Staatsloterij
Ik las in de NRC een tot nadenken stimulerend stuk van de jonge Nederlands schaakmeester Nick Maatman, die onlangs zijn master filosofie aan de RUG heeft behaald.
Nick beveelt aan geen lot te kopen omdat de Staatsloterij een denivellerend effect heeft en bijdraagt aan de afname van het totale welzijn van de bevolking.
In dit kader is het lastig zijn hele verhaal weer te geven dus ik beveel met een gerust hart aan het artikel te lezen dat ongetwijfeld bij Google gevonden kan worden (NRC, maandag 28 december).
Een jackpot van meerdere miljoenen kan in eerste instantie als muziek in de oren klinken. Dat gigantische bedrag moet natuurlijk gefinancierd worden door de talloze deelnemers die achter het net van de gelukkige (?) winnaar vissen. Nick stelt dat de kans om door de bliksem getroffen te worden groter is dan de kans om de hoofdprijs te winnen.
Nick rekent voor dat investeren in de Staatsloterij neerkomt op de-investeren.
Bovendien doen juist de minder rijke mensen mee wat er voor zorgt dat de kloof tussen armen en rijken net weer iets groter wordt: zou je niet moeten willen.
En hij legt ook nog uit dat € 25 voor armen meer waard is dan € 25 voor rijken.
Zijn logische conclusie is dat het cumulatieve negatieve effect op het welzijn van alle verliezers in een loterij groter is dan het cumulatieve positieve effect op het welzijn van de winnaars.
Dus vindt hij dat de Staat moet stoppen met dit bevorderen van irrationeel gedrag.
En hij vindt dat je je lot in eigen hand moet nemen door niet meer mee te doen aan deze vorm van geldverspilling.
Ik heb nagedacht over wat Nick beweert en heb er naar gehandeld: ik stelde dezelfde dag voor dat mijn vrouw zou stoppen met de Staatsloterij en de Postcodeloterij (die een nog gemener concept hanteert). Maar zij begreep me niet en verklaarde dóór te willen gaan: “je weet maar nooit!”
De zwakte van Nicks verhaal zit in het er aan voorbijgaan dat het menselijk handelen alles behalve rationeel is. We worden veel meer geleid door onze emoties die ervoor zorgen dat we rijk willen zijn.
En dat mag wat kosten.
Geplaatst in de categorie: actualiteit
Staasloterij
68
Geef je reactie op deze inzending:
Als je voor een paar tientjes loten koopt en je wint niets dan is m.i. het negatieve effect op welzijn van zeer korte duur. Potverdorie…weer niets gewonnen. Maar de dag erna ben je het alweer vergeten en die paar tientje kosten je de kop niet. Als je echter een behoorlijk bedrag wint dan werkt dit wel even langer door lijkt me. Als je de duur van het effect dus incorporeert dan is het maar zeer de vraag hoe de balans doorslaat.
De rationele benadering van de filosoof bevreemdt mij een beetje. Ik denk dat welzijn niet afhangt van geen prijsje in de loterij en dat de negatieve effecten op het welzijn wel meevallen. Bovendien weten de meeste mensen best dat de kans op een mooie prijs bijzonder klein is. Deze “ellende” is allang ingecalculeerd. Sterker nog, ik denk dat het idee dat die grote prijs, door niet mee te doen, je door de neus kan worden geboord zelfs een behoorlijk negatief effect kan hebben op je welzijnsbeleving. Hoop op iets leuks heeft wellicht ook een positief effect op je gemoedsrust. Het is nou eenmaal geen simpel rekensommetje.
Stel dat je vrouw naar je luistert en de Postcodeloterij opzegt en de week daarop valt er een miljoen op jullie postcode. Wat zou dat met jullie cumulatieve welzijnsbevinden doen? Misschien schopt ze je wel de deur uit.
Je laatste zin sta ik zeker achter en laat je vrouw maar happy zijn met “je weet maar nooit”.