Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Twee verliefde kunstenaressen in Den Haag

(voor Hannah Höch (1889 - 1978))

Je bent geboren als Anne Therese Johanne (Hannah) Höch op 1 november 1889 in Gotha. Jouw vader was een verzekeringsman en jouw moeder schilderde. Op jouw vijftiende moest je van school om voor jouw broers en zusjes te zorgen. In 1912 begon je een opleiding voor kunstnijverheid aan de Städtische Kunstgewerbe- und Handwerksschule Charlottenburg in Berlijn. Jij specialiseerde jezelf in de decoratieve vormgeving. Tijdens het begin van de Eerste Wereldoorlog bezocht jij een tentoonstelling in Keulen.

In 1915 werd jij een leerlinge van de Tsjechische schilder/etser/lithograaf/houtsnijder Emil Orlik (1870 - 1932), een lid van de Wiener Secession en opgeleid aan de Meisterschule für Graphik und Buchgewerbe in Berlijn. Hij werkte samen met de invloedrijke, Joodse filmregisseur/acteur Max Reinhardt, voor wie hij decors en kostuumontwerpen maakte. Je was dik bevriend en je had een gepassioneerde relatie met de getrouwde schrijver/artiest Raoul Hausmann, lid van de Berlijnse Dada. Jij wilde met hem trouwen, maar hij weigerde zijn vrouw te verlaten. Je was twee keer zwanger van hem en in mei 1916 en januari 1918 had je een abortus. Met Raoul ontwikkelde je de techniek van de fotomontage. In 1919 maakte je een collage over de verhouding van Raoul met jou, getiteld 'Da Dandy', met het silhouethoofd van Raoul, waarin de gezichten van andere vrouwen zich verdringen.

Vanaf 1920 werkte je samen met de Dada-kunstenaar John Heartfield (Helmut Herzfelde), die tegen het nazisme en het Duitse patriottisme was. Hij was ook tegen de bourgeoisiekranten, die hij stom vond. In 1920 maakte jij jouw belangrijkste, dadaïstische werk 'Schnitt mit dem Küchenmesser Dada durch die letzte weimarer Bierbauchkulturepoche Deutschlands'. Je toonde uitgeknipte portretten van keizer Wilhelm II, veldmaarschalk Paul von Hindenburg, rijkspresident Friedricht Ebert, de bankier Hjalmar Schacht, dadaïsten, Greta Garbo en Kathe Kollwitz. In 1922 maakte je na zeven jaar een einde aan de relatie met Raoul. In 1924 bezocht je in Nederland Piet Mondriaan en anderen van De Stijl.

Jij was biseksueel en in 1926 begon jij een liefdesrelatie met de Nederlandse schrijfster/dichteres/linguïste Mathilda (Til) Maria Petronella Brugman (1888 - 1958). Je had haar via de wederzijdse vrienden Kurt en Helma Schwitters ontmoet. In 1926 ging je met haar in Den Haag wonen en vanaf 1929 woonden jullie in Berlijn. In 1929 was jouw eerste solo-expositie in Galerie de Bron in Den Haag. In 1933 schilderde de Nederlandse schilder/anarchist Chris Lebeau een portret van jou. In 1936 schilderde hij de schilderes Sixta Heddema, wat nu in het Drents Museum hangt. Chris en zijn vrouw, de schilderes Sofia Herman, hadden samen met Sixta een driehoeksverhouding. Op 30 mei 1945 overleed Chris in het concentratiekamp Dachau door uitputting.

In 1935 gingen Mathilda en jij uit elkaar en Mathilda ging naar Nederland terug. In 1935 begon je een relatie met de pianist/zakenman Kurt Matthies, met wie je van 1938 tot 1944 getrouwd was. De nazi's beschouwden jouw werk als 'Entartete Kunst' en zij verboden jou om te exposeren. Je woonde in een noordelijke voorstad van Berlijn. Over jouw werk zei je: 'Ich habe alles gemacht und mich um Handschrift und Merkmal nie gekümmert.'. Andere dadaïstische kunstvrouwen waren Sophie Taeuber-Arp, die op haar 53-ste per ongeluk overleed door koolmonoxide-vergiftiging, Beatrice Wood, de 'Mama van Dada', die 105 werd (haar geheim? chocolade en jonge mannen!) en de rand-krankzinnige barones Elsa von Freytag-Loringhoven, die op 15 december 1927, op haar 53-ste, door gasverstikking overleed. Ze is mogelijk vermoord.

Van 1939 tot 1978 woonde je aan der Wildbahn 33 in Berlijn-Heiligensee. Je was o.a. bevriend met Piet Mondriaan, Theo en Nelly van Doesburg, Kurt Schwitters, Sonia Delaunay en Láozló Moholy-Nagy. Mathilda overleed op 24 juli 1958 in Gouda.
Je overleed op 31 mei 1978 in West-Berlijn. Je werd 88 jaar en je bent in een eregraf in de Friedhof Heiligensee begraven.

Schrijver: Joanan Rutgers, 26 juli 2019


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 49



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)