Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

In de draaikolk van depressie gestikt

(voor Susan Taubes (1928 - 1969))

Jij bent geboren als Judit Zsuzsánna Feldmann in 1928 in Boedapest. Jouw opa Mózes Feldmann (1860 - 1927) was opperrabbijn in Boedapest. Jouw moeder was Marion Batory. Jouw vader was de atheïstische psycho-analyticus Sándor Feldmann (1889 - 1973) uit de school van de psycho-analyticus Sándor Ferenczi, een leerling, medewerker en vriend van Sigmund Freud. Van 1918 tot 1920 had Ferenczi de leerstoel psycho-analyse aan de Universiteit van Boedapest en daarna had hij een privépraktijk. Jouw moeder was jouw vader ontrouw en zij hertrouwde met een jongere man. In 1939 emigreerde jij met jouw vader naar Amerika en vervreemde jij van jouw moeder. Jij studeerde filosofie aan de Harvard University in Cambridge, opgericht in 1636 en daarmee de oudste universiteit van Amerika. Vernoemd naar de puriteinse theoloog John Harvard, die op zijn 30-ste door tuberculose overleed. Daniel Chester French maakte een standbeeld van hem, al gebruikte hij een 19-de eeuwse Harvard-student als model. Je zult het beeld zeker gezien hebben.

In 1956 promoveerde jij bij de protestantse theoloog en godsdienstfilosoof Paul Johannes Tillich (1886 - 1965), de zoon van de Lutherse pastoor Johannes Tillich en zijn vrouw Mathilde uit Berlijn. Paul was geboren in Starosiedle en hij studeerde theologie en filosofie in Berlijn, Tübingen en Halle. In 1910 promoveerde hij aan de Universität Breslau met een proefschrift over Fredrich W.J. Schelling bij de filosoof/letterkundige Eugen Kühnemann. Paul's tweede vrouw was de schrijfster/schilderes Johanna Werner, met wie hij de dochter Erdmuthe Christiane (1926 - 1940) en de zoon René Stephen (1933) kreeg. Jouw proefschrift heette 'The Absent God. A Study of Simone Weil'. Jij doceerde religieuze geschiedenis aan de Columbia University in NYC. Van 1949 tot 1961 was jij getrouwd met de godsdienstsocioloog/filosoof/judaïst Jacob Taubes, geboren op 25 februari 1923 in Wenen. Zijn vader Zwi Taubes was opperrabbijn van de Israelische Cultusgemeinde Zürich. Zijn moeder was Fanny Blind. Jacob was op zijn 20-ste rabbijn en daarna studeerde hij filosofie en geschiedenis in Bazel en Zürich. Hij had contact met de theologen Karl Barth en Hans Urs von Balthasar.

Vanaf 1949 doceerde Jacob godsdienstfilosofie aan het Jewish Theological Seminary of America in NYC. Herman Harold (Chaim) Potok studeerde daar voor rabbijn. Jacob kreeg er privélessen van de filosoof Leo Strauss en hij kreeg contact met Paul Tillich en Hannah Arendt. Vanaf 1953 gaf hij twee jaar les aan de Harvard University. Van 1956 tot 1966 was hij hoogleraar religiehistorie en godsdienstfilosofie aan de Columbia University. Vanaf 1966 was hij professor Joodse Studies en Hermeneutiek aan de Freie Universität Berlin. Zijn assistenten waren Peter Gente van Merwe Verlag en Norbert Bolz. In 1952 was jij een semester in de Sorbonne te Parijs en doceerde Jacob aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Jullie hadden contact met Emmanuel Lévinas, Hannah Arendt, Albert Camus en Marc Chagall. In 1953 kregen Jacob en jij jullie zoon Ethan en in 1956 kregen jullie jullie dochter Tanaquil (Tania). Jij was lid van de experimentele theatergroep The Open Theatre en van de groep schrijvers rondom Susan Sontag. Sterker nog, Jacob en jij waren de beste vrienden van Susan Sontag en haar man Philip Rieff. Jij was een hoogstbegaafde intellectueel, maar diep ontworteld, waar jij ook verbleef, jij was nergens thuis en onbeschermd kwetsbaar, ondanks jouw intellectuele afweermechanismen. In een brief aan Jacob schreef jij: 'Schat, red mij van de nachtmerrie die mannen religie noemen!'. Jacob probeerde namelijk als een vrome Jood te leven, wat jij verschrikkelijk vond.

De conflicten tussen Jacob en jou, over Jodendom, religie en politiek, werden steeds radicaler. Het huwelijk liep dan ook op de klippen en barstte als een gammel bootje uiteen. In het najaar van 1969 verscheen jouw roman 'Divorcing' bij Ransom House in New York. Het handelt over jouw huwelijk met Jacob en jouw leven als schrijfster. De hoofdpersoon heet Sophie Blind. De moeder van Jacob heet ook Blind. Na een lange reis naar Europa en enkele dagen na de publicatie van 'Divorcing' pleegde jij op 6 november 1969 zelfdoding door jezelf in de oceaan bij Long Island te verdrinken. Jij werd 41 jaar. Op dat moment was Ethan 16 jaar en Tanaquil 13 jaar. Susan Sontag heeft jouw ontzielde lichaam geïdentificeerd. Volgens Susan waren de negatieve recensies over 'Divorcing' de schuld van jouw zelfdoding, zoals die vrouwhatende recensie van Hugh Kenner, die suggereerde dat scheidingsplots saai zijn en het boek agressief neersabelde. Jij leed aan een chronische depressie en jij had eerder geprobeerd om zelfdoding te plegen. In jouw dagboek schreef jij: 'Ik zit in mijn kamer. Ik ga uit. Ik kom binnen wachten tot de tijd vergaat. Over ongeveer twee weken verdrink ik mezelf.'. De werktitel van jouw roman was 'To America and Back in a Coffin'.

Volgens David Rieff, de zoon van Susan en Philip, was met de voltooiing van 'Divorcing' de noodzaak van jouw eigen bestaan verloren gegaan. Hij zegt: 'Taubes' werk en een groot deel van haar leven waren repetities voor haar eigen dood.'. In 2015 verscheen 'Susan Taubes Prosaschriften' van de literatuurwetenschapper Christina Pareigis bij Wilhelm Fink Verlag in München. In 2020 verscheen van dezelfde schrijfster 'Susan Taubes. Eine intellektuelle Biographie' bij Wallstein in Göttingen.

Schrijver: Joanan Rutgers
5 augustus 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 50



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)