Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Hoe minder zelfkennis, hoe beter....

Het lijkt mij onverstandig om je eigen leven vertrouwensvol in de handen van anderen te leggen. Van gelovigen wordt soms gezegd, dat ze anderen voor zich laten denken. Tegenwoordig zijn het ook vaak de verzekeringsmaatschappijen en de adverteerders die voor anderen denken. Ik wil liever niet weten hoe groot de schare is die niet voor zichzelf denkt.

Maar soms zijn zaken zo geregeld, dat je per definitie afhankelijk bent van andere mensen. Binnen de hiërarchie van een bedrijf kunnen mensen zich schrijnend machteloos voelen. Binnen bedrijven denken anderen niet alleen voor je, ze menen je ook beter te kennen dan jij zelf. Is er iets nog meer frustrerend? “Piet, jij bent nog niet zo ver dat je deze functie kunt invullen.”

Je staat voor de keuze: stel ik mij gelaten op of laat ik mij ontstemmen door de oppervlakkige manier waarop ze over mijn loopbaan beslissen. Als je te ver met de beslissers in discussie gaat, zeggen ze vast: “Je moet je zelfbeeld veranderen, want die komt niet overeen met hoe wij je zien.” Alsof ze in je innerlijk kunnen kijken. “Jawel, dat kunnen we, want je lijkt op hem, op die en van die persoon heb je ook iets weg.” Dat noemen ze ‘common sense’, ofwel menselijke logica. Alsof menselijke logica bestaat(?)!
“Als je het niet met ons eens bent, zoek iemand die het wel in je ziet en bewijs dat wij ongelijk hebben.”

Tegenwoordig zijn er theorieën ontwikkelt die ons onderbewuste meer zeggenschap geven dan onze positieven. Nog voor de handeling heeft het onderbewustzijn al de impuls gegeven en met ons trage brein rationaliseren we de daaruit voortvloeiende handelingen, maken ons er bewust van. Rationaliserend stoten we onze neus op de opmerking: “Kijk maar eens goed in de spiegel.” Het zelfbeeld van mensen is tot metafysica gedegradeerd, we richten ons massaal naar anderen: wat ze zeggen, wat ze adviseren, wat onderzoek aantoont, wat anderen ‘tonen’. Wat we zelf zijn en denken en menen te kunnen speelt geen rol van betekenis. Buiten onszelf speelt de muziek en klinken de eerste violen.

Bijgevolg kopiëren we anderen om in aanmerking te komen voor dingen die we ‘begeren’. Als je commercieel wil zijn, bijvoorbeeld omdat je graag over de wereld reist en toch geen vrouw en/of kinderen hebt, dan zet je gewoon een wat oppervlakkigere pet op, zorgt dat je niet betrapt wordt op kniezend gedrag en meet je jezelf een portie flauwe humor aan (flauwe humor breekt meteen de afstand naar die andere in essentie stijve harken in driedelig pak). Zaken worden natuurlijk niet gedaan met mensen waarbij we ons ongemakkelijk voelen. Het schijnt dat veel transacties ook plaatsvinden op het golfterrein. Als je golft heeft je sollicitatie op een commerciële functie wellicht meer kans van slagen, want daar leer je de klappen van de golfclub.... oeps, de zweep.

Het is ook niet eerlijk tegenover een klant. Als jij je meteen op je gemak voelt, omdat je dieper in jezelf bent doorgedrongen en al die humoristische, drempelverlagende poespas niet nodig hebt, staat de klant te bibberen van onzekerheid. Ik zie het al voor me: “Zeg eh, hou je nou op? Ik wil je wat verkopen! Maak die domme grapjes maar als je weer thuis bent, ik heb geen tijd voor die flauwekul. Ik heb vandaag nog het vliegtuig naar huis, want ik eet liever met vrouw en kinderen, bij mijn eigen openhaard, dan in een vreemd restaurant met vreemde houtenklazen.”

Zelfkennis is dus metafysica geworden en nergens meer nuttig voor. (Is zelfkennis ooit wel nuttig geweest?) Ja, als je jezelf in de bochten van Arthur Schopenhauer wringt, en een blinde wil als drijvende kracht achter de voortgang van je leven en de wereld meent te hebben aangetoond, dan helpt zelfkennis je misschien om een kunstuiting te vinden en te ontsnappen aan de dagelijkse realiteit. Maar als je wilt deelnemen aan de dagelijkse realiteit, is zelfkennis contraproductief en zelfs te ontraden om je eigen te maken. Hoe groter de afstand tot jezelf, hoe beter.

Schrijver: Willem Houtgraaf, 10 oktober 2011


Geplaatst in de categorie: maatschappij

2.8 met 5 stemmen 287



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)