Een goede vrijdag

Een van mijn eerste herinneringen is de smaak van gedroogde appeltjes. Op een dag zei mijn vader ineens: ‘en nu allemaal onder de tafel.’ Daar zaten we dan. Met ons zessen opgepropt onder een weliswaar uitschuifbare, maar voor dat doel veel te krappe eettafel. Dat herhaalde zich een paar keer - ik weet nog goed dat ik een keer klem zat met de stinksok van mijn broertje in mijn neusgat – totdat mijn vader zei: ‘zo dat hebben we nu goed onder de knie.’ Daarna zag ik hoe mijn moeder de keldertrap afdaalde met grote blikken gedroogde appeltjes en scheepsbeschuit. Mijn vader volgde haar met 25 liter flacons vol met water. Meester G.B.J. Hilterman bracht licht in mijn duister. GBJ verkondigde elke zondag namelijk zijn mening over de toestand in de wereld vanuit de radio. Bij een van die keren hoorde ik hem zeggen dat het allemaal erg spannend was.

Een paar jaar later begreep ik met terugwerkende kracht dat we de Cuba crisis hadden overleefd. Het had maar een haartje gescheeld of de Verenigde Staten en de Sovjet Unie waren elkaar met kernwapens in de haren gevlogen. Was dat toen gebeurd dan had ik nu – dat is wel zeker – dit stukje niet kunnen schrijven. Dankzij de Cuba crisis en de gehamsterde voorraden heb ik echter wel scheepsbeschuit en gedroogde appeltjes leren waarderen.

In de jaren 70 van de vorige eeuw weigerde ik militaire dienstplicht. Niet uit gewetensbezwaren omdat ik besef dat je in deze aardse wereld soms moet doden om lijf en goed te verdedigen. Nee, ik weigerde – midden in koude oorlogstijd – omdat ik maar niet het kleinste radertje wilde zijn in die krankzinnige kernbewapeningswedloop. Later was ik politiek actief bij het oplossen van vraagstukken rond vrede en veiligheid.Uit die tijd stamt mijn fascinatie voor kernwapens en de bewapeningswedloop. Hoe is het mogelijk dat er mensen zijn die hieraan meedoen? Daar wilde ik dus alles van weten. Toen wist ik dat ik over mijn bevindingen een roman zou schrijven: ‘De Laatste Paddestoel’. De roman speelt zich af in de tijd van de koude oorlog.

President Obama wil nu een kernwapenloze wereld. Het is te hopen dat we op een goede vrijdag kunnen zeggen: hé, de wereld is kernwapenvrij. Maar waarschijnlijk zal die wereld nog wel een tijdje toekomstmuziek blijven. Dus doen politici er voorlopig goed aan zich te verdiepen in de geschiedenis van de koude oorlog. En in het monsterlijke wezen van het kernwapen. Om bewapeningswedloop, terreur en oorlog te kunnen stoppen moeten we hun mechanismen, de drijfveren van de mensen die er wel bij varen, doorgronden. Ooit zal dat eerste oorlogsvrije jaar er wel komen.
En de vrijdag voor Pasen in dat jaar noemen we dan goede Goede Vrijdag.

Roman Paddestoel Laa Paddestoel Laatste

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.8 met 8 stemmen 393