De dodelijke gifslangtanden beten genadeloos door

(voor Marlia Hardi (1927 - 1984))

Jij bent geboren op 10 maart 1927 in Magelang, op Midden-Java. Magelang is in 907 door koning Watukura Dyah Balitung gesticht. In de 18-de eeuw kwamen de Engelse kolonisten, die later door de Nederlandse kolonisten werden verdreven. De Nederlanders hebben de stad opgebouwd. Zij bouwden een watertoren, maakten asfaltwegen en lieten er in 1927 elektriciteit komen. In 1944 werd er door de Japanse soldaten massale prostitutiedwang ingevoerd. In 'Indische duinen' van Adriaan van Dis is ook te lezen hoe waanzinnig wreed die Japanse sadisten waren en hoe ze de gevangen vrouwen als prostituees behandelden. Ze deden alleen maar aardig en gaven de vrouwen wat extra's om aan hun seksuele gerief te komen. 'Toen ze hem een nagel uittrokken, een levende nagel, gaf hij geen kik. Justin kon met gestrekte armen een volle emmer water boven zijn hoofd houden, een vol kwartier. Als je die emmer liet zakken, kreeg je met de zweep, kregen we allemaal, je vader ook, maar hij kon ertegen. De jappen wisten niet wat ze aan hem hadden.', aldus Adriaan. De Borobudur is vlakbij Magelang. Jij was van Buginese en Javaanse afkomst.

Jij ging naar de Nederlandse basisschool voor autochtone Indonesiërs. Rond 1940 speelde jij in het theater en trouwde jij met Hardjo Samidi. Tijdens de Indonesische Nationale Revolutie van 1945 tot eind 1949 was Hardjo een gevangene van de Nederlandse, koloniale troepen. In die tijd verdiende jij zelf de kost en eind 1949 verhuisden Hardjo en jij naar de hoofdstad Jakarta, die vanaf 1619 door de Nederlanders Batavia werd genoemd. In 1950 begon jij als filmactrice in 'For the Red and White' en in 'Musim Melati' (Jasmijn Seizoen). In 1951 speelde jij in 7 films, o.a. in 'Gefeliciteerd, mijn moeder!', met Wolly Sutinah, de moeder van de actrice Aminah Cendrakasih (1938, Magelang), Rendra Karno en Darussalam, getrouwd met de actrice Netty Herawaty. In 'Tepi Bengawan Soli' speelde jij met Netty Herawaty en in de kinderfilm 'Si Pintjang' speelde jij als oude vrouw de hoofdrol. In 1952 speelde jij in 4 films, de hoofdrol in het drama 'Tenang menant', met Djoni Sundawa, en in 'Pulang', over een Indonesische soldaat, die van de Japanners tegen zijn eigen volk moest vechten, met Turino Junaidy in de hoofdrol en met Elisa Firmans Lies Noor, die met haar man Dick Ninkeula de zoon Rio kreeg. Zij overleed op 14 maart 1961 in het Cikini Hospital in Jakarta door encefalitis. Zij werd 23 jaar en zij is in de Karet Bivak Begraafplaats begraven.

In 1954 speelde jij in 3 films, o.a. in 'Ajati', met Lely Sulastri, en als Nenek de hoofdrol in het drama 'Si Melati'. In 1955 speelde jij in 'Oh, ibuku', met Aminah Cendrakasih (1938, Magelang) in de hoofdrol. In 1958 speelde jij in de gevechtsfilm 'Tjambuk Api'. Je had kort een eigen filmproductiebedrijf Budaya Film, waar alleen 'Uang Palsu' uit 1955 verscheen. In 1956 ben jij van iemand met de achternaam Hardi gescheiden, mogelijk Hardjo, maar die had de achternaam Samidi, dus was het wellicht een andere man. Feit is dat je die achternaam hebt aangehouden. In 1958 trouwde jij met de acteur Zaenal Arifin, die er in 1964 vandoor ging en in Japan met een andere vrouw trouwde.

