Verlichting

(Een electronische discussie)

A:
Nou, laten we weer eens een onderwerpje aansnijden.
Goethe: "Elk woord dat wordt uitgesproken, roept het denkbeeld van zijn tegendeel op." Dat is volgens mij heel vaak het struikelblok in discussies.

B:
Helemaal met jou en G. eens. Met de meeste mensen is communiceren niets anders als ezeltje rijden. Pas als je aan de staart trekt gaat het vooruit.

Het idee is om geen "taalgevangene" te zijn.

A:
Wanneer weet je geen taalgevangene te zijn?
Ik ben natuurlijk extra kwetsbaar om een gevangene te worden...

B:
Een taalgevangene is iemand die z'n mate van geduld door de taal laat beïnvloeden (doordenkertje).

A:
Taal is mijn laboratorium. Ik denk dat ik zelden uit dat laboratorium kom, misschien nog nooit ben geweest. Ik vraag me af of ik het laboratorium eens wat vaker moet verlaten..... Meten is weten, maar je moet wel weten wat je meet door eens iets anders te meten. Kun je me een aanwijzing geven?

B:
Ja, het wordt tijd om de scheurende gitaren hun werk
te laten doen.

A:
Scheurende gitaren.
De confrontatie opzoeken? Eens een schop uitdelen, een klap verkopen?
Is taal wat mensen zeggen? Met name onder druk weten mensen niet wat ze zeggen, in die zin is dat buiten het laboratorium.

B:
Scheurende gitaren: je hart luchten. Maar dan niet snikkend op de schouder, maar "with an eye on the star".

Wat weet je van E. Kant ? Hij schijnt achter de schermen min of meer verantwoordelijk te zijn voor de hedendaagse moraal. Hij hield niet van godsdienst, muziek en al helemaal niet van schilderijen...

Over Nederlanders zei hij: het zijn boerse flegmatische Duitsers...

A:
Hij was heel erg op zelfstandig denken en wie dat niet kon, was daaraan zelf schuldig. Zelfstandig kunnen denken koppelde hij aan het verlichtingsidee. Ik vermoed dat hij redelijk zelfvoldaan was, ook over zijn theorie dat we de werkelijkheid niet kunnen kennen. Een hoop mensen lopen daar altijd nog mee in hun achterhoofd.

'k Heb een stukje geschreven over zijn "mondigheid"-theorie en er Goethe tegenover gezet. En je weet, ik ben meer op Goethe, die zei: "Een fout van de zogenaamde verlichting: ze geeft een illusie van objectiviteit, terwijl de eigen subjectiviteit blijft bestaan."

Om terug te komen op de scheurende gitaren: als ik mijn git(a)ar(en) laat scheuren, krijg ik ruzie met iedereen!

B:
De kunst is om het te doen met een oog op de sterren.
Gisteren was ik in het planetarium van Eise Eisinga in Franeker. Dat geeft richting. Er was ook een groep schoolkinderen uit Franeker. Tegen een meisje zei ik: geduld is ...
en ze vulde dit zonder problemen aan met: een schone zaak! (jaartje of acht).

A:
Ja, ze zijn bij de hand de "kleintjes".

Scheurende gitaren met het oog op de sterren.
Lijkt mij een onmogelijke zaak. Het oog op de sterren heeft iets met goede bedoelingen te maken of voorkomen dat jezelf door de grond zakt. Maar, begrepen wordt het vaak toch niet en dan strandt het toch weer in techniek om lange tenen welwillend te ontzien.

B:
‘t Is meer wie of wat je wil bereiken. Van Gogh, je kent hem wel, schreef aan zijn broer: als ik behoefte voel aan het religieuze dan ga ik 's nachts naar buiten om de sterren te schilderen, zoiets.

A:
Aahaaaa.
Ja, dat is het mooiste.
Ik trek me dan ook terug in het laboratorium.
Maar, dat doe je dus eigenlijk weer voor jezelf, toch?

B:
En ik rommel wat in de begripskwekerij. Voor jezelf en de ander. Wat je je zelf aandoet doe je indirect ook de ander aan, in + en -.

A:
Ja, ik dacht al aan de begripskwekerij.
Ja, je doet niets alleen voor jezelf, hoe egoïstisch je ook denkt.
Begripskwekerij, laboratorium, wat vind jij in de begripskwekerij terug over omgang met een bazige maar onzekere baas?

B:
Dat is precies de profielschets: hij moet bazig en onzeker zijn, meer wordt er niet van hem verwacht. Als hij niet bazig was, zou niemand luisteren, als die niet onzeker zou overkomen dan zou men hem niet pruimen wegens vermeende arrogantie.

De beste baas is volgens mij onderweg of op vakantie. Ik heb 1 keer meegemaakt dat deze persoon er bijna nooit was, en als hij er was, was het inspirerend (lelijke zin, sorry). De goede man is na wat verdachtmakingen met een halfjaar salaris de laan uitgestuurd...

A:
Tja, zo had ik het nog niet bekeken.
Wat ik wel gezien heb, is dat je je niet moet gaan meten met zo'n figuur. Dat leidt weer tot zelf overschatting en frustratie (afhankelijk van de persoon). En rare gedragingen van hem, zodat je je eigen irritatie niet meer in de hand hebt.

Al met al: ik ben niet voor die hoedanigheid in de wieg gelegd.

We hadden het over Kant.