de sociale dienst vanwege de publicatie van een boek; ik zat financieel aan de grond en verloor vertrouwen in de toekomst. Het gebeurde in een weekend dat ik me ineens compleet ontredderd en geïsoleerd voelde. Ik kon niets meer eten en zelfs een shagje (voor mij normaal een vorm van beloning en troost) verdroeg ik niet, ik werd er misselijk en ziek van. Gelukkig kon ik een vriend uit de buurt aanspreken en deze heeft me toen naar het psychiatrisch centrum gebracht, me zwaar ondersteunend omdat ik werkelijk niet meer lopen kon, alleen heel aarzelend wat stappen kon zetten. Ik voelde me vreselijk ellendig, ik was bang ter plekke dood te gaan. Niet omdat er iets mis was met mijn benen, maar er van alles mis was met mijn hersenen waardoor ik het niet meer kon, het een te ingewikkelde beweging was, mijn benen trilden van angst en lieten me in de steek, en niet alleen mijn benen... allés liet me in de steek, zo voelde het althans.

Het was een herhaling van zetten: de oxazepam werd weer uit de kast gehaald en een ander geneesmiddel tegen depressie (clomipramine) werd ingezet, met weer een goed resultaat. Ook volgde ik nogmaals een psychotherapie om mijn gedachten en gevoelens in een optimistischer gareel te krijgen. Weerom herstelde ik vrij voorspoedig, maar de lezer raadt het al: na een aantal jaren kwam depressie nummer drie mijn leven verzuren, nu drie jaar geleden. Dit keer waren het ingrijpende gebeurtenissen zoals de dood van een vriend, de dood van mijn broer en de breuk met mijn vriendin die me bijna de kop hebben gekost. Met die derde depressie worstel ik nu nog steeds, al gaat het de laatste twee jaar heel redelijk met me, maar ik ben er nog lang niet en ik heb vooral te kampen met chronische vermoeidheid en een slaapbehoefte van soms 14 uur op een dag.

Tijdens een acute depressie is alles geblokkeerd. Als er al ruimte is voor expressie dan is het een onmetelijk verdriet, dat in niet aflatende huilbuien tot uiting komen kan. Maar soms is zelfs die ruimte er niet en voel je alleen een loden last op je hoofd, je schouders, je borst drukken. Alles wordt vertraagd en het kost ellendig veel kracht om je lijf voort te slepen en je gezicht te plooien in iets opens en opgewekts. Bovendien wordt het door anderen niet opgemerkt, en als het wel opgemerkt wordt, krijg je vaak de dooddoener naar je hoofd geslingerd dat je je eroverheen moet zetten, iedereen heeft wel eens een dip.
Nee, geef mij maar een gebroken been, dan zien de mensen tenminste wat je mankeert en accepteren ze dat je minder snel kunt lopen en niet uit de voeten kan als postbode of een ander soort 'genezende' baan of bezigheid.

Schrijver: Anton van Amerongen, 20 januari 2006

infodepriman.nl

Biografie van deze schrijver

ziekte depressie depressie

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.5 met 6 stemmen 664