Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Één van De Acht draaide volkomen door

(voor Dezsö Czigány (1883 - 1937))

Je bent geboren op 1 juni 1883 in Boedapest, in een Joods-Hongaarse familie. Vanaf 1900 was je een leerling van de Simon Hollósy in Nagybánya. Van 1901 tot 1903 was je leerling in de kunstenaarskolonie Nagybánya in Hongarije, wat nu Baia Mare in Roemenië is. Je studeerde eerst aan de Budapest School of Applied Arts en daarna was je gaststudent aan de Pattern Drawing School, waar je in 1906 een leerling van Ferenczy Károly was (1862 - 1917), die in 1893 het wonderschone 'Vogelgezang' schilderde, in 1904 het intrigerende 'Festõ és modell' en in 1912 het ontwapende, hoogst tedere 'Slapende vrouw'.

Als jonge man ging je naar München om kunst te studeren. Later studeerde je kunst aan de Julian Academy in Parijs. Je leed aan ernstige depressies. Je verkende meerdere, hedendaagse kunststromingen en in Budapest was je lid van A Nyolcak (De Acht), een avant-gardistische kunststroming, die vooral door Paul Cézanne, Henri Matisse en het Fauvisme was geïnspireerd. Op 30 december 1909 exposeerde De Acht voor het eerst in Boedapest, in de Könyves Kálmán Salon. In 1911 was de tweede expositie in de National Salon in Boedapest. Ze waren verbonden met radicale stromingen in de literatuur, o.a. de dichter Endre Ady, de muziek, o.a. de componist Béla Bartók, de wetenschap, de politiek en het sociale leven. Er volgde nog een derde expositie.

In 1912 maakte je een nogal somber zelfportret. De andere leden van De Acht waren: Károly Kernstok, Béla Czóbel, Róbert Berény, Ödon Márffy, Orbán Dezsö, Lajos Tihanyi en Bertalan Pór. De beeldhouwers Márk Vedres en Vilmos Fémes Beck werden er ook bij gerekend. Minstens vier schilders, o.a. jij, maakten een portret van Endre Ady. In 1914 was je één van de vier schilders, die deelnamen aan de expositie in het Vienna Künstlerhaus, samen met Márffy, Orbán en Kernstok. De expressionistische werken van Berény en Tihanyi werden als te radicaal afgewezen. Je schilderde vele stillevens in talloze variaties, met een kwaliteit van terughoudendheid en wat volgens de geleerde Irén Kisdéginé Kirimi 'ontbreekt aan enige logische kwaliteit'.

Na de val van de Hongaarse Democratische Republiek op 21 maart 1919 verbleef je vooral in Hongarije. In jouw latere leven schilderde je veel zelfportretten, altijd met een ernstige uitdrukking op het gezicht. Op 31 december 1937 kreeg je een psychotische inzinking en vermoordde je jouw gezin en daarna pleegde je zelfdoding. Je werd 54 jaar.

Schrijver: Joanan Rutgers, 15 februari 2018


Geplaatst in de categorie: schilderkunst

3.3 met 3 stemmen 83



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Ton Hettema
Datum:
18 februari 2018
En wat leren we van zijn leven en zijn kunst?
Jouw gevolgtrekkingen omtrent de waarde en betekenis van deze man, deze stroming, de tijd, de geografie en de mindset, zouden wat mij betreft een enorme stap vooruit betekenen in je, overigens admirabele en heldere levensbeschrijvingen.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)