Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Ommuurd vereenzaamd

(voor Lili Ország (1926 - 1978))

Je bent geboren op 8 augustus 1926 in Oezjhorod, Oekraïne. Deze stad ligt aan weerszijden van de rivier de Oezj, pal aan de grens met Slowakije. Je bent een belangrijke schilderes van de moderne, Hongaarse schilderkunst. Je vormde overeenkomsten met de schilders Endre Bálint, Lajos Vajda, Paul Delvaux, Giorgio de Chirico, Vieira da Silva, Toyen en Zoltan Kemeny. Je zei: 'De muren zitten in mij!'.

Tijdens heel jouw carrière schilderde je jouw altijd weer opduikende, innerlijke muren. Dat deed je met het geduld en de toewijding van een slotnon. In het voorjaar van 1944 werd ontsnapte je uit een trein, die richting het concentratiekamp Auschwitz reed. Daarna werd jouw angst en ongerustheid voor een concentratiekampvermoording voorgoed herhaald. Je studeerde aan de Academie voor Schone Kunsten in Boedapest, waar je al muren schilderde, die later de muren van jouw interne labyrint werden. Je was een leerlinge van Miklós Róbert, Endre Bálint en János Pilinszky. Jouw eerste verzamelaars waren István Rácz en Ernö Kolozsváry.

Daarna zocht je instinctief naar 'jouw eigen pad' en werden de muren jouw favoriete thema. Je werd niet geëvenaard door andere, Hongaarse kunstenaars en je gloreerde in het klassieke surrealisme. In het midden van de jaren vijftig maakte je inderdaad de grootste meesterwerken van het Hongaarse surrealisme. Je schilderde de muren in een getto en de Klaagmuur in Jeruzalem. Je was beïnvloed door de westerse klassiekers in de schilderkunst, maar door jouw unieke inkleuring van jouw visioenen wist je jezelf fantastisch te onderscheiden. Doordat je de helse diepten van jouw ziel had overleefd, zocht je de vrijheid in het transcendentale.

Je reisde naar kloosters, waar je de wonderbaarlijke schoonheid van de Slavische iconen ontdekte. Daarna begon jouw 'iconische periode', waarin je sacrale symbolen schilderde. Rond 1960 ging je steden schilderen, steden, waarin jij ooit had gewoond en steden, die lang in jou hadden gewoond. In deze tijd ontwikkelde je jouw eigen, unieke expressiemiddel. Tussen 1966 en 1969 werkte je aan jouw 'Script'-kunstwerk, gekenmerkt door de kleuren grijs en bruin, met opschriften, zoals raadselachtige, Hebreews-achtige letters en cijfers, tegen de achtergrond van muurfragmenten.

In jouw laatste schilderperiode verschenen er labyrinten van elektrische circuits. Je schreef: 'Deze labyrintserie die ik aan het schilderen ben, is mijn labyrint. Ik moet er een weg door vinden en ik doe dit door het te schilderen. Het is vreselijk pijnlijk, maar er is geen andere manier. Ik moet er een weg door vinden!'. Je kreeg het basisidee voor de Labyrint-serie, ruim 50 werken, door de beschilderde plafondpanelen van de kerk in Ádámos uit 1526. Jouw vriend, de dichter János Pilinszky, schreef het gedicht 'Apocrypha' over jouw Labyrint-serie. Tot jouw overlijden bleef je aan deze serie werken en jouw laatste schilderij, in het zwart, sloot de deur naar jouw labyrint.

Je overleed op 1 oktober 1978 in Boedapest en je werd 52 jaar.

Schrijver: Joanan Rutgers, 28 januari 2018


Geplaatst in de categorie: idool

4.5 met 2 stemmen 722



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)