In 1965 speelde jij in 'Manah gadis dusun', met de zangeres Titiek Puspa (1937, Tanjung), die in 2020 op een postzegel verscheen. In 1971 speelde je in de avonturenfilm 'Tuan Tanah Kedawung', met Suzanna Martha Frederika van Osch (1942 - 2008). In 1974 speelde je in 'Dikejar dosa', met Rita Zahara. In 1977 speelde je in de actie-/dramafilm 'Para Perintis Kemerdekaan', met Camelia Malik (1955, Jakarta), die ook een zangeres is, o.a. van 'Kalangkang Cinta', 'Pengagum Cinta' en 'Rekayasa Cinta'. Ze zingt superbe, zwoel, verleidelijk, opwindend, opzwepend, pittig en typisch Arabisch. In 'Gaun hitam' uit 1977 speelde je met Tanty Josepha en in 1978 in 'Raja dangdut' met Lina Budiarti (1952, Banjarnegara) en Ida Daniar (1953, Jakarta).

In 1979 speelde je in 'Puspa Indah Taman Hati', met in de hoofdrol Yasmin Yuliantina Gusman (1962, Jakarta), die ook een politica is, van de Indonesische Democratische Partij van Strijd, waar de huidige president Joko Widodo ook lid van is. En met de verbazingwekkend knappe Istiningdyah Sugianto (1961, Jakarta), die ook een zangeres/politica is. Ze zingt o.a. heel gevoelig en emotioneel 'Loas Au Tu Lomoni Rohaki'. Haar zus Nani zingt ook al zo fantastisch. Jij speelde vaak sterke en wijze moederrollen/moederfiguren. En in 1979 speelde je in het drama 'Kerinduan', met de zangeres Elvy Sukaesih in de hoofdrol, van wie ik 'Pesta Panen' noem, en met Yatie Surachman (1957, Jakarta). In 1980 speelde jij in 6 films, o.a. in 'Kembang semusim', met Marissa Grace Haque (1962, Balikpapan), die van Madurese, Franse, Pakistaanse en Nederlandse afkomst is. Ze is ook al een politica en ze zat bijna 2 jaar in het parlement. In de film 'Meranda hari esok' speelde jij met de Nederlands-Indische Dina Mariana Heuvelman (1965, Jakarta), die ook een zangeres is, en met Mila Karmila (1943 - 2020). In 1982 speelde jij in 5 films, o.a. in 'Aladin dan Lampu Wasiat', met Lydia Ruth Elizabeth Kandou (1963, Jakarta), die van Nederlandse, Indische en Filippijnse afkomst is. En in 'Buaya Putih' speelde jij met Fransisca Diah Widowaty (1954, Yogyakarta) en Octavia Yati (1954, Jakarta).

Ondanks jouw succes kreeg jij financiële schulden, zo'n 5 miljoen roepia. Jij kreeg ook bedreigingen per telefoon en per post. Je bent door gewetenloze schuldeisers opgejaagd. Als dodelijke gifslangen drongen ze bij jouw huis en in jou naar binnen. Dat vervloekte geld heeft bij veel mensen een aangeleerd en opgedrongen schuldbewustzijn teweeg gebracht. Jouw suïcidale depressie ging volgens mij veel dieper, dan enkel om dat verrotte geldgebrek. Je was rijp voor een diepgaande psycho-analyse en gezien jouw definitieve onheilsdaad, rijp voor een zorgzame opname in een veilige, bekwame omgeving. Of gewoon in de leer bij een slangenbezweerder. Op 18 juni 1984 pleegde jij zelfdoding in jouw huis aan de Jalan Setiabudi in Zuid-Jakarta. Jij hebt jezelf met een groen, plastic touw aan een deurkozijn opgehangen. Jij bent door jouw chauffeur Suwarno Utomo gevonden, nadat jij hem naar het centrum van Jakarta had gestuurd om geld op te halen. Jij had de tuinbloemen nog wat water gegeven en even met de buren gepraat. Op de tafel had jij 7 afscheidsbrieven neergelegd. Jij schreef dat het door jouw schulden zover is gekomen. Aan de acteur Ratno Timoer schreef jij, dat zelfdoding 'de beste weg' voor jou was. Jij werd 57 jaar. In een necrologie in het weekblad 'Tempo' stond: 'Nu zijn wij allemaal wees geworden'.

Marlia Hardi

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 1