Andersdenkenden

Andersdenkenden

Ga toch een boek schrijven over ‘anders denken’, zei mijn altijd ongenadig onomwonden sprekende partster. Dus daar was ik, die altijd volgzaam en gedwee haar directieven opvolgt, meteen mee begonnen. Toevallig kwam ik daarnet het woord ‘andersdenkenden’ tegen in de column van mijn gewaardeerde collega Trawant (voorheen trawant): een teken van hogerhand dat ik de urgentie en actualiteit van deze materie niet moet onderschatten.

Ik had al wat ‘om me heen gevraagd’ om de opvatting van anderen over deze materie te polsen; een verrijkende bezigheid, die nieuwe lichtbundels deed schijnen op dit onderwerp, waardoor een bijna vergeten periode uit mijn eigen jeugd weer met een nieuw blik oplichtte.

In die jeugdige jaren, in het herrijzende Nederland van het 5-e en 6-e decennium van de 20-ste eeuw, werd deze term ‘andersdenkenden’ door ons, katholiek denkenden, exclusief gereserveerd voor de andere helft van ons stadje: de protestanten. Ik vond dat een intrigerende naam voor een volkje, een stam, een soort sekte, van uiterlijk maar nauwelijks van ons door God zelf gezalfden verschillende stadsgenoten. Hier en daar een stijf hoedje, een strenge bril, een al te lange rok, een grijs fladderpak, diepe denkrimpels van serieusheid in het voorhoofd en tussen de wenkbrauwen, en omgeven door een allesdoordringende aura van nietigheid en schuldbesef. Zo zagen andersdenkenden er dus uit.

Reeds toen drong tot mijn ontvankelijke kinderziel het besef door hoe de inrichting, de inhoud, de werking en de opmaak van de denkmachine die iedere mens met zich mee torst diens hele wezen en staat van zijn beïnvloeden. Tevens drong tot me door dat een gelijkdenkende groep mensen blijkbaar een uniformiteit van uiterlijke kenmerken vertoont, of gaat vertonen.
Vervolgens besefte ik, dat wat ik bij ‘hen’ zag, zij ook bij ‘ons’ zouden kunnen zien: een voor mij onzichtbare uniformiteit. Ik wist niet welke die gemeenschappelijke kenmerken van ‘onze’ groep waren, maar ik werd me geleidelijk aan wel bewust van een soort polariteit, een tegenoverstelling die de ‘eigen’ opvattingen en expressie als norm en normaal beschouwde en die van de ‘andersdenkenden’ als afwijkend.

Zo maakte ik al vroeg, in de micro wereld van ons stadje, kennis met het begrip polariteit of tegenstelling, dat ik later zag in ontelbaar vele gedaantes, onder allerlei vermommingen en in zowel de meest abjecte als de meest verheven kringen van menselijke samenzwering.

Wat me vooral ging bezighouden was de invloed van het groepsdenken op het individu, en de invloed van het individu op de groep; een fenomeen dat iedere lezer dagelijks zal ervaren, en dat herkenbaar is als een van de belangrijkste krachtenspelen en machts- mechanismen die de wereldgeschiedenis hebben gevormd.

En altijd is de ‘eigen’ partij de norm. En altijd is de ‘andere’ partij de afwijking. Het abnormale.

De opgave die ik me stel bij het schrijven van dit (nog virtuele) boekwerkje, is om op inzichtelijke wijze het scala, de waaier, te openen van mogelijke manieren van denken, en te illustreren wat de effecten zijn (geweest) van die diverse alternatieven.

Verder hoop ik hiermee een bijdrage te leveren aan een overkoepelende manier van kijken, die de lezer optilt naar een meta niveau, een zwevend platform, waarvandaan men zowel z’n eigen positie als die van anderen ‘dispassionately’ –emotieloos- kan beschouwen.

Is immers niet elke manier van denken een routeplan dat een traject uitzet naar een resultaat in onszelf?

Goed om te weten toch?

denken polariteiten polariteiten

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 151