Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Uit het helse Helsinki weggevlogen

(voor Aale Maria Tynni (1913 - 1997))

Jij bent geboren op 3 oktober 1913 in Ylä-Sakoska, in de regio Ingria, in Finland. Jij bent in Pukinmäki opgegroeid. Jouw ouders waren Lilja Maria Püpponen, geboren op 6 augustus 1886, en Kaapre Tynni, geboren op 7 november 1877 in Ylä-Sakosta. Jouw vader was tot 1896 leraar aan het seminarie van Kolppana. In 1899 werd hij leraar aan het Duitse weeshuis in Sint-Petersburg en van 1906 tot 1912 aan de Finse co-educatieve school in Sint-Petersburg. Hij doceerde de Russische taal en geschiedenis en aardrijkskunde. In 1917 werd hij Bachelor of Philosophy aan de Universiteit van Helsinki. Van 1917 tot 1919 was hij directeur van het Seminarie van Kolppana, met name opgericht door de priester/schrijver Uno Cygnaeus en in 1863 geopend. In 1919 werd jouw vader gedwongen om naar Finland te verhuizen. In Helsinki was hij leraar aan de Industrial School en de School of Economics. Jouw vader was mede-oprichter van de Ingrische Unie. Jouw oudere zus Martta Anna Sofia is geboren op 27 juli 1910 in Ingria en zij was een universitair docente en vertaalster van o.a. Jules Verne. Zij was docente Frans aan de Universiteit van Helsinki en zij overleed op 13 november 1989 in Helsinki.

Jouw andere, oudere zus was Katri Elina Rehtijärvi, geboren op 7 februari 1912 in Venjoki. Zij was hoofdarts aan het Oulu University Central Hospital en van 1965 tot 1975 hooglerares dermatologie en seksueel overdraagbare aandoeningen aan de Universiteit van Oulu. Zij trouwde in 1941 met Lauri Rehtijärvi en hun zoon was Pentti Aarne (1943, Helsinki - 1986, Tampere), docent geologie/mineralogie aan de Universiteit van Turku. Katri overleed op 15 mei 1987 in Helsinki. Jij ging naar het Finse Meisjes Lyceum in Helsinki, waar de taallerares Hilja Elina Vilkemaa de ontwikkeling van jouw schrijven en wereldbeeld beïnvloedde. Hilja is geboren op 24 december 1887 in Turku en overleden op 8 december 1976 in Helsinki. In haar studieclub gaf zij maatschappijleer en vrouwenkwestiesleer. Het Lyceum was in de School of Business aan de Runeberginkatu gevestigd, in het Chydenia-gebouw, opgericht in 1869 door de universitair docent Bernhard Fredrik Godenhjelm en zijn vrouw, de docente Ida Gustava Lindroos. Ida's zus was de kinderboekenschrijfster Minna Wilhelmina, getrouwd met de volksdichter/hoogleraar Finse taal- en letterkunde Julius Krohn, met wie zij de dochters Aino Julia Maria, en Aune Ottilia Krohn kreeg. Aino en Aune waren grote schrijfsters. Aune was lid van de evangelische opwekkingsbeweging en zij woonde samen met Liisa Tarvo.

Als kind las jij veel poëzie en schreef jij gedichten. Op jouw school zat jouw voorbeeld, de dichteres Saima Rauha Maria Harmaja, geboren op 8 mei 1913 in Helsinki. Zij zat met jou op het Lyceum en in de bovenbouw deden jullie mee aan een schrijfwedstrijd. Met jouw gedicht 'De duivel is dood' won jij de tweede prijs en Saima won de eerste prijs met haar gedicht 'April'. Vanaf 1927 leed Saima aan chronische vermoeidheid, flauwvallen en depressie. Zij studeerde vanaf de herfst 1932 tot de herfst van 1933 talen en literatuur aan de Universiteit van Helsinki. In 1932 debuteerde zij met de dichtbundel 'April'. In 1935 kreeg zij de Staatsprijs voor Literatuur en in 1936 overleed haar zus Outi in het kraambed en verdween haar levenslust voorgoed. Saima overleed op 21 april 1937 door longtuberculose. Zij werd 23 jaar en zij is in de Hietaniemi-begraafplaats begraven. Saima's broer, de schrijver/vliegenier Tapani Harmaja, overleed in de Winteroorlog bij een luchtgevecht in een Fokker D.XXI. Hij werd 22 jaar. Jouw vroege werk is vooral door Frans Uuno Kailas beïnvloed. Jouw recitatieleraar stimuleerde jou om jouw eerste dichtbundel naar de uitgeverij WSOY te sturen.

