Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Met gesloten ogen en ingekeerd verdriet

(voor Radka Toneff (1952 - 1982))

Jij bent geboren als Ellen Radka Toneff op 25 juni 1952 in Oslo. Jouw vader was de Bulgaarse volkszanger/vliegenier/radiotechnicus Toni Toneff (1914 - 1985) en jouw moeder was de pianiste Lilly-Ann Drivenes. Jouw zussen waren Nina Jana en Anne Kalina. Jouw broer was Petter. Jij bent in de Gina Krogs vei in het district Lambertseter van Oslo opgegroeid, net als de zangeres/filmregisseuse/mensenrechtenactiviste Deeyah Khan en de zangeres Hanne Krogh. Jij bent ook in het dorp Kolbotn opgegroeid, vlakbij Oslo. Jouw vader sloeg jou, omdat hij niet wilde dat jij zangeres zou worden. Na de scheiding van jouw ouders en na de lagere school ging jij bij jouw opa en oma wonen, aan de chique Oscars gate in Oslo. In 1973 ging jij met jouw vriend Erik Balke bij zijn familie in Baerum wonen. Van 1971 tot 1975 studeerde jij aan het Oslo Musikkonservatorium nabij de wijk Majorstuen. Daarnaast speelde jij in de jazzrockband Unis. In de herfst van 1974 deed jij een poging tot zelfdoding door jouw polsslagaders met een scheermesje door te snijden.

Van 1975 tot 1980 had jij een liefdesrelatie met Arild Andersen en bestond het Radka Toneff Quintet, met naast jou o.a. de jazzbassist Arild Andersen, getrouwd met de actrice/komiek Hege Schoyen, de gitarist/componist Jon Arild Eberson, wiens dochter Marte Maaland Eberson jazztoetseniste/-componiste is. Verder o.a. Svein Christiansen, Pal Thowsen, Lars Jansson, de jazzpianist Jon Georg Balke en de jazzdrummer Jon Ivar Christensen, die met de actrice/politica Ellen Horn getrouwd was. Hun dochter is de jazzzangeres/actrice Emilie Stoesen Christensen. In 1977 verscheen jouw debuutalbum 'Winter Poem' bij Zarepta van Ole Paus, met o.a. 'Lorelei', een gedicht van Sylvia Plath, 'The Wonder Woman' en 'The Butterfly'. Voor dit album won jij de Spellemannprisen 1977 als beste zangeres. In 1979 verscheen het album 'It Don't Come Easy', met naast de titelsong o.a. 'The Friend', 'Contemplation', 'Say Something Nice' en 'A Form of Women'. Vanaf 1979 werkte jij ook samen met de Amerikaanse componist/pianist Steve Dobrogosz, getrouwd met de Zweedse fluitiste Katarina Fritzén, met wie hij drie zonen kreeg, o.a. de jazzpianist Jonathan Fritzén. In 1980 deed jij mee met de nationale finale van het Eurovisiesongfestival met het lied 'Parken' van Ole Paus.

Jij woonde enkele jaren samen met de bassist Arild Andersen, geboren op 27 oktober 1945 in Strommen. Hij was bassist in het Jan Garbarek Quartet. Jan is jazzsaxofonist en getrouwd met de schrijfster Vigdis Garbarek. Hun dochter is de zangeres Anja Garbarek (1970, Oslo), die met de Talk Talk zanger Mark David Hollis samenwerkte. Arild Andersen werkte o.a. samen met de jazzzangeres Karin Krog, de jazzpianist George Russell, de jazztrompettist Donald Eugene Cherry, getrouwd met de kunstenares Monika Marianne Karlsson, de moeder van de beroemde zangeres/rapper Neneh Cherry, de jazzaltsaxofonist Phil Woods, de tenorsaxofonist Dexter Gordon, de jazzpianist Hampton Hawes en de jazzzangeres Sheila Jordan, bevriend met de legendarische jazzsaxofonist Charlie Parker en getrouwd met de jazzpianist Duke Jordan, lid van Parker's kwintet, net als de geniale trompettist Miles Davis. Arild werkte ook samen met de jazzmuzikante Magni Wentzel, de jazzgitarist Jon Eberson en de gitarist Terje Rypdal.

Aan het einde van jouw leven had jij een liefdesrelatie met de jazzdrummer Audun Kleive, geboren op 20 oktober 1961 in Skien, net als Henrik Ibsen, de beroemde saloniste Charlotte Schimmelmann en de operazangeres Torhild Staahlen. Van 15 tot 17 februari 1982 heb jij in de Bergen Digital Studio in de Grieghallen het album 'Fairytales' opgenomen. De producer was Arild Andersen. Met o.a. 'The Moon is a Harsh Mistress', 'Come Down in Time', 'Lost in the Stars', 'Mystery Man', 'Wasted', 'Before Love Went Out of Style' en 'I Read My Sentence', met de tekst van Emily Dickinson. 'Fairytales' is de best verkochte jazzplaat van Noorwegen ooit. Met unieke opnametechnische - en geluidskwaliteiten. Jij was grappig, genereus, zorgzaam en soms depressief. In augustus 1982 eindigde jouw relatie met Audun Kleive. Je ging met enkele vrienden op vakantie naar Cyprus. Terug ging je op tournee in Engeland en Schotland. Zie 'Lonely Woman' (live, 1982). Juist dat lied was op jouw lijf geschreven. Zeg maar door de schrijver ervan Ornette Coleman. De versie 'Lonely Woman' (Live in Hamburg) is langer en wordt niet bruutweg afgekapt. In Schotland gaf Arild aan, dat hij uit de band wilde stappen. Dat maakte je boos en onzeker.

In september 1982 trad je op in het Deense Holstebro, waar mijn geliefde Liefdesgodin Elisa Anni Lisette Nielsen is geboren. Dit was het laatste optreden met Arild Anderson samen. Je werd diep depressief. Verder had je last van geldnood en achterstallige belastingen. Jij reed met jouw auto naar een bos op het schiereiland Bygdoy. Daar staat ergens het Oscarshall Kasteel uit 1852, gebouwd voor koning Oscar I en koningin Joséphine Maximilienne Eugénie Napoléonne, die samen vijf kinderen kregen, o.a. prinses Charlotta Eugénie Augusta Amalia Albertina Bernadotte, bevriend met de religieuze schrijfster Lina Sandell. Het witte kasteel is in de zomers te bezichtigen en de Noorse koninklijke familie mag er gebruik van maken. Jij ging het bos in en jij dronk alcohol en jij slikte een overdosis slaappillen in. Je had nog wel geprobeerd om naar jouw auto terug te keren, maar je zult gevallen zijn, in coma geraakt. Jij werd 30 jaar en jij bent in de Kolbotn Begraafplaats begraven.

In 1982 ontving jij postuum de Buddyprisen van de Norwegian Jazz Association, die in 1969 naar Arild Andersen ging en in 2017 naar Audun Kleive. In 1992 verscheen het album 'Live in Hamburg', opgenomen in 1981. In 2003 verscheen de verzamelplaat 'Some Time Ago' en in 2008 'Butterfly', met niet eerder uitgebrachte opnamen van de Noorse staatsomroep NRK. In november 2011 werd 'Fairytales' door Morgenbladet uitgeroepen tot het beste Noorse album aller tijden.

Schrijver: Joanan Rutgers
9 juni 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 52



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)