Alle inzendingen van Willem Houtgraaf

Schrijf ik niet duidelijk? Is het onbegrijpelijk? Schop ik tegen heilige huisjes? Voldoet mijn schrift niet aan de hedendaagse schoonheidsmoraal, de regeltjes die nageaapt moeten worden? Gebruik ik teveel bijvoeglijke naamwoorden of puilt mijn taalgebruik uit van saaie nietszeggende en zelfs...

Om een bewering te doen, is vrijzinnige moed vereist. Beweringen kunnen vermomd worden in een verhalend jasje. Ze kunnen ook, in een mededeling of aforisme, kort en bondig worden gesteld. Beweringen kunnen gedaan worden, omringd door een stootkussen van nuancering. Dit komt de kracht van de...

Soms kost het moeite om een logge massa in beweging te krijgen. Ik weet nog dat ik op een Grieks spoor stilstond, onderweg naar Istanbul. De diesellocomotief gaf gas, terwijl onze trein muurvast bleef staan. De locomotief moest hard werken om de hele trein in beweging te krijgen. Het bewustzijn is...

Ik begin momenteel een trillende neusvleugel te krijgen bij het woordje “bovennatuurlijk”. In Bronzwaers ‘lessen in lyriek’ lees ik: “[…] men denke aan de opvatting van de symbolisten dat alles wat zich aan onze zintuigen voordoet met elkaar correspondeert en dat deze correspondenties...

A: Van een scheurkalender: Eenvoudige mensen houden van ordening, maar een genie beheerst de chaos! B: Mijn favoriete genie is Archimedes, altijd al geweest. Vooral dat "geheel of gedeeltelijk" klinkt al zo plezierig. A: "Geheel of gedeeltelijk"? B: Ja, de stelling ging ongeveer...

(Tuschinski theater, 31-10-05) Het licht werd zachter. Op het balkon kwam de hoogste gast binnen. Paul Witteman verscheen achter het spreekgestoelte. Ik had hem al zien zitten en zag nu zijn lege plek in de lounge. “Majesteit, excellentie, burgemeester…” De dagboek-ontmoeting tussen Anne...

Wie iets van belang denkt te weten, brengt het als onderwerp ter tafel. Bange hoofdculturalisten hameren op de Islamering, bange consumenten wijzen op de klimaatverandering, bange christenen vechten voor normen en waarden. Blijkbaar maakt angst een gevoel wakker dat je iets belangrijks weet en dat...

[...] - “Je hebt gezegd dat ik er wel de juiste man voor ben.” - “Ik had gezegd, dat je er net genoeg voor in huis hebt.” ‘Warempel’, dacht hij, ‘normaal weet hij nooit waarover ik het heb. Altijd moet hij eerst precies weten waarover ik praat. En nu zou hij meteen weten wat ik...

Vanuit de rede zou men beter met elkaar van gedachten kunnen wisselen dan vanuit geloof(sstandpunten). Redelijke argumenten zijn immers te controleren op rechtsgeldigheid. Geloof is een subjectieve chaos, waar de dolste redeneringen uit gehaald kunnen worden. De hamvraag is: bestaan er...

Farao had een droom. Hij droomde over zeven mooie vette koeien, die uit de rivier opklommen om in de wei te grazen. Daarna klommen er zeven andere koeien op uit de rivier, die mager en oer lelijk waren. Ze gingen de wei in bij de zeven andere koeien om te grazen. En de lelijke magere koeien aten de...

Ik heb me met taal ingelaten. Daarbij was ik gewaarschuwd dat de taal zich niet leent voor overpeinzing en subjectieve belichting. Zachte woordkeus zou nog iets kunnen verbeteren, maar dodelijke ernst is moeilijk te camoufleren. Zelfs een humoristische verwijzing naar menselijke zotheid heeft de...

Wetenschappers vinden de realiteit boeiend genoeg, de leek houdt van spektakel, onmogelijkheden, zwevende supermannen. Zouden realisten gruwelen van thrillers waarin onmogelijkheden gebeuren? In technische recherche films lopen acteurs tien keer langs een plek. Als het onderzoek is vastgelopen...

Bent u redelijk, probeert u uw verstand te gebruiken? Stop ermee, voor het te laat is. Zie onderstaande verklaring van de volksgezondheidsdienst. De rede heeft een verlammend effect op uw dagelijks functioneren. Deze enge ziekte doet uw kleinste gedachtegang te niet. De symptomen van de rede...

Dit is deel 1 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag, uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer Inleiding Vandaag is informatie met...

Dit is deel 2 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer De kracht van suggestie De bekende...

Dit is deel 3 van 3 delen van het essay dat ik heb ingestuurd voor de Kant Essayprijsvraag uitgeschreven door Filosofie Magazine. 1 De prijs van de verkoop 2 De kracht van suggestie 3 Beschaving 4 Economische slaven 5 Cultuuromslag 6 De echte zomer Cultuuromslag De samenleving is aan...

