Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Beminde Gelovigen

Beminde Gelovigen,

Welkom in onze Universele Kerk.

Ik ben blij dat U in zo grote getale bent komen opdagen op deze mistroostige zaterdag.
Daarmee wil ik niets ten nadele zeggen van de weergoden, want die zullen hun eigen overwegingen voor het reguleren van de aardse atmosfeer ongetwijfeld laten prevaleren over onze egocentrische behoefte aan 'mooi weer'.

We zijn hier hedenmorgen bij elkaar gekomen om een van de zeer oude, overgeleverde menselijke spelregels onder de loep te leggen van onze gezamenlijke geest. Een regel die door een van onze hoogst heilige voorgangers is opgesteld en doorgegeven.

Hier volgen de vier woorden van deze zeer simpele regel, die U allen vanzelfsprekend zult vinden en die dat ook is:

Gij zult niet doden.

Misschien is het toch aardig om hier een weinig over uit te weiden, al was het alleen maar om ons ervan te vergewissen dat we dit eenvoudige zinnetje allemaal hetzelfde interpreteren.

'Gij' is een wat archaïsch woord dat we tegenwoordig vervangen door 'U'. Deze vorm van aanspreken wordt gebruikt om ons allemaal te includeren op een gelijkwaardige manier: iedereen zonder onderscheid des persoons, koning, keizer, kapitalist, kapitein, kluizenaar of koddebeier wordt hiermee geadresseerd.

'Zult' is een gebiedende wijs, een bevel van hogerhand dat dwingender is dan 'moogt'. Zult laat geen keuze of twijfel toe; het wordt meteen gevolgd door

'Niet', een woord dat ook geen ruimte laat voor verzachtende omstandigheden of smoesjes als: "ja maar hij begon" . Het is in zekere zin ook koeler dan 'nooit', omdat de factor tijd geen rol speelt.

'Doden' is natuurlijk het meest cruciale begrip, omdat het definieert wat 'gij niet zult'.
Maar tegelijk is 'doden' ook het moeilijkste en meest onbegrepen woord van dit schijnbaar eenvoudige zinnetje.
Het staat voor het onherstelbaar scheiden van het planetaire en spirituele lichaam van een wezen. Of in alledaagse taal: het levende principe van een wezen uitdrijven, zodat de animerende krachten niet meer werkzaam kunnen zijn.
Nee dat is nog steeds geen begrijpelijke taal, mijn waarde medemensen.
Het stoppen van leven. Stop.
Van wie? Waar hebben we het over?
Is het zo absoluut dat we geen dieren mogen doden? Geen planten? Onszelf? Iemand die ons aanvalt?
Een monster ook niet?
Deze granieten uitspraak laat wel ruimte voor zelfverdediging, voor onschadelijk maken, voor het oogsten van gewassen, voor het dreigen met geweld, maar niet voor het doden.

Maar wat zult gij nog meer niet doden?
Iemands levenslust? Iemands creatieve gedachten? Iemands liefde voor iemand anders?
Of: onze eigen vrije expressie? Onze talenten? Onze geestkracht?

Misschien is het bij nader inzien verstandig om deze schijnbaar eenvoudige zin op te vatten als een te adopteren principe, dat wij als mens geldigheid kunnen geven door de heiligheid en soevereiniteit van onze medeschepselen onvoorwaardelijk te honoreren.

En hiermee komt deze overweging en excursie in de geestelijke tuinen van het verleden tot een voorlopige pauze...

Ik wens ons een voortdurend verdiepend inzicht en verfijning van ons begrip omtrent universele zaken.

Schrijver: Ton Hettema, 10 oktober 2015


Geplaatst in de categorie: liefde

2.6 met 16 stemmen 696



Er zijn 7 reacties op deze inzending:

Naam:
Ton Hettema
Datum:
14 oktober 2015
Nog even dan, beste NN

dat in de staart bijten, begrijp ik niet zo goed
bij mij verwijst dat naar Ouroboros, de hemelse serpent of draak, die de eeuwig zich vernieuwende cyclus van leven vertegenwoordigt.
En verder is de frase niet van de Architect (of het collectief) zelf, maar van een of andere zichzelf Jaloers noemende LORD (van de ringen?), van wie de Bijbelse Dogmatici denken dat dat dezelfde is als de Architect. Dus, we hebben het over verschillende individuen blijkbaar. (Exodus 20)

Het punt van eten of gegeten worden als basis van de levensprocessen in de schepping (foodchain) is niet persé strijdig met 'niet doden' omdat vegetarisch eten voor ons mensen (voor wie dit edict zou gelden; het geldt niet voor dieren) zeer wel mogelijk is. Dat wij door het eten van groenten en fruit e.d. ons schuldig zouden maken aan 'doden' lijkt me een bizarre veronderstelling.

