Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Net zo mysterieus als Jahweh

(voor Clarice Lispector (1920 - 1977))

Je bent geboren als Chaya Pinkhasivna Lispector op 10 december 1920 in Chechelnyk aan de rivier de Savranka in de Oekraïense Volksrepubliek. Jouw familie ontvluchtte op dat moment Rusland. Het was een shtetl, een kleine stad met een grote, Joodse bevolking. Jouw ouders waren Mania Krimgold en Pinkhas Lispector. Jij was de jongste van drie dochters. Jouw zus Leah werd op 24 juli 1911 in Savran geboren en jouw zus Tania werd op 19 april 1915 geboren. Leah was ook een schrijfster. Tania overleed op 15 november 2007. Jullie vluchtten naar Roemenië en in het begin van 1922 gingen jullie van Hamburg naar Brazilië, waar jouw moeder familie had. Jullie veranderden jullie namen. Jouw vader werd Pedro, jouw moeder werd Marieta, Leah werd Elisa, jij werd Clarice en Tania bleef Tania. Jullie woonden eerst in de havenstad Maceló. De gezondheid van jouw moeder ging hard achteruit en na drie jaar gingen jullie naar Recife, ooit als Mauritsstad de hoofdstad van Nederlands Brazilië.

Jullie woonden op de Praça Maciel Pinheiro 367 en in de Rua del Imperatriz. Op 21 september 1930 overleed jouw moeder, die verlamd was. In de Oekraïne-pogroms was zij verkracht. Zij werd 42 jaar. Jij ging naar het Colégio Hebreo-Idisch-Brasileiro, waar jij ook Hebreeuws en Jiddisch leerde. In 1932 ging jij naar de Ginásio Pernambucano. In 1933, na het lezen van 'De Steppenwolf' van Hermann Hess, besloot je om schrijfster te worden. In 1935 verhuisden jullie naar Rio de Janeiro, waar jullie eerst nabij de wijk São Cristóvão woonden en daarna in de wijk Tijuca, met het Tijuca-bos, waar in 1931 het beeld Christus de Verlosser is voltooid, gemaakt door Paul Landowski, Heitor da Silva Costa, Albert Caquot en Gheorghe Leonida, die het hoofd maakte en op zijn 52-ste overleed, terwijl hij op het dak van zijn ouderlijk huis lindebloemen plukte en naar beneden viel. In 1937 ging jij naar de Nationale Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Op 25 mei 1940 verscheen jouw eerste verhaal 'Triunfo' in het tijdschrift 'Pan'. Op 26 augustus 1940 overleed jouw vader door een mislukte galblaasoperatie. Hij werd 55 jaar.

Naast jouw rechtenstudie werkte jij als journaliste bij de Agência Nacional en de krant A Noite. Jij werd verliefd op de homoseksuele schrijver Lúcio Cardoso, met wie jij tot zijn overlijden op 22 september 1968 door een beroerte bevriend bleef. Hij werd 56 jaar. Op 23 januari 1943 trouwde jij met de diplomaat Maury Gurgel Valente en in december 1943 verscheen jouw debuutroman 'Nabij het Wilde Hart', met de innerlijke wereld van de hoofdpersoon Joana. De dichter Lêdo Ivo noemde het 'de grootste roman die een vrouw ooit in de Portugese taal heeft geschreven!'. In 1944 kreeg jij er de Graça Aranha-prijs voor. Maury en jij verhuisden naar Belém en in juli 1944 gingen jullie naar Napels, waar Maury in het consulaat werkte en jij in een militair ziekenhuis, waar je de gewonde Brazilianen verzorgde. In Rome ontmoette je de dichter Giuseppe Ungaretti en werd je door Giorgio de Chirico geportretteerd. In 1946 verscheen jouw roman 'De Kroonluchter'. In april 1946 gingen jullie naar Bern, waar jij meestal depressief was. Jullie woonden aan de Gerechtigkeitsgasse, met het uitzicht op het kleurrijke beeld van Vrouwe Justitia, gemaakt door Hans Gieng. Op 10 september 1948 werd jullie zoon Pedro Gurgel Valente geboren.

In 1949 verscheen de roman 'De Belegerde Stad' en gingen jullie naar Rio de Janeiro terug. In 1950 gingen jullie naar Torquay in Engeland en in Londen kreeg jij een miskraam. In 1952 waren jullie weer in Rio de Janeiro. In september 1952 gingen jullie naar Washington D.C. en woonden jullie op 4311 Ridge Road in Chevy Chase. Op 10 februari 1953 werd jullie tweede zoon Paulo geboren. Jij was bevriend met de schrijver Enrico Verissimo en zijn vrouw Mafalda Volpe, die twee kinderen kregen, Luis Fernando en Clarissa. Je was ook bevriend met Alzira Vargas, de dochter van de president van Brazilië Getúlio Vargas, die zichzelf in 1954 heeft doodgeschoten. Jij kreeg steeds meer afkeer van het diplomatieke milieu en jij miste jouw zussen in Brazilië. In juni 1959 verliet jij jouw man Maury en ging jij met jouw zonen naar Rio de Janeiro terug. Deze keer voorgoed. In 1961 verscheen 'De Appel in het Donker' en in 1962 kreeg jij een liefdesrelatie met de dichter Paulo Mendes Campos, getrouwd met de Engelse Joan, met wie hij twee kinderen kreeg, Gabriela en Daniel. In 1964 verscheen jouw mystieke roman 'De Passie volgens G.H.', die bij Editora do Autor verscheen, de uitgeverij van jouw vrienden, de schrijvers Rubem Braga en Fernando Sabino. De hoofdpersoon eet de ingewanden van een kakkerlak op.

Op 14 september 1966 kreeg jij een ongeluk met een brandende sigaret in jouw bed. Jij had een slaappil genomen en jouw huis vloog in brand. Je raakte zwaargewond, vooral aan jouw benen, en jouw rechterhand moest bijna geamputeerd worden. Daarna kon je alleen nog met pijn schrijven. In 1973 verscheen jouw meesterwerk 'De Levensstroom' en in 1977 verscheen 'Het Uur van de Ster'. Jij overleed op 9 december 1977 in een ziekenhuis in Rio de Janeiro door een niet te opereren eierstokkanker, wat jou niet werd verteld. Jij werd 56 jaar en jij bent in de Joodse begraafplaats van Caju begraven. Postuum verscheen 'Een Levensadem', een innerlijke dialoog, gestructureerd door jouw vriendin Olga Borelli.

De bijzonder intelligente schrijver Benjamin Moser (Houston, 1976) publiceerde in 2009 een biografie over jou, getiteld 'Why This World - A Biography of Clarice Lispector'. Moser heeft een liefdesrelatie met de schrijver Arthur Japin en de uitgever Lex Jansen. In 2016 zei hij in 'Library of Congress' over jou: Haar idee van taalgebruik komt echt voort uit de Joodse mystiek, de Kabbalah. Je kunt het nooit helemaal vatten, net als Jahweh. Zij was geen intellectueel, maar wel zeer geleerd. Zij benoemde ook het meest verschrikkelijke, onzichtbare, taboe-achtige en weggedrukte, wat ze vervolgens mooi maakte. Artistiek gezien was ze klaar en kon ze gerust het podium verlaten.

Schrijver: Joanan Rutgers
12 april 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 43



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)