Contaminaties
Contaminaties zijn per definitie zeer besmettelijk. Als luipaarden liggen ze op de loer, gereed om de argeloze taalgebruiker te bespringen. Vatbaar als hij is voor vermenging van verwante uitdrukkingen, wijzen van spreken die op elkaar lijken, gebruikt hij ze door elkaar. Vaak gebeurt dat achteloos, zonder nadenken, vaak ook onbedoeld en zonder dat hij er zich van bewust is.
Arme taalgebruiker, hij hoort al zoveel om zich heen, wordt overspoeld met meningen van deze en geen. En hoe vaak maakt hij zich er zelf ook aan schuldig? Wij zijn allemaal sprekende 'talking heads', we zijn allemaal die sprekende mens, de homo loquax, die aan de intentie van zijn boodschap de hoogste prioriteit geeft. We laten de communicatie prevaleren boven de precisie van het formuleren.
Maar als we ons schriftelijk willen uitdrukken zijn er allerlei tussenstappen mogelijk die ons denken op een bepaald spoor zetten. Reflectie, bezinking, nadenken, geheugen raadplegen....
Maar ook daar liggen luipaarden op de loer, dit maal in de vorm van duiveltjes. Een voorbeeldje? Een verhit klimaat. Je kunt een verhit debat voeren, maar ook al warmt het klimaat op, verhit is het niet. Minstens zo vaag zijn de eigenschappen van mensen die als nietszeggend adjectief voor een object worden geplaatst. Ook een vorm van contaminatie. Het wemelt ervan, in de media. Wat ik maar wilde zeggen:
the devil is in the detail
Inzender: MdL, 1 december 2018
Geplaatst in de categorie: actualiteit
Nee, zonder gekheid. Al begrijp ik je irritatie m.b.t. contaminaties wel, het is jammer dat het enige voorbeeld dat je geeft, "verhit klimaat", er volgens mij geen is. Feitelijk zijn we daar nog niet aangekomen gelukkig en bestaat het niet, maar grammaticaal is het in orde. Bovendien kan "klimaat" ook figuurlijk worden opgevat als sfeer: een verhitte sfeer, een verhit klimaat. Kan allemaal, allemaal correct Nederlands, m.i.
Ik wil maar beweerstelligen dat we niet moeten uitpoetsen dat het contamineren ook als steile figuur een smaakvol middel is om de ander voor het ootje te houden of in de molen te nemen..