Alle inzendingen van Jan

Voor iedereen die psychologie, sociologie of een aanverwant vak heeft gestudeerd, horen de Milgram experimenten tot de basisstof van de studie, maar niemand die ik ken heeft het boek gelezen dat bij het experiment hoort. In een sociologieboek wordt het experiment afgedaan met een paar alinea’s ...

Op een bepaalde leeftijd wordt het raar om in Zwarte Piet te geloven, zou je denken. Maar sinds kort blijken volwassen mensen er niet tegen te kunnen dat de schertsfiguur met roetvegen of blauwe schmink de kinderen komt verrassen. Zij geloven dat Zwarte Piet zwart moet zijn, want anders … Want ...

Ik rij met mijn vader van zijn huis in Groningen naar Hanzaplaza in Groningen. Hij heeft geen enkel idee waar we heen gaan. Het is niet helemaal goed in het hoofd van mijn vader. Zo zegt hij het zelf. En terwijl we door nachtelijk Groningen rijden, kijkt hij zijn ogen uit. Hij herkent misschien w...

Wat apen kunnen, kunnen mensen beter. Dat is algemeen bekend. Apen kunnen in bomen klimmen, maar mensen hebben de Mount Everest beklommen. Apen kunnen ruzie maken, maar mensen kunnen oorlog maken. Apen kunnen krijsen, maar mensen hebben de punkmuziek. Eén ding kunnen mensen zeker beter dan apen ...

Mensen kennen, schrijft Hariri in zijn boek Homo Deus, drie waarheden en ik ben het met hem eens. Er is een objectieve waarheid, een subjectieve waarheid en een intersubjectieve waarheid. De Russen hadden vroeger een krant die De Waarheid heette en daarin stond dus de waarheid. Het was het offici...

‘Wat moeten we met Monasch? Ik stem graag op iemand die niet gaat winnen, maar Monasch maakt het mij wel moeilijk. Hij is voor het uitvoeren de uitslag van het referendum over Oekraïne, voor open lijsttrekkerverkiezingen en zo dat mensen die niet lid zijn voor de PvdA toch de lijsttrekker van de...

Wanneer ben je depressief, als de dokter het zegt of als je het zelf vindt? Mogelijk zou in mijn geval elke zielknijper vinden dat ik depressief ben. Al maanden zeg ik tegen mijzelf voor het slapen gaan "ik wil dood, ik wil dood". En bij het ontwaken hetzelfde, plus in de loop van de dag nog een p...

De afgelopen week kwamen twee dingen bij elkaar. Aan de ene kant was er het onderzoek van Limpach, waaruit bleek dat het Nederlandse leger tijdens de oorlog die we politionele acties noemen, structureel misdadig is opgetreden. Kampongs werden verbrand. Verdachten werden standrechtelijk doodgeschoten...

Als je familie hebt die in de MH7 zat, het toestel dat nooit aankwam, zul je misschien met verbaasde woede kijken hoe Russische journalisten verslag doen van elk feit dat boven water komt. Je zult misschien boos en verward kijken hoe de meest idiote onzin verkocht wordt als feiten, als mogelijke alt...

Een bedremmelde jonge man, hij zou Ethiopiër kunnen zijn, sprak de vrouw aan. Waar hij moest zijn, vroeg hij in krom Nederlands of krom Engels. Hij wees op een beduimelde brief van de gemeente Groningen en op die brief stond het adres van een school. De verkeerde school, want de vrouw, docent, e...

‘Ik had me juist voorgenomen om het niet te doen’, zei een vrouwenstem achter me. Een lagere mannenstem antwoordde onverstaanbaar, maar het werd me duidelijk dat ik een intiem gesprek zat af te luisteren. ‘Ik wil het niet laat maken’, reageerde zij. Opnieuw was zijn stem niet duidelijk, maar...

Ik ken een man die dingen doet, waarvan ik zeg, kan dat wel? Of beter gezegd - ik zou hem kunnen kennen. Ik heb geen bewijs, maar ik vermoed dat hij overheidsgeld uitgeeft aan zaken waar het niet voor bedoeld is. Dat is vast strafbaar. Maar ik heb dus geen bewijs en noem zijn naam niet en zelfs als ...

De heer Kanarie kan niet meer. Hij heeft aan wethouder Den Bulder uitgelegd hoe belangrijk het is. Hij heeft het aan alle fracties in de gemeenteraad uitgelegd en iedereen is vol begrip en wil wel toegeven, maar helaas, helaas, het kan niet anders. ‘Maar waarom, waarom dan niet?‘ vraagt mijnh...

Gisteren las ik in de krant dat Lucy uit een boom is gevallen en daarbij breuken opliep, waardoor botten in haar ingewanden zijn gedrongen en zij ter plekke is overleden. Zij is overleden, volgens de NRC, onder een boom die langs een ondiepe beek stond. Lucy is een australopithecus afarensis wier...

Aristoteles heeft weinig naar de reclame op televisie gekeken. De reclame op televisie is een aaneensluiting van boodschappen aan kijkers hoe wij gelukkig kunnen worden. De kern van die boodschap is natuurlijk, dat we iets moeten kopen. En het tweede punt is dat als we dat kopen, we kunnen geniet...

