Oekraïne, het gebied waar geschiedenis wordt gemaakt
Marc Jansen schreef een boek over de geschiedenis van Oekraïne. Of, zoals de titel luidt: een geschiedenis van Oekraïne, want Rusland heeft een andere geschiedenis van Oekraïne.
Wat het boek duidelijk maakt, dat Oekraïne als geheel eigenlijk geen geschiedenis heeft. Er is een Russisch gebied, Pools gebied, een Litouws gebied, een Oostenrijk-Hongaars gebied, later Tsjechoslowaaks, een Roemeens gebied en ga je wat verder terug in de tijd dan is er een Ottomaans gebied, een Grieks gebied, de Krim van de Tartaren en een gebied rond Kiev met Kozakken. Dat betekent dus dat de geschiedenis die Putin voor Oekraïne heeft bedacht klopt, want heel vaak lagen grote stukken van Oekraïne buiten Rusland. Alleen in na 1945 viel heel Oekraïne onder één macht: de Sovjetunie. En binnen de Sovjetunie was Oekraïne één van de leden van de unie die de unie vormden. En gek genoeg: Oekraïne was in één keer een grote macht binnen de unie. Daarvoor was het bijna nooit een macht.
Dus als Oekraïne iemand mag bedanken voor haar eenwording is het Stalin. Maar goed, tegelijk was diezelfde Stalin verantwoordelijk voor de hongersnood die miljoenen Oekraïners het leven kostten, voor een belangrijk deel van de slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog aan Oekraïnse zijde, dus ja, dat maakt het wel moeilijk om Stalin dankbaar te zijn. Vooral ook, omdat Stalen het Russificatiebeleid van de tsaren voor hem ook probeerde uit te voeren. Het is te danken aan de machtspositie van Chroetsjev en andere (deels) uit Oekraïne afstammende communisten dat het met de Russificatie niet zo best ging. Dus gaandeweg werden de Oekraïnse universiteiten toch steeds meer Oekraïns.
Dus tja, wat maakt het dat Oekraïne zich zo krachtig voor de eigen onafhankelijkheid vecht? Dat heeft toch weer te maken met Stalin en diens opvolgers die uiteindelijk toch een dictatuur waren en met Putin die duidelijk in diens voetsporen treedt. Maar ook heeft Putin de laatste Oekraïners die Russisch als eerste taal spreken, en dat waren er toch heel wat, overgehaald om die taal te vergeten en zich te voegen bij de Oekraïners die vechten voor onafhankelijkheid.
Overigens, ik schrijf hierboven dat Putin in de voetsporen van Stalin treedt. Dat is nogal een boute uitspraak, want Stalin hoort toch bij de top drie slechteriken van de recente wereldgeschiedenis: Mao, Hitler en Pol Pot (net als de drie musketiers die met zijn vieren zijn, zijn er ook vier top drie slechteriken). Maar het klopt wel. De Oekraïnse kozakken sloten in 1654 een overeenkomst met tsaar Aleksej. Volgens de kozakken was het een verdrag van gelijken, volgens de tsaar een overeenkomst tussen de tsaar en zijn onderdanen. Zo lijfde hij een deel van het land in. Ook toen waren afspraken van Rusland zo betrouwbaar als een pen zonder inkt.
Bush heeft samen met Rusland, het Verenigd Koninkrijk en Oekraïne ervoor gezorgd dat Oekraïne zijn kernwapens ontmantelde volgens het memoradum van Boedapest. Oekraïne kreeg er onvoorwaardelijke steun voor haar onafhankelijkheid voor terug. Maar zoals dat altijd gaat met dit soort verdragen: als de buurman zich er niet aan houdt, blijken de beide andere ondertekenaars verre vrienden. De Verenigde Staten en het Koninkrijk leveren wel wapens, maar geen leger nu ook de inkt van niets waard blijkt.
Geopolitiek is weer terug van weggeweest en Oekraïne is dan altijd het haasje. Alleen dit keer zijn er bondgenoten die de onafhankelijkheid respecteren. Wellicht lukt het Oekraïne om een deel van Europa te worden. Ze zullen ervoor moeten vechten en ze vechten ervoor. Europa kijkt toe en bidt. Ik kijk toe en hoop.
En ondertussen kan ik u het boek van Marc Jansen niet aanraden als u inzicht wil hebben over een de geschiedenis van een gebied zonder geschiedenis, maar waar de geschiedenis nu gemaakt wordt.
home.nl
oorlog
131
Geef je reactie op deze inzending: