Ik moet het begrijpen
Hannah Arendt is wel eens gevraagd wat haar tot schrijven bewoog. Haar antwoord was eenvoudig: “ich muss verstehen”.
Toen ik haar dat in een interview uit 1964 met Günter Graus hoorde uitspreken, begreep ik mijzelf ineens. Ik moet het ook begrijpen. In 2001 verloor de PvdA en het college van de gemeente Groningen een referendum, terwijl ik op dat moment dacht dat er een plan lag dat de moeite waard was, maar 80% van de kiezers stemde tegen. Dat wilde ik begrijpen en ik heb er een boek over geschreven: de besluitenguillotine.
Jaren later zag ik dat de gemeente Haren bij de gemeente Groningen moest worden gevoegd. In 2001 had ik dat nog prima gevonden, maar nu had ik les gehad van Michiel Herweijer en had ik gezien dat herindelingen helemaal niet zo logisch zijn als wel werd voorgesteld. En ik zag dat er ruzie was in de raad van Haren, ik zag dat raadsleden vreesden dat hun mail werd gelezen door de gemeentesecretaris en dat er dus best goede argumenten waren om dit zooitje op te heffen. Maar tegelijk zag ik ook dat de provincie dit argument niet noemde en wel argumenten gaf die niet klopten. Ik zag dat inwoners woest waren en ik dacht: waarom gaat dit zo?
Toen Haren bij mijn gemeente Groningen was, dacht ik, dit wil ik begrijpen. En heb ik opnieuw een boek geschreven. Opnieuw een veel beter boek dan het aantal lezers, maar ik heb in ieder geval gedaan wat ik wilde: ik begrijp het nu beter. Haren moest bij Groningen, omdat Groningen moest groeien. En dat groeien was niet nodig en kon formeel geen argument zijn en dus werden andere argumenten opgevoerd.
Ik begrijp dat de provincie dat gewoon kan en dat alleen een gemeente die eensgezind is kans maakt hier onderuit te komen. Want, dat was een ander punt, rechtsbescherming bestaat er voor een Nederlandse gemeente niet.
Ik begrijp het nu. Dat is fijn. Maar dan volgt er nog iets. Bij het referendum heb ik niet gedacht: het weggestemde plan moet alsnog worden uitgevoerd, maar nu vind ik wel dat Haren weer zelfstandig moet worden. Ik erken dat het niet gaat gebeuren, de macht is te groot en de tegenmacht te klein, maar het zou wel moeten. En, dat is nog wel mogelijk, de rechtsbescherming van gemeenten moet groter. En toch, ook dat gaat niet gebeuren. Maar het moet wel.
Hannah Arendt heeft geprobeerd de holocaust te begrijpen. Ook zij weet dat de misdaden nooit allemaal zullen worden gestraft en ook zij hoopte mogelijk dat dit soort misdaden tot de geschiedenis zouden gaan horen, maar ook haar werk was wat dat betreft vergeefs. En toch deed ze het. En toch doe ik het. Ik moet het begrijpen.
En dan moet ik het uitleggen. Dat deel van haar antwoord liet zij weg, maar al haar boeken laten zien dat ze dit ook moest.
Zie ook: https://www.youtube.com/watch?v=dsoImQfVsO4
Schrijver: Jan R. Lønsing, 13 mei 2022
home.nlGeplaatst in de categorie: actualiteit
Arendt
148
Geef je reactie op deze inzending: