Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Regent

Als je een hekel hebt aan een politicus, noem je hem of haar regent. De term stamt uit de 17e eeuw, toen regenten de dienst uit maakten. Nu waren regenten in de 17e eeuw onmisbaar om de Zeeven Provinciën bijeen te houden. Zij voerden zo goed en kwaad als het ging het beleid uit dat na scherpe onderhandelingen tot stand gekomen was. De onderhandelingen werden gevoerd tussen vertegenwoordigers van de Zeeven Provincieën. Dat maakte het Nederlandse bestuur groot, en traag. Van het eerste kregen de overwinnaars op de slagvelden de schuld, de Oranjes, De Ruyter, Piet Hein, u kent ze wel, en van het tweede de regenten.

De onderhandelingen verliepen zo traag, omdat de onderhandelaars in de Staaten Generaal met last en ruggespraak probeerden zo veel mogelijk binnen te halen voor de provincie die ze vertegenwoordigden. Vaak konden ze niet binnen de last, de opdracht die ze van hun provinciehuis hadden meegekregen, resultaat behalen en dan moest iedereen terug om ruggespraak te houden in de hoop dat ze een last mee kregen die een onderhandelingsresultaat mogelijk zou maken. De Friese onderhandelaars waren meestal het laatst terug, want die moesten langs elf steden en dertig karspelen voordat ze terug konden naar Den Haag. Vandaar elf en dertigst.

Als na lange tijd een compromis was gesloten, hielden regenten die vast. Soms, door de politieke werkelijkheid gedwongen, interpreteerden ze het compromis was breed om tenminste door te kunnen gaan met regeren. Dat was hun werk. Ze hielden zo veel mogelijk vast aan het moeizaam bedongen compromis. Ook al veranderde de economische situatie, ook al veranderde de publieke opinie, de regenten hielden vast aan de afspraak en handelden naar beste bevinden. Het volk vond dat maar matig, want er is niets zo wispelturig als een publieke opinie en daardoor werd regent een scheldnaam. Ook zagen de onderhandelaars regelmatig beleid, dat ze anders hadden bedoeld.

Men morde nogal op de politiek.

Men morde vaak zo fel dat zo nu en dan, zoals bij de gebroeders De Witt gebeurde, de regenten uit hun huizen getrokken werden, huisraad de gracht in werd gegooid en de potentaat gevild, hem een poot werd uitgedraaid, aan zijn nek werd opgehangen of van keel tot buik opengesneden naakt op de kop op een statief werd geplaatst. Een soort behandeling die weinigen op prijs stellen, maar die door de opgezweepte woedende menigte, er was een feestje beloofd, een passend einde aan het regentschap vond. Het vervelende van regenten bleek echter dat zij altijd vervangen werden door andere regenten. Het schoot nooit echt op.

Er moeten immers afspraken gemaakt worden en als die gemaakt zijn, moet iemand ze uitvoeren. Ook een goede regent kan niet bevroeden waarheen de mening van het volk wispeltuurt. De oplossing in die 17e eeuw was in andere landen wel om de regent te vervangen door een koning, maar bleek een slechte oplossing. Een regent is volgens de beste definitie immers niets anders dan een politicus die niet doet wat ik wil. De ‘ik’ in deze definitie is degene die iemand anders een regent noemt. De geschiedenis heeft laten zien dat vrijwel alle koningen redelijk snel alle kwalificaties binnenhalen voor de titel regent.

Net als veel democratisch gekozen politici, overigens.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 11 oktober 2012


Geplaatst in de categorie: politiek

5.0 met 1 stemmen 164



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)