Bente Kahan - Brief an mein Kind
(voor Bente Kahan)
Je bent geboren op 23 september 1958 in Oslo. Jouw ouders hebben de Holocaust overleefd. Jouw vader was de rabbijn Hermann Kahan, geboren op 15 februari 1926 in Roemenië. Hij is geboren als Chaim Hersh Kahan en hij was lid van de Hasidische sekte Satmar, met een strenge, religieuze hechting, de afwijzing van de moderne cultuur en anti-zionisme. De Satmar-leden worden nu met name geleid door de meest invloedrijke rabbijn van Amerika, Yekusiel Yehuda III Teitelbaum (1951, Brooklyn). Jouw vader werd in het concentratiekamp door een Amerikaanse soldaat gered, die zijn arm onder een stapel ontzielde lichamen zag bewegen.
Jouw vader woonde in de Noord-Roemeense stad Sighetu. De Joodse schrijver/journalist Elie Wiesel (1928 - 2016) is daar geboren. Elie overleefde de concentratiekampen Auschwitz en Buchenwald, maar zijn moeder en een zus van hem werden in het concentratiekamp Birkenau vermoord. Zijn vader is in het concentratiekamp Buchenwald vermoord.
Jouw voorouders kwamen uit Andalusië en ze woonden in Duitsland, Frankrijk, Polen en de Tsjechische Republiek. Na de oorlog emigreerde jouw vader naar Hongarije en Frankrijk. De familie van jouw moeder kwam uit Litouwen en Zweden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtte jouw moeder naar Zweden. Het grootste deel van haar/jouw familie werd in 1942 in het concentratiekamp Auschwitz vermoord. Jij studeerde acteren aan de Universiteit van Tel Aviv en aan de American Musical and Dramatic Academy in New York City, in het Ansonia Hotel op 2109 Broadway, waar o.a. Igor Stravinsky, Gustav Mahler, Sergej Rachmaninoff, Angelina Jolie en Natalie Portman woonden.
Na jouw opleidingen speelde/zong je in 1981 in het Habima theater in Tel Aviv, Leonardo da Vinci 19, geopend in 1946. De architect was Oscar Kaufmann. Jij speelde ook in het nationaal theater van Noorwegen in Oslo, wat in 1899 is afgebouwd. Daar speelde je in een toneelstuk in het Jiddisch en in 1983 in de cabaretvoorstelling 'Over Byen'. Met Ellen Foyn Bruun schreef je drie toneelstukken; 'Bessie', over de blueszangeres Bessie Smith (1894 - 1937), in 1986 'Letter Without a Stamp' en in 1988 'Stemmer fra Theresienstadt', waar ook een album van verscheen, met op muziek gezette gedichten van Ilse Weber. Er verscheen ook een Duitstalig en een Engelstalig album.
Ilse Weber is op 6 oktober 1944 in het concentratiekamp Auschwitz vermoord, samen met haar jongste zoon Tommy en de andere kinderen uit het concentratiekamp Theresienstadt. Ilse werd 41 jaar. Haar man Willi overleefde Auschwitz. Hun oudste zoon Hanus wist Zweden te bereiken, waar hij de oorlog overleefde. Ilse sprak en schreef Duitstalig. Op 'Stimmen aus Theresienstadt' (1997) staan Ilse's op muziek gezette gedichten 'Ich wandre durch Theresienstadt', 'Ein Koffer spricht', 'Blaue Stunde im Kinderkrankenzimmer', 'Die Kartoffelschälerin', 'Brief an mein Kind', 'Theresienstädter Kinderreim', 'Die Hungernden', 'Polentransport' en 'Wiegala'. Zes andere liedteksten zijn van Leo Strauss, Theodor Otto Beer, Karel Schwenk en een onbekende.
In 1990 begon jij met het Teater Dybbuk in Oslo, waarmee jij de cultuur en de muziek van de Europese Joden via theater en muziek verspreidde. Jij zingt vooral in het Jiddisch, maar je zong/zingt ook in het Engels, Duits, Hongaars, Noors, Russisch, Hebreeuws, Ladino (Joods-Spaans) en een Jiddisch-Poolse mix. Jij trouwde met Aleksander Gleichgewicht en jullie kregen samen één dochter en drie zonen. In 1998 verscheen het album 'Bente Kahan & Di Gojim', waarop jij samenwerkt met de beste klezmerband van Nederland Di Gojim, die in 1988 is opgericht door Jaap Mulder, Tseard Nauta en Sjaak van der Reijden. De spil van de band Jaap Mulder is in 1959 in Leeuwarden geboren. Daar is de band ontstaan. Jaap bespeelt de klarinet en de saxofoon. Jaap doet ook de zang en sinds 2018 samen met de zangeres Alysia van Horik. Jaap woonde lange tijd met zijn vrouw en hun twee eveneens muzikale zonen Ruben en David aan de Lage Gouwe in Gouda, maar inmiddels is hij naar de Provence verhuisd.
In 2001 verhuisde jij met jouw man en kinderen naar Wroclaw, waar jij de directrice van het centrum voor Joodse cultuur en onderwijs werd. In 2016 verscheen jouw album 'Only a Human Being: Bente Kahan sings The Poetry of Tadeusz Rosewicz'. Tadeusz Rosewicz (1921 - 2014) was een dichter, toneelschrijver en verzetsstrijder, die in Wroclaw woonde. Zijn broer Janusz was ook een dichter en ze zaten in dezelfde verzetsgroep. Janusz werd in 1944 door de Gestapo op een Joods kerkhof vermoord. Hij werd 26 jaar.
Geplaatst in de categorie: idool