biografie: Hendrik Tollens

1780 - 1856

Henricus Franciscus (Caroluszoon) Tollens  [Rotterdam 1780 - Rijswijk 1856]

Tollens stamde uit een oud Vlaams geslacht.

 Hij bracht enige jaren door op een kostschool te Elten en

een groot deel van zijn jeugd  bij een oom in Amsterdam waar hij ook naar een Franse school ging.

Zijn vader had een verfhandel met penseelmakerij die Tollens zou uitbouwen tot een bloeiende zaak, hoewel daar aanvankelijk niet zijn prioriteit lag. Als veertienjarige moest hij terug naar Rotterdam om zijn vader in de zaak te helpen.

Na zijn werk wijdde hij zich ’s avonds aan het schrijven. Vooral het toneel wist hem al vroeg te bekoren en naast het vertalen van toneelstukken schreef hij zelf treurspelen. Het toneel bracht hem in contact met zijn geliefde. In 1800 trouwde hij tegen de zin van zijn vader met Gerbrande  Rivier, dochter van de toneelspeler Simon Rivier. Met haar kreeg hij een aantal kinderen wier lief en leed hij bezong in zijn gedichten. Na de dood van zijn oudste zoon en echtgenote trok hij zich met twee ongehuwde dochters terug op het Rijswijkse platteland, waar hij in 1856 overleed.

Gedurende een groot deel van de 19de eeuw is Tollens de lievelingsdichter van ons volk geweest. In populariteit werd hij misschien alleen door Cats overtroffen. ‘Toen Tollens drie jaar na het uitgeven van zijn laatsten bundel stierf, was het alsof er een lid uit ieders familie was gestorven, een volksvriend en weldoener des volks heengegaan’, noteerde Kalff.

Over de kwaliteit van het werk van Cats en Tollens oordeelt het nageslacht nu minder enthousiast dan hun tijdgenoten.