Al vroeg is er sprake van “de ziel”. Begrafenisgebruiken [uit de prehistorie] wijzen op een geloof in een voortlevende ziel. Griekse materialisten dachten dat de ziel uit een soort atomen bestaat. De Franse filosoof Descartes bracht de onstoffelijkheid van de ziel onder de aandacht. De...

Hoe moeilijk is het eigen ervaringen te hebben en die niet te kunnen overbrengen op mensen. Ze doen ze als subjectief af. Nog harder is het om de wetten van de geest te moeten erkennen. Want zo moet ook de lotsbestemming aanvaard worden. Het denkniveau bepaalt het leven van een individu. Niets...

Ik houd mezelf voor hoe de ideale wereld eruit zou moeten zien. Ik bedenk ook dat we niet in een ideale wereld leven, maar men reageert op wat ik zeg, uiteraard. Als ik spreek krijg ik nuchtere (ontnuchterende) tegenwerpingen. Als ik wat zeg probeer ik overenthousiastelingen er [vaak] op te...

Deskundig ben ik op geen enkel terrein. Daarmee lijkt het alsof ik niets heb te zeggen. Ik word hierin bevestigd: Ronald de Boer wordt gehoord voor voetbal, Vincent Icke geraadpleegd voor nieuwtjes over de zwaartekracht en Charles Groenhuijsen bevraagd voor ontwikkelingen in Amerika. Helaas zijn er...

Gelooft u ook zo graag in een betere toekomst? Voor uzelf, voor uw kinderen? Mensen nemen graag aan dat ze actief moeten zijn om iets te bereiken. Kinderen houden ze voor dat leren belangrijk is. Zelf werken ze keihard om die fraaie toekomst veilig te stellen. Garanties bestaan niet. Voordat u...

I Kunstenaars hebben geen verstand van de markt, althans het roept vragen op waarom ze dingen voor de toekomst maken. Edwin voelt zich geen schrijver. Zich uitdrukken in taalexpressies is noodzaak. Alle keuzen die hij in zijn leven maakt houden rekening met deze behoefte. Dat leidt tot...

III Edwin denkt dat zelfontwikkeling betrekking heeft op innerlijke eigenschappen. Hij probeert een beter mens te worden en heeft eigen ideeën over wat een beter mens zou moeten zijn. Dat is niet iemand die zich voorstaat op hoe hij denkt, wat hij gelooft, hoeveel hij weet of wat hij presteert....

II Edwin vraagt zich af: ‘Hoe komt het dat mijn vrienden op een halve hand te tellen zijn?’ Hij denkt: ‘Ze hebben een fantastische carrière, geen tijd en interesse voor mij.’ En andere vragen: ‘Heeft het geloof mij nog iets te bieden, heeft het me gestimuleerd of...

Oog voor detail De samenleving ziet uit zoals die eruit ziet. Dat is een boeiende vaststelling, want er gebeurt veel dat we niet zien. We zien kantoorpanden langs de zuidas van Amsterdam, fabriekspijpen op de maasvlakte en kassen in de kop van Noord-Holland. Vroeger waren er werkende kolenmijnen...

In het gelijknamige boek raakt de hoofdpersoon in de ban van het verlichtingsideaal. Verlichting wordt hier in de betekenis gebruikt van individuele geestelijke ontwikkeling. De term wordt hier niet gebruikt om de verlossing van dogmatische en onderdrukkende denksystemen aan te geven en ook niet in...

Als jonge kinderen tegen hun ouders in verweer gaan, blijkt hun eigenbelang(etje) onmiddellijk. Ouders staan met hun handen in het haar, omdat ze niet willen zeggen dat ze nog niet alles begrijpen. Als de kinderen de puberteit voorbij zijn en vol in het leven terechtkomen, gaan ze bepaalde zaken...

“God is dood!” Aldus Nietzsche in 1882. Tien jaar later schrijft Rilke in zijn ‘Florentijns Dagboek’: “Zoals de uitdrukkingen van iedere taal op een gemeenschappelijke afspraak berusten, zo stelde men ook de betekenis van het woord ‘God’ vast. Het moest alles omvatten wat op...

Piet Mondriaan: “De schoonheid is voor ons het enige middel dat zuiver de universele kracht die in alle dingen is, manifesteert. Zij is identiek aan hetgeen in het verleden onder de naam van het ‘goddelijke’ gesluierd geopenbaard is en hetgeen ons, arme stervelingen, onontbeerlijk is om te...

(In dit stukje wordt met kunstwerk meestal een taalexpressie bedoeld) De Duitse dichter Rainer Maria Rilke schrijft in een brief (opgenomen in “Brieven aan een jonge dichter”): “Met niets kom je een kunstwerk minder nader dan met kritiek.” Een kreet vanuit het hart, zou dat een minder...