Maar overigens vinden wij onze overeenkomsten, denk ik, in een krachtig pleidooi om die ouwe zooi eens grondig te herzien en te her-denken in het heldere licht van de koele rede, en de gevoelde urgentie om de (aangenomen en nooit kritisch geëvalueerde of geëvolueerde) morele basis van 'onze westerse waarden' eens stevig en meedogenloos te her-ijken.
"Gij zult niet doden" is m.i. op vele manieren te vervangen door een formulering die beter onder woorden brengt wat onze verantwoordelijkheden zijn ten opzichte van onszelf en onze medeschepselen.
Naam:
NN
Datum:
13 oktober 2015
Beste Ton: Dat heb je redelijk goed begrepen. Van een aardse fabrikant verwacht ik ook geen volmaakt ontwerp. Maar van de hemelse ”grote architect” mag je toch verwachten dat zijn ontwerp vrij is van toekomstige ”collateral damage”. Zijn ontwerp bezit wat dat betreft de nodige weeffoutjes. In zijn creatie is eten en gegeten worden zelfs een van de belangrijkste hoekstenen. Wat zeg ik, het is de belangrijkste brandstof om de motor van zijn ”wereld” te laten draaien. Als diezelfde architect dan met het gebod ”gij zult niet doden” aankomt dan vreet hij zijn eigen schepping op. Daar zit wat mij betreft het probleem.
Naam:
Ton Hettema
Datum:
13 oktober 2015
Beste collega's, allen dank voor de reflecties
mij lijkt het verstandig om regelmatig (bijvoorbeeld eens per generatie van 25 jaar ) door een internationaal forum van wijze lieden de overgeleverde moraal en de dogma's van eerdere generaties in beschouwing te nemen, en deze te heroverwegen in het licht van de mogelijkheid dat zich in de mensheid een ontwikkeling kan voordoen waarbij een fijnere perceptie over individuele en collectieve moraal, bijstelling van op oude concepten en omstandigheden gebaseerde 'geboden' of 'verboden' nodig of wenselijk maakt.

Verder zou de oprichting van een universele kerk (die zijn bestaansrecht zou ontlenen aan de assimilatie en opwaardering van de beste, meest verlichte ideeën die een dergelijk forum van 'wijzers' zou destilleren uit de filosofie en praktijk van alle huidige religies en geestelijke stromingen omtrent het doel, de functie, de samenwerking, de naastenliefde, het respect, de tolerantie, de liefde, en al die andere morele opvatting omtrent de Mensheid) een mogelijkheid kunnen betekenen om de vele controverses en jihads van de huidige multilaterale koude of verzengende oorlogen tussen de bestaande religies en sekten te overkoepelen of overbruggen of overstijgen.

Goed idee toch?
Eng hé?
Help!

En beste NN: de grote architect of het grote architectenbureau van de firma universum en co is misschien te vergelijken met een fabrikant van autobussen: ze zijn niet ontworpen om tegen andere objecten aan te botsen, maar soms gebeurt dat toch; ze zijn niet ontworpen om kapot te gaan, maar ze slijten; iemand kan wel bedenken om er aanslagen mee te plegen en ze uitvoeren, maar dat was niet de intentie van de fabrikant. (Als ik je goed begrijp)
Naam:
NN
Datum:
11 oktober 2015
Dit gebod bijt zichzelf in de staart naar mijn mening want: ”Gij zult niet doden” zegt uw God en schiep een wereld waarin ”Gij zult doden” hét gebod is om voort te leven
Naam:
Gabriëla Mommers
Datum:
11 oktober 2015
Het blijft een lastige problematiek, waarbij in onze rechtsstaat de omstandigheden bepalen wat wel en niet geoorloofd is. Zo is zelfverdediging waarbij je iemand doodt niet strafbaar in ons land. Daar komen dan wel allerlei zaken bij kijken als proportionaliteit en subsidiariteit. Er moet sprake zijn van werkelijke noodweer en in sommige gevallen noodweerexces. Als iemand een appel van je appelboom steelt, en je schiet met een kalashnikov de dief aan flarden, dan zijn de verhoudingen ietwat zoek en zal menig rechter moeite hebben enige noodweer vast te stellen. Maar als iemand je probeert te vermoorden of verkrachten, en je verdedigt jezelf met alle mogelijke middelen die op dat moment binnen je handbereik zijn, dan kan het heel naar zijn dat die ander daar het leven bij laat, omdat je niemand wil doden, maar als dat dan toch gebeurt in de situatie van noodweer, dan ben je - terecht - in onze rechtstaat niet strafbaar. Het principe 'gij zult niet doden' is een mooi uitgangspunt, maar zoals alle principes verdient het altijd nadere nuancering. Want het extreem willen doorvoeren van een principe onder alle omstandigheden, kan juist averecht werken op het oogmerk van het principe, zoals bijvoorbeeld bij zelfverdediging het geval is. Het verweer dat de ander begon is dan zeer zeker wel van toepassing en van waarde.
Naam:
An Terlouw
Datum:
10 oktober 2015
Ton, ik dacht even, hij is een dag te vroeg voor de preek...maar deze preek is werkelijk van alle markten thuis. Weer een knap staaltje werk. Ik adopteer het principe ook, deal?
Naam:
René Turk
Datum:
10 oktober 2015
Goed gevonden, mooie preek!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)