Van extreme hoogvlieger tot irritante braverik

(voor Hugo Ball (1886 - 1927))

Je bent geboren op 23 februari 1886 in Pirmasens, het centrum van de Duitse schoenindustrie en waar zich de oudste schoenfabriek van Duitsland bevindt. Jouw ouders waren Josephina en Karl Ball. Je bent in een rooms gezin geboren en je studeerde sociologie en filosofie aan de universiteiten van München en Heidelberg. Op de Universiteit van München maakte je kennis met het gedachtegoed van Friedrich Nietzsche en de Russische anarchisten. Je was volop geïnteresseerd in het anarchisme en in de Russische, revolutionaire anarchist Michail Bakoenin in het bijzonder. Je werkte aan een boek van vertalingen van Bakoenin's werken, maar dat bleef ongepubliceerd. Van 1909 tot 1910 werkte jij aan jouw doctoraalstudie over Nietzsche, maar je verliet plotseling de universiteit, zonder jouw studies af te maken.

In 1910 verhuisde je naar Berlijn om daar een acteur te willen worden. Je werkte samen met de Oostenrijkse theater- en filmregisseur Max Reinhardt. In het begin van de Eerste Wereldoorlog wilde je als vrijwilliger meevechten, maar dat werd om medische redenen geweigerd. Je zei, dat de Eerste Wereldoorlog was gegrondvest op een onloochenbare fout. Je werd in Duitsland als een verrader beschouwd, waardoor je naar Zürich moest vluchten, samen met jouw geliefde Emmy Hennings (1885 - 1948), een dichteres en cabaretière. In 1913 was Emmy's dichtbundel 'Äthergedichte' verschenen. Jouw gedichten waren al in bladen als 'Die Aktion' en 'Pan' verschenen. Emmy was ook een medewerkster van het tijdschrift 'Revolutie', wat door jou en de expressionistische dichter Hans Leybold (1892 - 1914) is opgericht. Hans heeft op 8 september 1914 zelfdoding gepleegd door zichzelf door het hoofd te schieten na een ernstige wond en de terugkeer naar zijn regiment. Volgens sommigen leed hij ook aan syfilis. Hij werd 22 jaar.

Je was een dichter/schrijver en in wezen de grondlegger van de Dada-beweging in de Europese kunst in Zürich in 1916. Op 14 juli 1916 schreef je het Dada-manifest, wat een half jaar later tot een conflict met de dadaïstische dichter/kunstenaar Tristan Tzara leidde. In 1916 opende je samen met Emmy 'Cabaret Voltaire', een zaaltje in Zürich, dat aan maximaal 50 mensen ruimte bood. Elke avond voerden jij en jouw dadaïstische vrienden een programma op, waarin jullie de brave burgerij shockeerden met nonsensicale teksten en simultane gedichten. Je wilde de hypocriete braafburgerlijken een confronterende spiegel voorhouden.

In 1917 publiceerde je jouw eerste klankgedicht 'Karawane', wat uitsluitend uit niet bestaande woorden bestaat. Jouw voordracht van dit gedicht leek op een religieus ritueel en tijdens de declamatie dacht jij aan jouw roomse jeugd en de elegieën bij een requiem. Van dadaïst werd jij mysticus en in 1920 bekeerde jij jezelf tot het rooms-katholicisme, wat jouw oude kunstenaarsvrienden als een walgelijk verraad aan het avant-gardisme beschouwden. In 1920 trouwde je met Emmy Hennings en ging je met haar in Zürich wonen. Later leefde je teruggetrokken in Ticino, Zwitserland, waar je een religieus en arm leven leidde. Je werkte nog voor het Duitse, roomse tijdschrift 'Hochland'.

In 1927 verscheen jouw werk 'Hermann Hesse. Sein Leben und sein Werk' bij Berlin, S. Fischer en jouw dagboek 'Die Flucht aus der Zeit', over jouw geestelijke ontwikkeling. Op 14 september 1927 ben je in Sant' Abbondie in Zwitserland door maagkanker overleden. In het bijzijn van Emmy en jouw stiefdochter. Je werd 41 jaar.