De weg naar oorlog
Soms is een boek meer waard dan lezenswaardig.
Het boek Perpetrators of Mass Atrocities van Alette Smeulers leest als verplichte kost. Ik bedoel hiermee dat je het niet voor de lol leest. Overigens is dat niet doordat het onderwerp zo vreselijk is. Er is alle aanleiding toe om een boek over de daders van massamoorden tot een vreselijk document te maken, maar nee, dat is het niet. Het is ook helder van opzet, behandeld netjes de theorie en er zijn degelijke voorbeelden beschreven. Je kunt er veel uit leren. Dus wat maakt dat het boek zo moeilijk is om door te komen?
Ik vermoed dat het hier gaat om de kunst van het schrijven. Die kunst is om de voorbeelden, de beschrijvingen van levens van mensen te koppelen aan de theorie. Dat doet Smeulers wel, maar je moet hard werken om het te zien. De levens van de daders blijken namelijk bijna allemaal veel complexer dan de beschrijving van de veertien soorten daders. Je moet bijna bij ieder voorbeeld dingen weglaten om het model te zien.
Want wat doet Smeulers in haar boek? Ze stelt veertien verschillende typen daders voor die, zonder uitzondering in samenwerking met andere daders verantwoordelijk zijn voor massamoorden en andere vreselijke misdaden zoals martelen, verkrachtingen, ontvoeringen en genocide. De veertien krijgen elk voor zich een hoofdstuk: de criminele leiders, de fanaticus, de carrièrejager, de devote soldaat, de professional, de loyale gelovige, de heilige soldaat, de wreker, de profiteur, de crimineel, de predator, de geestig gestoorde, de volger en de gecompromitteerde (eigen vertalingen). Veel van deze mensen overlappen elkaar. Sommige geestig gestoorden worden criminele leiders en sommige volgers zijn ook profiteurs. In de praktijk zijn de grenzen vaker vaag. De veertien typen daders zijn dan ook allemaal ideaalmodellen die nooit zuiver voorkomen.
Maar dat geeft niet. Met de type daders beschrijft Smeulers wel mechanismen die kunnen helpen die daders in het leven te roepen en dus ook omgekeerd, wat je zou kunnen doen om het te voorkomen. Dus dat maakt het een zinvol boek. Ik zal u daarom ook niet afraden het te lezen als u meer begrip wil hoe mensen tot zulke vreselijke daden kunnen komen. Als u Netanyahu wil begrijpen en de Israëlische soldaten in de Gaza-strook, is dit een heel nuttig begin. Als u wil begrijpen hoe Wilders in elkaar zit en wat u kunt doen om te voorkomen dat zijn gedrag te veel negatieve gevolgen heeft voor de Nederlandse samenleving, kunt u dit boek er goed bij nemen.
Dan is het namelijk verplichte kost voor wie de weg naar oorlog wil kennen en voorkomen. Dat maakt het boek veel waard.
home.nl
Biografie van deze schrijver
genocide
137
Geef je reactie op deze inzending: