Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

De les van Peter de Grote

Putin heeft wel eens gezegd dat hij de tsaren Peter de Grote en Catharina de Grote als grote voorbeelden ziet. Zij maakten Rusland groot en op hun successen bouwt hij het recht om de oorlog in de Oekraïne te beginnen en te voeren.

Dus toen ik een gratis boek uit 1980 over Peter de Grote op de kop kon tikken dacht ik, hé, misschien moest ik dat boek van Robert Massie maar eens lezen. Het heet Peter de Grote en beschrijft het ontstaan van het moderne Rusland, 1672-1725.

Voor Nederlanders is interessant dat het en passant het verhaal van Willem III vertelt. Deze stadhouder veroverde Engeland en maakte het tot zijn hoofdtaak om een tweede rampjaar voor eeuwig te voorkomen. Hij wilde vooral Lodewijk XIV van Frankrijk isoleren en slaagde daar wonderwel in. Zijn succes is misschien wel net zo belangrijk voor de geschiedenis van Nederland als de successen van Willem de Zwijger.

Maar goed, daar gaat het boek niet over. Peter de Grote blijkt een zeer succesvolle vorst die erin slaagt het land en het leger te moderniseren, een marine te organiseren, het succesvolle Zweedse leger te verslaan en een nieuwe hoofdstad te stichten Petersburg. Daarbij gaat hij, niet anders dan Putin, over lijken. Aan de ene kant is hij nederig en vecht hij als soldaat in menige veldslag mee, of werkt hij als scheepsbouwer op menige werf mee, maar aan de andere kant doet hij er alles aan om Rusland een plek te geven tussen de grote Europese mogendheden. Hij slaagt erin met geluk, dat wel, want één keer is zijn leger in een hopeloze positie met hem en zijn vrouw omsingeld door het Ottomaanse leger, maar de sultan pakt niet door. Ook verslaat hij de Zweden, doordat die een overmoedige koning hebben die zich steeds verder Rusland in waagt. Als die dat niet had gedaan, waren veel successen van Peter uitgebleven.

Ook blijkt dat in die tijd Oekraïne in opstand tegen Rusland komt. Aanvankelijk zien Oekraïners de Russen als een bondgenoot tegen de Polen, maar als de Polen verslagen zijn, blijken ze onafhankelijk te willen zijn. Peter slaat dat bloedig neer. Ook daar doet Putin niets nieuws.

Verder kampt Peter de Grote ook met corruptie en slaagt hij er ook niet in om die onder controle te krijgen. Wat het boek vooral leert, is dat sommige dingen in Rusland onveranderlijk zijn. De corruptie. Het gebrek aan ontzag voor een mensenleven. De vrijheidsdrang van Oekraïne. En misschien is ook nog steeds waar wat Ivan Pososkjov over Peter de Grote schreef: ‘De grote vorst werkt hard en bereikt niets. De tsaar trekt omhoog voor tien, maar miljoenen trekken omlaag.’

Misschien gaat Putin daarom zijn oorlog verliezen.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 27 oktober 2022


Geplaatst in de categorie: actualiteit

4.5 met 8 stemmen 179



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)