Er is hard gevochten om Zeeland. Romeinen, Middeleeuwers, Hollanders tegen Vlamingen, Spanjaarden tegen Staatsen, Fransen tegen de Nederlanden en tenslotte Canadezen en Polen tegen de Duitsers. En in al die oorlogen zijn Zeeuwen gedood door missers, bombardementen die beoogden vijandelijke soldat...

Ik liep de trap op en miste een tree. Ik miste een tree. Ik ben nogal slordig aangelegd en dan mis je wel eens een tree. Die tree was er wel, maar mijn voet stond er niet goed op en daardoor gleed hij naar beneden en daardoor verloor ik mijn evenwicht. Op zich is dat geen probleem, want dat vang ...

De kanonnen bulderden weer. De zon was verborgen achter vlagende zwarte rook. Er was zoveel lawaai dat we doof waren. De bommen vielen uren lang. Het wachten duurde net zo lang. De angst ook. Wij vrienden doken niet meer in elkaar bij de knallen. Het geweer was schoon. We hielden hem boven de blubbe...

Toen George Bush de tweede president van de Verenigde Staten werd, wilde hij Amerika weer groot maken. De leus van Trump dus. We hebben gezien waar dat toe leidde. Na zeven jaar bewind van de milde Obama zitten we nog steeds in de erfenis van de oorlog die Bush ooit op een vliegkampschip, ver van...

"Ga terug naar je eigen land." Je eigen land is het land waar je mensen kent. Uiteindelijk gaat het niet om je vlag, je bloed, je bodem, maar om het kennen van mensen. Familie, vrienden, kennissen. Mensen willen bij een groep horen. Wie alleen is, zoekt een groep waar hij bij hoort. Dan z...

Herhaaldelijk hoor je het pleidooi dat iedereen werk moet kunnen krijgen. Vooral bij mijn clubje van sociaaldemocraten is het een mantra dat werk gelukkig maakt. Een enkeling weet nog dat het helemaal niet leuk was in de fabriek en dat iemand het werk liever vandaag dan morgen zou verliezen als het ...

Lang, lang geleden, maar wel in ons land hadden treinen ramen. Tegenwoordig niet meer. Tegenwoordig zie ik al mijn reisgenoten, als ik even opkijk, maar hun telefoon kijken. En als ze niet naar een telefoon kijken, hebben ze wel een ipad voor zich of een laptop op hun schoot en kijken ze daar naar. ...

Wat is er aan de hand. Een groep van tien mensen gaat elke eerste maandag van de maand naar de film. Halverwege de maand wordt een film uitgezocht via een ingewikkeld systeem, waarbij iedereen een voorstel mag doen en verder iedereen mag stemmen. De groep kent dus geen hiërarchie. Het is een zootje...

Ik heb een foto van mijn vrouw. Ze zit met een hoofddoek op en kijkt over het water. In het water spiegelt zich een late Zweedse zomerzon, loom. Het is vrede. Het is overal vrede. En overal zitten mensen hoofddoeken, of zonder hoofddoeken, bij een meer, een beek of de zee. Overal spiegelen zic...

Ik vroeg me af waarom we het deden. We deden het niet om te winnen, want de kans om te winnen was minder dan vijftig procent. Sommige seizoenen, zeker toen we kampioen werden, wonnen we wel veel, maar andere seizoenen wonnen we veel minder dan de helft. Aristoteles gaf aan dat je vrienden wordt a...

To be or not to be, that is the question. De campagne is een feest van leugens en er is één dode gevallen – een vrouw die tot haar laatste seconde een gehate politicus was, want alle politici worden gehaat, maar de seconde na haar dood bleek ze een heilige. De mensen stonden één dag stil. Z...

Eén van de beroemdste vergeten liederen is ‘This land is your land, this land is my land’. Het is bekend gemaakt door Peter, Paul and Mary, maar was oorspronkelijk geschreven door Woody Guthrie. Ik wist het ook niet. Maar wat helemaal nieuw voor me was, was de heel mooie strofe die uit het l...

Gloria Wekker is cultureel antropoloog en voor u bang wegklikt: iemand die stelling neemt in het zwart-wit debat. Volgens Gloria zit vierhonderd jaar slavernij nog steeds tussen uw en mijn oren. Daardoor wordt er onder andere bij de politie systematisch gediscrimineerd. Het bijzondere van haar bi...

Ooit zag ik een teleurgestelde gedeputeerde die de verkiezingen had verloren en daardoor zijn functie zou kwijtraken. Hij vond het niet leuk, maar droeg het als een man. ‘De functie,’ zei hij, ‘is niet meer dan een geleende fiets. Je mag er een tijdje op rijden, maar daarna gaat iemand anders ...

Zojuist heb ik me verstout een goeroeboek te lezen. Een goeroeboek is een boek dat een simpele oplossing belooft voor complexe problemen. Het maakt even niet uit waar dit boek over gaat – ik wil alleen even uitleggen hoe dit boek de arme lezer probeert te overtuigen dat het om revolutionaire op...