Inloggen

literair woordenboek

Tripartition


Tripartition is een begrip uit de poëtica voor de opbouw van een 13e-eeuws hoofs minnelied - één in drie delen (letterlijk: drieledigheid).
Doorgaans bestaat een (Frans) minnelied uit een kop van vier versregels die door een vore in twee stollen (stol) gesplitst is.
De Noord-Franse trouvères hadden hierbij een voorkeur voor het rijmschema ab/ab, de Provençaalse troubadours gebruikten bij voorkeur ab/ba.
Duitse dichters schreven graag koppen van zes of acht versregels (abc/abc of abcd/abcd).

De kop werd gevolgd door een staart; de scheiding tussen beide delen noemt men de snede.
De staart kon al of niet dezelfde rijmklanken hebben als de kop.

Van de strofische gedichten van Hadewijch hebben er 29 een driedelige opbouw, waarvan er 23 een Noord-Franse kop hebben, bijv.:

stol k Tsaermeer sal in corten tide
Tsap vanden wortelen opwaert slaen
o [vore]
stol Daer bi sal verre ende wide
p Bempt ende cruut sijn loef ontfaen
[snede]
s Dies so hebben wij sekeren waen
t Die voghele werden blide
a Die gheet in minnen stride
a Hi sal verwinnen saen
r Opdat hi niet en mide
t

Terug naar index

Op dit moment bevat het literair woordenboek 283 woorden en begrippen die met de Nederlandse taal te maken hebben. Mocht je een woord of begrip niet tegengekomen, stuur dan een e-mail naar info@nederlands.nl. De redactie zal dan zo spoedig mogelijk dit woord of begrip aan de lijst toevoegen.