In 1932 ben jij aan het Lyceum afgestudeerd. Jij studeerde Finse literatuur aan de Universiteit van Helsinki. Daarnaast studeerde jij voordrachtskunst. In 1936 studeerde jij af als Bachelor in de Wijsbegeerte met een proefschrift over Sappho's maat in de Finse poëzie. Jij doceerde Fins aan de Business Assistent School op 3, Strömberginkuja en aan de Helsinki University of Technology. Jij bleef schrijven en in 1938 verscheen jouw dichtbundeldebuut 'Kynttiläsydän' (Kaars Hart). In 1939 reisde jij naar Frankrijk en Italië. In 1940 trouwde jij met Kauko Antero Pirinen, geboren op 10 januari 1915 in Eno. Hij was professor in de kerkgeschiedenis aan de Universiteit van Helsinki en Master of Arts. Jullie kregen samen drie kinderen. Op 15 juni 1942 werd jullie zoon Matti Antero geboren, een dichter, die psychische problemen had. In 1944 werd er ook een kind geboren en op 17 december 1946 werd jullie dochter Maija Annika Pirinen in Helsinki geboren. Maija overleed op 31 augustus 1986 in Helsinki en zij werd 39 jaar. Jouw vader overleed op 15 februari 1953 in Helsinki en hij werd 56 jaar. Jij schreef ook humoristische kinderboeken, o.a. 'Kat op glad ijs en andere sprookjes' (1954), 'Sprookjesachtige aap' (1955) en 'Heikki's geheimen'(1956). En jij schreef vertalingen, leesboeken, essays en toneelstukken. In 1957 verscheen jouw bloemlezing 'Duizend jaar liederen', met door jou vertaalde, Europese gedichten.

Jij dichtte over sensuele liefde, levensvreugde en moederschap. In totaal publiceerde jij 14 dichtbundels. In 1940 verscheen 'Watervogels', in 1943 'De bron en de reiziger', in 1946 'Prieel', in 1947 'Ringelende bossen', in 1949 'Over het bergglas', in 1952 'De onbekende boom' etcetera. In 1960 zijn Kauko en jij gescheiden en in 1960 hertrouwde jij met de dichter/folklorist Akateemikko Martti Haavio, die eerder met de folkloriste/critica Elsa Enäjärvi getrouwd was, met wie hij vijf kinderen kreeg. Elsa overleed op 24 januari 1951 door kanker en zij werd 50 jaar. Kauko hertrouwde met Maija Sylvia Melin, met wie hij in 1963 Pekko kreeg en in 1965 Kaisa. Jouw moeder overleed op 13 oktober 1963 in Helsinki. In 1968 verscheen Matti's dichtbundeldebuut 'De zomer nam een vlucht'. Op 20 februari 1971 sprong jullie zoon Matti Antero van het dak van het voormalige huis van jullie in de wijk Ullanlinna in Helsinki. Hij werd 28 jaar. In 1972 verscheen zijn tweede dichtbundel 'Windvormig'. Jouw man Martti Haavio overleed op 4 februari 1973 in Helsinki door een hartaanval en hij werd 74 jaar. Jouw toneelstukken 'Slechtvalken' (1965) en 'Het ijzeren Marskin Tijdperk' zijn door het Finse Nationale Theater aan het Spoorwegplein opgevoerd.

Jij overleed op 21 oktober 1997 in Helsinki. Jij werd 84 jaar en jij bent in de Hietaniemi-begraafplaats begraven. Kauko overleed op 31 mei 1999 in Helsinki.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
14 maart 2023


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 46



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)