Maar jouw vrouw heb je in een gekkenhuis gestopt

(voor T.S. Eliot (1888 - 1965))

Je bent geboren als Thomas Stearns Eliot op 26 september 1888 in Saint Louis, Missouri, in 1764 gesticht als handelspost door Pierre Laclède Liguest en René-Auguste Chouteau uit New Orleans. De stad is vernoemd naar Lodewijk IX van Frankrijk. De first Lady Julia Grant is er ook geboren. Jouw ouders waren Henry Ware Eliot en Charlotte Champe Stearns. Je was de jongste van zeven kinderen. Jouw opa William Greelleaf Eliot was de stichter van de foutieve, unitarische kerk in St. Louis en de oprichter van de Washington University. Jouw vader was een rijke zakenman en jouw moeder was een dichteres en sociaal werkster. Door een dubbele hernia was je niet bij machte om zware, fysieke arbeid te leveren. Na jouw middelbare school ging je naar de Smith's Academy, waar je Oudgrieks, Latijn, Frans en Duits studeerde. Je schreef daar jouw eerste gedicht 'Fable For Feasters'.

Van 1906 tot 1909 studeerde je letteren en filosofie aan de Harvard-universiteit, opgericht op 8 september 1636. Jouw collega-dichters Wallace Stevens en E.E. Cummings zaten ook op deze universiteit. Je volgde colleges wijsbegeerte bij de schrijver/dichter/filosoof George Santayana, Irving Babbit, de filosoof/psycholoog William James, de oudere broer van de beroemde schrijver Henry James, en de filosoof/historicus Josiah Royce. In 1908 las je 'The Symbolist Movement in Literature' van Arthur Symons, waardoor je de poëzie van Jules Laforgue, Arthur Rimabaud en Paul Verlaine ontdekte. Deze symbolistische dichters hebben jou enorm beïnvloed en daarmee was je zeker niet de enige. Tijdens jouw studie publiceerde je enkele gedichten in 'The Harvard Advocate' en werd je een vriend van de Amerikaanse schrijver/dichter Conrad Aiken, die op zijn elfde wees werd, omdat zijn vader eerst zijn vrouw had doodgeschoten en daarna zichzelf. Je studeerde aan de Sorbonne, waar je colleges bij de filosoof Henri Bergson volgde, die in 1927 de Nobelprijs voor de Literatuur won.

Met de schrijver Alain-Fournier (1886 - 1914) bestudeerde je poëzie en door hem raakte je beïnvloed door de royalistische, conservatieve, nationalistische en roomse geschriften van de schrijver/dichter Charles Maurras. In 1911 ging je terug naar Harvard, waar je Sanskriet en Pali ging studeren. Lekker handig. In 1914 kreeg je een beurs om aan het Merton College in Oxford te kunnen studeren, wat je maar matig beviel. Je schreef: 'Oxford is very pretty, but I don't like to be dead!'. Na een jaar verliet je dit college en in 1915 trouwde jij met Vivienne Haigh-Wood. Het was een ongelukkig huwelijk, ook vanwege een hormonale kwaal van Vivienne, wat bij haar heftige stemmingswisselingen veroorzaakte. Jullie woonden een tijd in het appartement van de filosoof/historicus/wiskundige Bertrand Russell, die in 1950 de Nobelprijs voor de Literatuur ontving. Je was enkele jaren leraar aan de Highgate School en de Royal Grammar School in High Wycombe. Daarna werkte je bij de Lloyds Bank, op de afdeling buitenlands betalingsverkeer.

In 1922 begon je jouw eigen literaire tijdschrift 'The Criterion', waarin je jouw beroemde, modernistische gedicht 'The Waste Land' publiceerde. In dat gedicht wordt de teloorgang van de beschaving en de uitzichtloosheid van het bestaan op vele manieren tot uitdrukking gebracht. Tijdens het schrijven van dit gedicht werd jij in een psychiatrische inrichting in Zwitserland opgenomen. Het kostte jou een rib uit jouw lijf. Je raakte o.a. bevriend met James Joyce en Marcel Proust. In 1933 eindigde jouw huwelijk met Vivienne. Met medewerking van Vivienne's familie kreeg jij de controle over haar vermogen en liet jij Vivienne in een psychiatrisch ziekenhuis opsluiten, waar ze de laatste negen jaar van haar leven versleet. Je hebt haar tot haar overlijden slechts één keer bezocht. In 1948 won jij voor 'Four quartets' de Nobelprijs voor de Literatuur. In 1957 trouwde jij met Esmé Valerie Fletcher, die vanaf 1949 jouw secretaresse bij Faber en Faber was geweest. Op 4 januari 1965 overleed jij in Londen. Je werd 76 jaar en jouw as is naar de St. Michael's Church in East Coker gebracht, de plaats, waar vandaan jouw voorouders naar Amerika emigreerden.

Schrijver: Joanan Rutgers, 7 juli 2020

Geplaatst in de categorie: literatuur