Want zoveel mogelijk exposeren is ook een kunst

(voor Jeanne-Henriette Tirman (1875 - 1952))

Je bent geboren op 9 juli 1875 in Charleville-Mézières, net als mijn favoriete dichter Arthur Rimbaud. Jouw vader was de arts Charles-Louis-Henry Tirman en jouw moeder was Berte Hanonet de la Grange. Jouw oom was de senator/advocaat Louis Tirman, in Mézières geboren en getrouwd met Marie-Eugénie Donckier de Donceel. Hun dochter was jouw nicht Louise. Jij woonde bij jouw broer Alexandre-Louis-Albert Tirman (1868 - 1939) en zijn gezin op 22, rue de l'Yvette in Parijs. Jij bent beïnvloed door de schilderstijl van Paul Cézanne. Jij schilderde spontaan en instinctief.

Vanaf 1897 exposeerde jij in de Salon des artistes Français, o.a. met het in 1897 geschilderde 'A Portrait of a Child'. In 1900 exposeerde je op de Expositie Universelle van Parijs. Van 1906 tot 1951 exposeerde je op de Salon d'Automne, in 1903 opgericht door de architect/schrijver Frantz Jourdain en de architect/ontwerper Hector Guimard, die vooral in de Art Nouveau stijl werkte, bekend van de metro-ingangen, Castel Béranger en Hôtel Guimard op 122, Avenue Mozart. Hector was met de schilderes Adeline Oppenheim Guimard getrouwd. Andere oprichters waren de schilders Eugène Carrière, Félix Vallotton, Édouard Vuillard, Eugène Chigot, George Desvallières en het ontwerpbureau op 23, rue de l'Annonciation Maison Jansen, in 1880 opgericht door de in Nederland geboren Jean-Henri Jansen. Je exposeerde ook bij de Salon National Society of Fine Arts, opgericht in 1862, met als voorzitter Théophile Gautier. De beeldhouwer Aimé Millet was de vice-voorzitter. Aimé maakte o.a. 'Apollo, Poëzie en Muziek', wat bovenop de Parijse Opéra staat.

Vanaf 1907 exposeerde je in de Salon des Indépendants, opgericht op 29 juli 1884 door Odilon Redon, de neo-impressionistische schilder Albert Dubois-Pillet, die ook een legerofficier was, Georges Seurat en Paul Signac. Eind 1889 werd Albert gendarmerie-commandant in Le Puy-en-Velay, waar het ijzeren standbeeld Notre-Dame de France staat, gemaakt van 213 Russische kanonnen. En waar de schilder Guy François is geboren en gestorven. Bovenop een hoge rots staat de Sint Michel d'Aiguilhe uit 969, waar de moeder van Jeanne d'Arc, Isabelle Romée, gebeden heeft. Albert overleed op 18 augustus 1890 door de pokken. Hij werd 43 jaar. Zijn veelal pointillistische werk is grotendeels verbrand. In 1908 maakte jij een lief zelfportret, waarop jij in een leunstoel voor een flink gevulde boekenkast zit. Je hebt meer oog voor de toeschouwer, dan voor het boek op jouw schoot. Het is alsof jij het gelezene met jouw blik wilt overbrengen. De arm, die jouw hoofd ondersteunt, onderstreept dat. In 1915 exposeerde je op de Panama-Pacific International Exposition in San Francisco, die van 20 februari tot 4 december 1915 duurde.

In 1919 maakte je illustraties voor het tijdschrift 'La Gerbe' door middel van de houtsnede-techniek. Je deed dit samen met Henri Ottmann en Paul Signac, getrouwd met Berthe Roblès. Paul kreeg in 1910 een liefdesrelatie met zijn 14 jaar jongere kunststudente Jeanne Selmersheim-Desgrange, die met Pierre Desgrange getrouwd was en met wie zij samen drie kinderen had gekregen. In september 1913 gingen Paul en Jeanne in een huurvilla in Cap d'Antibes wonen. Op 2 oktober 1913 kregen zij samen hun dochter Ginnette Laurie Anaiis. Paul bleef levenslang bevriend met Berthe. In 1920 exposeerde jij in de Galerie Marcel Bernheim, samen met o.a. Henry Ottmann, die in 1920 het lustopwekkende en frivole 'Courtisane Endormie' maakte, wat nu in het Musée National d'Art Moderne hangt. Ook met Henri Charles Manguin, getrouwd met de buitengewoon schone Jeanne Manguin, die hij vaak portretteerde, zoals op 'La Sieste' en 'Jeanne au rocher', naakt op een rots bij de zee. En met Alexandre-Paul Canu. Je exposeerde ook op de Salon des Tuileries en de Salon de Echanges.

Je was bevriend met de Oekraïense schilderes Sonia Lewitska, met wie jij de kunstenaars André Fau, Francis Thieck, Raoul Dufy, André Lhote, André Hellé en Jean Marchand hielp, ook financieel. Jean schilderde 'La sieste d'Henriette Tirman' en hij was met Sonia getrouwd. Sonia was eerder getrouwd met de alcoholistische arts Yustyn Manylovskyi, met wie zij de dochter Olga kreeg. Sonia overleed op 20 september 1937 in Parijs. Zij werd 57 jaar. Samen met enkele vrienden stichtte jij in jouw huis op 22, rue de l'Yvette de Society of Friends Sonia Lewitska. Jullie organiseerden in 1938 twee retrospectieve exposities van Sonia in de Gallery Sagot-Le Garrec. Net als Othon Friesz was jij lid van de Artistes de ce temps en exposeerde jij in 1935 in het Petit Palais aan de Avenue Nicolas II, nu Avenue Winston-Churchill. In 1939 overleed jouw broer Alexandre en verhuisde jij naar 30, Avenue Bellevue in Sèvres, Haute-de-Seine, waar je bij de schilderes/pottenbakker/goudsmid madame Marie-Berthe Cazin (1872 - 1971) en haar man, de keramist Jean-Marie Michel Cazin, ging wonen. In 1913 hadden Marie-Berthe en jij samen in de Lyceum-Club geëxposeerd.

Jij overleed op 30 oktober 1952 in Sèvres. Jij werd 77 jaar. Marie-Berthe overleed op 1 juni 1971 in Sèvres. Zij werd 98 jaar.